Znak nr 541. Shoah - pamięć zagrożona?
| Dane szczegółowe: | |
| Producent: | ZNAK |
| Oprawa: | miękka |
| Ilość stron: | 168 s. |
| ISSN: | 0044-488X |
| Data: | 2003-09-01 |
Opis książki:
Upłynęło już ponad pół wieku od Holokaustu, a dyskusje wokół tej tragedii nie ustają. Organizowane są sympozja i kongresy, kontynuowane badania, publikowane nowe książki - wydaje się nawet, że zainteresowanie nią rośnie. Przed kilkoma miesiącami kilkuset uczestników światowego kongresu w Sztokholmie zastanawiało się na przykład nad sposobami nauczania o Shoah.
Ale nie ustają też kontrowersje z tym wydarzeniem związane, bowiem jedni zmagają się z głębokim poranieniem, wyniesionym z czasów Zagłady, inni muszą podejmować bolesny rachunek sumienia - choćby z grzechu obojętności. Shoah skłania do oddania hołdu wszystkim ofiarom, a jednocześnie bywa przyczyną ich "pośmiertnej rywalizacji". Wywołuje głęboką potrzebę solidarności i współdziałania - dla zapobiegania podobnym tragediom - a równocześnie współpracę tę utrudnia, ponieważ rozbieżności w sferze znajomości i rozumienia tej katastrofy bywają bardzo wielkie; w dodatku wzmacniane są nieraz przez ożywianie starych mitów i przez nowe manipulacje.
W gąszcz problemów i kontrowersji związanych z Zagładą - w Izraelu, w Ameryce i w Polsce - a także w trudną materię stosunków polsko-żydowskich wprowadza nas esej Zdzisława Krasnodębskiego. Do drukowanych w numerze tekstów, które rozwijają stanowisko autora Listu z Tel Awiwu, polemizują z nim, korygują, uzupełniają, ale zawsze szukają dróg oczyszczenia i porozumienia, dodajemy szereg innych - pogłębiających i rozszerzających naszą debatę - zamieszczonych stronach
Książka "Znak nr 541. Shoah - pamięć zagrożona?" - oprawa miękka - Wydawnictwo ZNAK.
Spis treści:
DIAGNOZY
Korupcja - czy ryby nadal nie biorą?, Wiktor Osiatyński
Przywracanie pamięci. List z Tel Awiwu, Zdzisław Krasnodębski
Obok uniwersalnego znaczenia Holokaustu jest też sens specyficznie polski. Powinniśmy bronić i strzec jako podstawy naszego politycznego porządku, "źrenicy naszej wolności", zasady, że III Rzeczpospolita nie różnicuje swych obywateli według ich narodowości, że mają oni równe prawa i równe obowiązki oraz że o byciu Polakiem nie stanowi pochodzenie etniczne. Taka jest zresztą nasza tradycja - tradycja I Rzeczypospolitej. Ta republikańska tradycja może być jednym z najważniejszych wkładów Polski do nowej Europy.
Kłopoty z pamięcią, Konstanty Gebert
Polacy Zagładę odnotowali dość pobieżnie, gdyż dotyczyła nie ich i po części dokonała się poza zasięgiem ich wzroku, w gettach i obozach. To zaś, co zostało z Zagłady zapamiętane i podane dalej, to przede wszystkim to, co chciano zapamiętać i utrwalić: współczucie, solidarność, pomoc. Szmalcownicy nie zostawili swoich pamiętników. Ale pamięć żydowska ich zapamiętała. Zapamiętała dokładnie. Szantażystów, denuncjatorów, prześladowców.
Wyjść z niewoli uprzedzeń, Władysław Bartoszewski
Nie zamierzam tłumaczyć tych współobywateli, którzy mimo straszliwej kaźni narodu żydowskiego mają czelność głosić poglądy antysemickie. Trzeba jednak pamiętać (wbrew propagowanym dziś hasłom "wybierzmy przyszłość"), że przez ostatnie półwiecze Polska pozostawała krajem zniewolonym i proces pojednania między Polakami i Żydami był znacznie utrudniony.
Rozbrajać własne mity, Hanna Świda-Ziemba
Szansa na budowę porozumienia pojawia się wówczas, gdy mitom na temat nas samych przeciwstawimy nie ich krytykę, lecz prawdę o nas samych, nawet jeśli ta prawda może być dla nas także przykra, jeśli obnaża
Zacząć od siebie, Wojciech Roszkowski
Jeden niezrównoważony pogląd łatwo rodzi niezrównoważone reakcje. Dopuszczanie do tego, by Holocaust dalej dzielił Polaków i Żydów jest pośmiertnym triumfem jego sprawców.
Czy istnieją odrębne pamięci o Shoah: polska i żydowska?, Feliks Tych
Nie ma jednej polskiej prawdy o Zagładzie, o postawach społeczeństwa polskiego w tamtym straszliwym czasie. Bohaterstwem jednych ludzi czy grup nie sposób obdzielić całego społeczeństwa, podobnie jak niegodziwości jednych przedstawicieli danego narodu nie przenoszą się automatycznie na ich współziomków.
Uczmy się być razem, Israel Gutman
W Polsce brak powszechnej świadomości cywilizacyjnego znaczenia Holokaustu, nie jest też na ogół właściwie oceniane zło antysemityzmu. Polacy mówią, że oni również cierpieli i ponieśli ogromne straty. To prawda, ale martyrologia Polaków była jednak innego rodzaju - Polaków nie skazano na śmierć jako cały naród.
POLOWANIE NA IDEE
Dzielić cudzy ból, Rozmawiają: ks. Michał Czajkowski, Andrzej Friszke, Stanisław Krajewski i Stefan Wilkanowicz
TEMATY I REFLEKSJE
Medytacja o Jad Waszem, Donald Nicholl, tłum. Ł. T.
POLEMIKI
O centrali rybnej i metafizyce negatywnej, Krzysztof Dorosz
BIBLIA A ŚWIAT WSPÓŁCZESNY
Biblijne błogosławieństwo starości, Anna Świderkówna
RUBRYKA POD RÓŻĄ
Wszystko fruwa, Małgorzata Łukasiewicz
ZDARZENIA - KSIĄŻKI - LUDZIE
Szwajcarski rachunek sumienia wobec Żydów, Ks. Jan Kracik
Wszystko jest postmodernizmem, Ryszard Legutko
Oko w oko z nicością, Paweł Such
Kronika mesjańska, Adam Lipszyc
Czy Hitler był zły, Joanna Petry Mroczkowska
Kościół, Synagoga, dialog, Sławomir Buryła
Boskie i cesarskie, Jarosław Gowin
Zwyczajny diabeł, Krzysztof Biedrzycki
Beksiński abstrakcjonista, Lechosław Lameński
KOŚCIÓŁ - MÓJ DOM
Pielgrzymka, Janusz Poniewierski
JEDENASTA WIECZOREM
Zaskoczenie, Małgorzata Borkowska OSB
Sommaire