O masonii w Polsce od roku 1738 do 1822 na źródłach wyłącznie masońskich

Opis reprintu, reprodukcji:

Reprint ydania z roku 1908

Ze wstępu Autora:
Przed 20 laty wydałem książke «0 Masonii w Polsce», na źródłach wyłącznie masońskich, dostarczonych mi łaskawie z kilku archiwów domowych. Książka otrzymała debit w Rosyi i w ciągu 10 miesięcy została rozchwytaną, tak, źe już od dawna, nawet drogą antykwarską nie podobna jej dostać, była to bowiem istotnie pierwsza książka napisana źródłowo o polskich "Farmazonach, jak u nas powszechnie nazywano Wolnomularzy, o których dorywcze tylko, czesto sprzeczne z sobą i z prawdą, istniały wzmianki.
Zajęty przez szereg lat pracą nad obszernem dziełem Jezuici w Polsce, odkładałem z roku na rok powtórne wydanie Masonii. Nareszcie w tym roku, uporawszy się z Jezuitami zabrałem sie do Masonów i puszczam ich w świat w nowej edycyi.
Różni się ona od pierwszej tem; że podzieliłem ją na dwie części; kaźda dla siebie całością. Część I opowiada właściwe dzieje Masonii polskiej od 1738—1822. Cześć II podaje dosłowny tekst polski rytuału Rożanego Krzyźa, używanego od 1810 r. powszechnie w polskiej Masonii, którego czytanie wymaga wielkiej uwagi, większej jeszcze cierpliwości, ale nic tak nie daje poznać do dna natury i moralnej wartości Masonii, jak zawarte w rytuale «Wykłady symboliczne, nauki i katechizmy» masońskie.
A nadto część II ogłasza z rękopisów i współczesnych druków katalogi czyli «0brazy» 36 lóź polskich w tym głównie celu, aby wiadomo było na pewne, kto u nas był, kto nie był Farmazonem, i jak szeroko acz płytko, rozkrzewiła sie u nas Masonia,
Różnica druga ta, że w Części I, wyrzuciwszy z 1-go wydania moje osobiste uwagi wstępne o Masonii (str. 1—36), zastąpiłem je poglądami, zdaniami, sądami samychże Masonów. Niech oni sami o sobie mówią, niech od nich, nie odemnie dowie się czytelnik, czem Masonia, jakie jej dążności i cele, jakie sposoby i środki, jaka akcya i tej akcyi skutki. Wiekszej przedmiotowości, czy bezstrormości, już chyba nikt żądać odemnie nie może.
W dalszym tekście Cześci I poczyniłem drobne zmiany i dodatki dla uproszczenia stylu i uzupełnienia, znalazłszy niektóre nowe dokumenta w archiwum masońskiem hr. Potockich z Krzeszowic, pomnożonem dokumentami z księgozbioru hr. Branickich w Wilanowie, w bibliotekach hr. Czarneekiego w Dobrzycy, Towarzystwa Przyjaciół nauk w Poznaniu, Uniwersytetu krakowskiego i t. d. Słowem, dołożyłem starań, nie aby wszystko, co o Masonii polskiej powiedziee można, było powiedziane, ale aby to, co o niej podałem, opierało się na źródłach i to wyłącznie masońskich, miało więc krytyczną podstawę historyczną.
Archiwum masońskie hr. Potockich z Krzeszowic, jest bezwątpienia jednem z najbogatszych w Polsce, Obok współczesnych (1784—1830) druków i rękopisów, piękny zbiór klejnotów (orderów), fartuszków, wstęg, medali i puharów masońskich. Przytoczone w tekście Części I dokumenta z tego głównie archiwum pochodzą, równie jak w Części II ceremoniał i większość «obrazów» czyli katalogów masońskich. Więc teź szczere podziękowanie odemme i od czytelników właścicielom archiwum, iź mi z tak obfitego źródła czerpać wolno było.
Ks. St. Załęski,
Nowy Sacz 15 lutego 1908.

Reprint, reprodukcja „O masonii w Polsce od roku 1738 do 1822 na źródłach wyłącznie masońskich” - oprawa miękka - Wydawca: AKME.