Żydzi w Wielkopolsce na przestrzeni dziejów
Dane szczegółowe: | |
Wydawca: | Wydawnictwo Poznańskie |
Oprawa: | miękka |
Ilość stron: | 219 s. |
Wymiar: | 145x205 mm |
EAN: | 9788371771132 |
ISBN: | 83-7177-113-4 |
Data: | 2001-01-03 |
Opis książki:
Oddajemy do rąk Czytelników zbiór studiów poświęconych dziejom wielkopolskich Żydów. Stanowi on w znacznym stopniu plon konferencji naukowej zorganizowanej w 1992 r. w Instytucie Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Nie jest to jednak prosta publikacja materiałów z konferencji. Wielu autorów, przygotowując teksty do druku, uwzględniło znaczną część uwag wypowiedzianych na sali konferencyjnej. Z tego względu publikowanie głosów w dyskusji uznano za niecelowe. Poza tym książka nie obejmuje (z różnych względów) wszystkich wygłoszonych wówczas referatów. Zamierzeniem naszym, jako inicjatorów i organizatorów konferencji, a jednocześnie redaktorów niniejszego tomu, jest zwrócenie uwagi środowiska historyków i szerokiego grona odbiorców na ważny, a zarazem prawie zupełnie zapomniany wycinek dziejów Wielkopolski, jaki stanowiły dzieje Żydów zamieszkujących niegdyś tak licznie miasta i miasteczka tego regionu. Problematyka ta wykracza jednocześnie poza wąsko rozumiane dzieje regionalne. Wynika to zarówno z miejsca Wielkopolski w życiu całego kraju, jak i ze znaczenia wielkopolskich Żydów. Tutejsze gminy odgrywały ważną, w niektórych okresach wręcz wiodącą rolę wśród gmin rozsianych po rozległych terenach Rzeczypospolitej. Teksty zamieszczone w niniejszym tomie chronologicznie obejmują okres od początku czasów nowożytnych po II wojnę światową, która de facto wyznacza kres osiadłości żydowskiej na ziemiach polskich. Warto jednak nadmienić, że jakkolwiek początki osadnictwa żydowskiego w Wielkopolsce wymagają jeszcze wielu badań, to z całą pewnością miały one miejsce bardzo wcześnie. Już w dobie rozdrobnienia dzielnicowego Żydzi odgrywali istotną rolę, zwłaszcza w życiu gospodarczym. Rzeczą znamienną jest, że Wielkopolska stała się kolebką ustawodawstwa polskiego dla Żydów: przywilej księcia kaliskiego Bolesława Pobożnego nadany Żydom 16 sierpnia 1264 r. stał się fundamentem, na którym opierało się prawodawstwo Rzeczypospolitej w tym zakresie aż do rozbiorów.
Książka "Żydzi w Wielkopolsce na przestrzeni dziejów" - oprawa miękka - Wydawnictwo Poznańskie.
Spis treści:
DANIEL TOLLET (Paryż) — Ludność żydowska i prawa gmin
ZENON GULDON, JACEK WIJACZKA (Kielce) — Ludność żydowska w Wielkopolsce w drugiej połowie XVII wieku
PAWEŁ FIJAŁKOWSKI (Warszawa) — Żydzi i chrześcijanie na pograniczu wielkopolsko-mazowieckim (z dziejów współżycia w XVI - XVIII wieku
ADAM TELLER (Jerozolima) — Warunki życia i obyczajowość w żydowskiej dzielnicy Poznania w pierwszej połowie XVII wieku
JERZY TOPOLSKI (Poznań) — Uwagi o strukturze gospodarczo-społecznej Wielkopolski w XVIII wieku, czyli dlaczego na jej terenie nie było żydowskich karczmarzy
JAKUB GOLDBERG (Jerozolima) — Manufaktura żelazna księdza infułata Kazimierza Lipskiego i Szlamy Efraimowicza w Choczu (inicjatywy gospodarcze Żydów w XVIII wieku)
KRZYSZTOF MODELSKI (Poznań) — Z dziejów gminy żydowskiej w Wolsztynie (finanse gminy w XVIII wieku
LECH TRZECIAKOWSKI (Poznań) — Polityka władz pruskich wobec Żydów w Wielkim Księstwie Poznańskim
SOPHIA KEMLEIN (Berlin) — Żydzi wśród Niemców i Polaków (wzajemne stosunki, uprzedzenia i konflikty w Wielkim Księstwie Poznańskim w pierwszej połowie XIX wieku)
KRZYSZTOF MAKOWSKI (Poznań) — Żydzi wobec Wiosny Ludów w Wielkim Księstwie Poznańskim
TERESA DOHNALOWA (Poznań) — Kupcy żydowscy w Poznaniu w okresie zaboru pruskiego
ZBIGNIEW DWORECKI (Poznań) — Ludność żydowska w Poznaniu w latach 1918 - 1939
CZESŁAW ŁUCZAK (Poznań) — Polityka Greisera w stosunku do Żydów