Atrakcyjność inwestycyjna a przedsiębiorczość regionalna w Polsce

Opis książki:

Ze Wstępu

Rozwój sektora MSP jest ważnym elementem rozwoju gospodarczego w różnych skalach przestrzennych. Należy poszukiwać sposobów na aktywizację postaw przedsiębiorczych ludności oraz wykorzystywać mechanizmy służące rozwojowi przedsiębiorczości indywidualnej. W literaturze opisane są podstawowe mechanizmy rządzące tym procesem.

Jednym z nich jest teoria recesyjnego bodźca, nawiązująca do przejściowych zmian koniunkturalnych, którym towarzyszy duże nasilenie zjawisk adaptacyjnych przedsiębiorców do zmieniających się warunków gospodarczych. Zgodnie z tą teorią, przedsiębiorstwa powstają w wyniku samozatrudnienia byłych pracowników upadających przedsiębiorstw (szczególnie dużych). Ponadto, w oparciu o decentralizację produkcji, duże przedsiębiorstwa w obliczu recesji pozbywają się nieopłacalnych linii produkcyjnych, umożliwiając małym firmom penetrację nowych rynków lub pozostawionych przez wycofujące się z danego segmentu rynku duże przedsiębiorstwa.

Koncepcja rozpadu dużych przedsiębiorstw (Storper, Walker) zakłada, że wskutek przemyślanych i zaplanowanych w długim okresie zmian, w celu zmniejszenia ryzyka związanego z wdrażaniem nowych technologii i/lub niestabilności rynku, duże firmy podejmują decyzję o ograniczeniu zakresu swojej działalności poprzez: decentralizację produkcji, czyli dzielenie jednego zakładu na kilka mniejszych bez zmiany właściciela, przeniesienie uprawnień, czyli wytworzenie powiązań pomiędzy duża firmą i jej jednostkami na zasadzie licencji, dezintegrację produkcji i innowacji, czyli pośrednie sprawowanie kontroli przez dużą firmę nad wydzielonymi jednostkami, dzięki dominującej pozycji na rynku i zachowaniu prawa do ponownego zakupu tych zakładów. Recesyjny bodziec może wyzwolić przedsiębiorczość szczególnie w regionach problemowych typu przemysłowego.

Kolejna teoria - teoria wzrostu dochodów - opiera się na założeniu, iż społeczeństwo w długim czasie bogaci się. Stosownie do wzrostu dochodów następuje narastanie zróżnicowania popytu na różnego rodzaju dobra. Sprzyja to powstawaniu korzyści różnorodności produkcji. Dzięki małym seriom i zindywidualizowaniu oferty, małe przedsiębiorstwa z łatwością wygrywają w konkurencji z dużymi podmiotami gospodarczymi. Sprzyja to w sposób oczywisty ich powstawaniu i stopniowemu wypieraniu z rynku dużych i nieelastycznych firm.

Innym bodźcem stymulującym powstawanie nowych firm mogą być szybkie zmiany technologiczne, które umożliwiają stworzenie nowych produktów, opracowanie nowych procesów produkcyjnych i tym samym rozszerzenie rynku. Istotne znaczenie dla tego procesu ma rosnąca miniaturyzacja maszyn i urządzeń, dzięki czemu staje się możliwa produkcja na małą skalę. Taka sytuacja sprzyja zakładaniu nowych przedsiębiorstw przede wszystkim przez wysoko wykwalifikowane kadry. Proces ten tłumaczy teoria zmian technologicznych. W podobny sposób powstawanie nowych małych firm, jako następstwo zapotrzebowania na wyspecjalizowane usługi, objaśnia efekt osmozy pomiędzy wytwarzaniem a usługami produkcyjnymi. Stosownie do wzrostu zaawansowania technologicznego produkcji duże przedsiębiorstwa produkcyjne korzystają z usług wyspecjalizowanych firm, np. doradczych, marketingowych, badawczych, w ten sposób kreując popyt na rynku zagospodarowywanym przez małe i średnie przedsiębiorstwa. Sprzyja temu zjawisku outsourcing, obliczony na obniżkę kosztów pracy. Koncepcje wzrostu dochodów, zmian technologicznych i efekt osmozy są charakterystyczne dla regionów wysoko rozwiniętych ekonomicznie, zarazem o wysokiej atrakcyjności inwestycyjnej.

Książka "Atrakcyjność inwestycyjna a przedsiębiorczość regionalna w Polsce" - Hanna Godlewska-Majkowska (red.) - oprawa twarda - Wydawnictwo Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Książka posiada 284 stron i została wydana w 2011 r.