Makroekonomiczne i sektorowe czynniki rozwoju przedsiębiorczości

Opis książki:

Celem pierwszej części opracowania jest analiza powiązań między poziomem rozwoju gospodarczego kraju a wielowymiarowym, wyróżniającym zarówno potrzeby jak i cechy osobowościowe procesem przedsiębiorczym. Badania wykazały, że przedsiębiorczość posiada specyficzne cechy w poszczególnych krajach. Przedsiębiorczość korporacyjna charakteryzuje się coraz większą aktywnością w miarę wzrostu poziomu rozwoju gospodarczego. W krajach wysoko rozwiniętych wskaźniki przedsiębiorczości niezależnej są zatem relatywnie niskie. Natomiast w krajach niżej rozwiniętych wskaźniki przedsiębiorczości są wysokie w przypadku nowo zakładanych przedsiębiorstw, niski zaś jest wskaźnik ustabilizowanych firm.

Zależności między wynikami ekonomicznymi przedsiębiorstw należących do branż: elektromaszynowej i spożywczej a przebiegiem cyklu koniunkturalnego są przedmiotem analizy zamieszczonej w części drugiej. Branża elektromaszynowa powszechnie uważana jest za podatną na wahania koniunkturalne, spożywcza zaś za odporną na makroekonomiczne turbulencje aktywności gospodarczej. Analiza została przeprowadzona w oparciu o dane kwartalne z okresu 2000 - 2011. Szczegółowe badania wykazały, że sytuacja ekonomiczna przedsiębiorstw branży elektromaszynowej w zdecydowanie większym stopniu aniżeli branży spożywczej, związana jest z fazami cyklu koniunkturalnego. Świadczy o tym kształtowanie się wielu kategorii ekonomicznych, takich jak: sprzedaż, zysk operacyjny, zysk netto, inwestycje.

Trzecia część przedstawia koncepcję otoczenia przedsiębiorczości; opracowana ona została z punktu widzenia ekonomii oraz nauk o zarządzaniu. Otoczenie kreuje nie tylko stymulanty, ale także bariery dla rozwoju i innowacyjności małych i średnich przedsiębiorstw. Kluczowe znaczenie posiadają czynniki o charakterze makroekonomicznym, gdyż wpływają na aktywność gospodarczą całego społeczeństwa. Istotną rolę odgrywają także czynniki o charakterze regionalnym związane z lokalizacją przedsiębiorstw. Tworzenie klimatu dla przedsiębiorczości wymaga instytucjonalnego podejścia, gdyż aktywność gospodarcza związana jest z postawami przedsiębiorczymi.

Przedmiotem analizy zamieszczonej w czwartej części opracowania są determinanty dyfuzji innowacji na szczeblu makro-, mezo- i mikroekonomicznym. W oparciu o literaturę przedmiotu czynniki kształtujące zjawiska dyfuzji innowacji zostały podzielone na endogeniczne i egzogeniczne. Ta pierwsza grupa bezpośrednio związana jest z samą innowacją i jej charakterystykami (np. relatywną przewagą, kompatybilnością, przekazywalnością), druga grupa zaś związana jest z warunkami i właściwościami otoczenia (np. ramami prawnymi, zachowaniami społecznymi, cechami psychicznymi odbiorców). Wiele miejsce przeznaczono na analizę procesu transferu technologii z ośrodków naukowych do niewielkich przedsiębiorstw. Adaptacja innowacji technologicznych w tej grupie podmiotów to niekiedy absolutnie niezbędny warunek kontynuowania ich działalności. Małe i średni przedsiębiorstwa zazwyczaj nie posiadają wystarczających środków finansowych na prowadzenie własnych prac badawczo-rozwojowych.

Analizę sektorowych czynników sukcesu małych i średnich przedsiębiorstw zawiera część piąta. Są to czynniki, które warunkują pojawianie się, działalność oraz wycofywanie się przedsiębiorstw z rynku. Nie zawsze stanowią one element utrudniający bądź hamujący aktywność gospodarczą. Mogą one zapobiegać zdarzeniom niekorzystnym dla konsumentów, a także posiadać walor ochronny dla funkcjonujących w sektorze przedsiębiorstw. Opierając się na literaturze przedmiotu, autorka wykazuje, że wyższe wymagania zarówno wobec przedsiębiorstw wchodzących jak i wychodzących z rynku stanowią przyczynę turbulencji odczuwanych przez małe i średnie przedsiębiorstwa.

Identyfikację czynników, które wpływają na zmiany strategii przedsiębiorstw funkcjonujących w sektorze fonograficznym zawiera szósta część opracowania. Analiza łańcucha wartości stanowi punkt wyjścia rozważań i wykazuje jakie są konsekwencje zmian technologicznych.

Wpływ zidentyfikowanych czynników przejawia się w zachodzących w przedsiębiorstwie procesach dostosowawczych, a szczególnie w zakresie polityk: produktu, promocji, dystrybucji, ceny.

Celem siódmej części opracowania jest identyfikacja czynników kształtujących pozycję konkurencyjną oraz relacje między przedsiębiorstwami a ich potrzebami biznesowymi. Po zdefiniowaniu pojęcia konkurencyjności i jej elementów składowych zaprezentowano rolę przewagi konkurencyjnej w rozwoju przedsiębiorstwa. Na podstawie badań ankietowych wykazano, że zdaniem przedsiębiorców najważniesze czynniki sukcesu to: jakość produktów i usług, polityka cenowa, wizerunek firmy i znajomość marki oraz wiedza o potrzebach klientów, kontaktach i własnej pozycji rynkowej. Natomiast wśród barier prowadzenia działalności gospodarczej największe znaczenie posiadają: system podatkowy i wysokość podatków, skomplikowane i uciążliwe procedury administracyjne, znajomość przepisów prawnych, siła konkurencji i pozapłacowe koszty pracy.

Opracowanie zostało wykonane w ramach badań statutowych Katedry Przedsiębiorczości i Innowacji Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, na podstawie źródeł literaturowych, danych statystycznych oraz badań ankietowych. Składa się ono z siedmiu części, które mają autorski charakter.

Książka "Makroekonomiczne i sektorowe czynniki rozwoju przedsiębiorczości" - Kazimierz Zieliński (red.) - oprawa miękka - Wydawnictwo Naukowe ŚLĄSK. Książka posiada 242 stron i została wydana w 2013 r.