Żywność genetycznie zmodyfikowana. Aspekty prawne
Iwona Wrześniewska-Wal
| Dane szczegółowe: | |
| Wydawca: | Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego |
| Rok wyd.: | 2008 |
| Oprawa: | miękka |
| Ilość stron: | 244 s. |
| Wymiar: | 170x240 mm |
| EAN: | 9788323505617 |
| ISBN: | 978-83-2350-561-7 |
| Data: | 2008-11-24 |
Opis książki:
Intensywny rozwój nowoczesnych technik medycznych i biotechnologicznych stawia współczesnego człowieka przed pytaniami, które nie mogłyby się zrodzić jeszcze kilka lat temu. Niełatwo pogodzić dążenie do poznania, ulepszania i innowacji z ochroną podstawowych praw człowieka. Pokusy są liczne, wśród nich modyfikacja genetyczna spożywanej przez ludzi żywności. Z jednej strony widzimy uznanie dla nowej technologii i jej ogromnych możliwości w uprawie roślin i produkcji żywności, z drugiej strony - ze względu na stosunkowo krótki okres stosowania technik inżynierii genetycznej - obawy czy wątpliwości. Nikt bowiem nie jest w stanie przewidzieć długoterminowych konsekwencji uwolnienia genetycznie zmodyfikowanych organizmów do środowiska.
Ryzyko związane z wprowadzaniem żywności GMO do obrotu stanowi wystarczający argument przemawiający za stosowaniem reżimu prawnego w tym zakresie. Wprowadzanie do obrotu żywności GMO jest objęte prawem międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym. Regulacje te mają na celu respektowanie praw podstawowych, w tym prawa do ochrony zdrowia oraz innych dó publicznych, takich jak ochrona środowiska, bezpieczeństwo obywateli oraz rzetelna informacja.
W książce "Żywność zmodyfikowana. Aspekty prawne" autorka wskazuje, że obowiązywanie obszernych, restrykcyjnych regulacji samo przez się nie wzmocni zaufania obywateli do instytucji wspólnotowych, a co za tym idzie, do procedury wydawania zezwoleń na wprowadzanie do obrotu żywności GMO. Dopiero skuteczność regulacji minimalizujących ryzyko, w szczególności dostępność środków dochodzenia swych praw przez uczestników rynku w praktyce stosowania prawa, może przynieść oczekiwane i konkretne wyniki.
Iwona Wrześniewska-Wal jest lekarzem medycyny i prawnikiem, adiunktem w Zakładzie Ekonomiki, Prawa i Zarządzania Szkoły Zdrowia Publicznego CMKP (Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego). Wykłada na Akademii Medycznej w Warszawie oraz w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Specjalizuje się w prawie ochrony zdrowia i ubezpieczeń zdrowotnych oraz w prawie żywnościowym. Jest autorką wielu artykułów i opracowań, m.in. dotyczących żywności: "Prawne aspekty dodatków funkcjonalnych", "Znakowanie żywności GMO", "Oświadczenia zdrowotne i żywieniowe", "Suplementy diety". Współpracuje jako korespondent krajowy z "European Food and Feed Law Revie" - wydawanym w Berlinie europejskim czasopismem poświęconym zagadnieniom prawa żywnościowego i paszowego.
Książka "Żywność genetycznie zmodyfikowana. Aspekty prawne" - Iwona Wrześniewska-Wal - oprawa miękka - Wydawnictwo Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. Książka posiada 244 stron i została wydana w 2008 r.
Spis treści:
I. Organizmy genetycznie zmodyfikowane
1. Termin „biotechnologia"
2. Modyfikacje genetyczne
3. Rośliny genetycznie modyfikowane
4. Zwierzęta transgeniczne
II. Uwolnienie GMO do środowiska
1. Konwencja z Rio de Janeiro i Protokół z Kartageny
1.1. Konwencja o różnorodności biologicznej
1.2. Protokół z Kartageny
1.3. Wpływ Konwencji o różnorodności biologicznej i Protokołu kartageńskiego na regulacje UE i polskie
2. Rozwój wspólnotowego prawa dotyczącego organizmów genetycznie modyfikowanych
2.1. Udział polityki ochrony środowiska w tworzeniuprawa GMO
2.2. Wspólnotowe prawo wtórne w dziedzinie ochrony środowiska naturalnego jako podstawa prawna przepisów o GMO
2.3. Koncepcj a horyzontalna a koncepcj a wertykalna w prawie techniki genetycznej
3. Uwolnienie GMO do środowiska - horyzontalna dyrektywa nr 2001/18
3.1. Uwagiwstępne
3.2. Prawna definicja organizmów genetycznie modyfikowanych
3.3. Filozofia nowego systemu
3.4. Ocena zagrożenia dla środowiska naturalnego
3.5. Uzyskanie zezwolenia na wprowadzenie GMO do obrotu
3.6. Odnowienie zezwolenia
3.7. Konsultacje z komitetami naukowymi
3.8. Zezwolenie
3.9. Klauzula bezpieczeństwa
3.10.Plany monitorowania
3.11. Wnioski
4. Polskie regulacje w dziedzinie biotechnologii
4.1. Rozwój polskiego ustawodawstwa w zakresie GMO
4.2. Ustawa o organizmach genetycznie zmodyfikowanych
III. Bezpieczeństwo żywności i jej swobodny przepływ
1. Pojęcie żywności wprawie wspólnotowym
1.1. Pojęcie żywności w polskim porządku prawnym
2. Bezpieczeństwo żywności
2.1. Standardy bezpieczeństwa żywności w Kodeksie Żywnościowym
2.2. Harmonizacja wspólnotowego prawa w zakresie bezpieczeństwa żywności
2.3. Poj ęcie bezpieczeństwa żywności w rozporządzeniu nr 178/2002
2.4. Bezpieczeństwo żywności wregulacjachpolskich
3. Wpływ zasady swobodnego przepływu towarów na bezpieczeństwo żywności
3.1. Znaczenie orzecznictwa (Cassis de Dijon)
3.2. Dopuszczalne ograniczenia w handlu w aspekcie ochrony zdrowia
4. Wnioski
IV. Żywność GMO
1. Nowa żywność i jej składniki — rozporządzenie nr 258/97
1.1. Poziom bezpieczeństwa określony w rozporządzeniu nr 258/97
2. Prawna defmicja żywności GMO - rozporządzenie nr 1829/2003
3. Ocena ryzyka związanego z żywnościąGMO
3.1. Akceptacja ryzyka w prawie
3.2. Zagrożenia zdrowia wynikające ze stosowania zasady „równoważnej substytucji"
3.3. Ryzyko rozwoju
4. Analiza ryzyka
4.1. Ocenaryzyka
4.2. Metody oceny zagrożenia
4.3. Zapobieganie ryzyku w procesach zarządzania i komunikacji
5. Zasada ostrożności
5.1. Zasada ostrożności w prawie wspólnotowym
5.2. Niepewność naukowa
6. Środki proporcjonalne do pożądanego poziomu ochrony — SPS
7. Wnioski
V. Wprowadzanie do obrotu żywności GMO — regulacje wertykalne (sektorowe)
1. Podstawowe założenia rozporządzenia nr 1829/2003
2. Zakres rozporządzenia
3. Wniosek o zezwolenie
3.1. Wniosek - wymogi formalne
3.2. Przepisy wykonawcze dotyczące sporządzania i składania wniosku
4. Miejsce i rola Europejskiego Urzędu Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) w procesie podejmowania decyzji
4.1. RolaEFSA w kolejnych etapach procedury
4.2. Rozwój doradztwa naukowego
4.3. Rola EFSA w wydawaniu opinii
4.4. Opinia EFSA dotycząca wprowadzanej do obrotu żywności GMO
4.5. Publikacja opinii Europejskiego Urzędu Bezpieczeństwa Żywności
5. Decyzja Komisji o wydaniu zezwolenia
6. Okres ważności zezwolenia
7. Zmiana, zawieszenie i cofanie zezwoleń
8. Odnowienie zezwolenia
9. Środki przejściowe (przekształcanie wniosków i powiadomień we wnioski zgodne z rozporządzeniem nr 1829/2003)
10.Praktyczny aspekt wydawanych zezwoleń
11.Wnioski
VI. Znakowanie żywności GMO
1. Funkcje znakowania żywności
2. Ogólne zasady znakowania żywności — regulacja horyzontalna
2.1. Pozostałe regulacje dotyczące znakowania w ujęciu horyzontalnym i wertykalnym
3. Pierwsze wspólnotowe wymagania dotyczące oznakowania żywności GMO
3.1. Dyrektywa nr 90/220
3.2. Znakowanie żywności GMO w regulacjach novelfood
3.3. Rozporządzenie dotyczące znakowania soi i kukurydzy
3.4. Oznaczanie dodatków i aromatów GMO
4. „Ekologiczne GMO"
5. Nowe regulacje związane ze znakowaniem zawarte w dyrektywie nr 2001/18
6. Znakowanie żywności GMO zgodnie z rozporządzeniem nr 1830/2003
7. Spory wokół wysokości progów
7.1. Ustalenie wysokości progu i środki przejściowe
8. System dobrowolnej certyfikacji
9. Zdolność do identyfikacji — traceability
9.1. Podmioty zobowiązane do wdrożenia systemu i zakres ich obowiązków
9.2. Dokumenty
10.Wnioski dotyczące znakowania żywności GMO
VII. Nadzór nad GMO i organy kontroli
1. Urzędowa kontrola żywności
1.1. Wspólnotowy model urzędowej kontroli żywności
2. Inspekcje powołane do nadzoru i kontroli produktów GMO
2.1. Praktyczny aspekt urzędowej kontroli żywności GMO
2.2. Analizy i badania żywności GMO
3. Zagrożenia związane z GMO
3.1. Środki nadzwyczajne
3.2. Reagowanie na kryzysy
4. Rejestry GMO i ich funkcje
5. Wnioski
VIII. Podsumowanie i propozycje de legeferenda
1. Podsumowanie
2. Propozycje de legeferenda w celu zwiększenia skuteczności prawa w obszarze ryzyka
Bibliografia
Przepisy prawa europejskiego Przepisy prawa polskiego
Wykaz skrótów
Indeks rzeczowy