Znak nr 534. Kognitywizm
| Dane szczegółowe: | |
| Producent: | ZNAK |
| Oprawa: | miękka |
| Ilość stron: | 184 s. |
| Data: | 2001-01-02 |
Opis książki:
Jakie będzie chrześcijaństwo nadchodzącego nowego stulecia Jednym z tych, którzy już dzisiaj udzielają odpowiedzi na to pytanie, jest kardynał Joseph Ratzinger, wybitny teolog, a zarazem jako prefekt Kongregacji Nauki Wiary jeden z największych autorytetów Kościoła. Rozmowa z kardynałem Ratzingerem, którą otwieramy ten zeszyt, dotyka najtrudniejszych problemów człowieka, Kościoła i współczesności. Kardynał dzieli się swoimi refleksjami na temat sensu cierpienia i nadziei zbawienia dla wszystkich, mówi o sytuacji Kościoła posoborowego, o stanie reformy liturgicznej, o miejscu świeckich i położeniu kobiet w Kościele, zastanawia się nad stosunkiem Kościoła do nowoczesności i liberalizmu, interpretuje niedawną encyklikę Fides et ratio. Opowiada także o swojej współpracy z Janem Pawłem II, o proroczych gestach Papieża, o trudnościach dialogu ekumenicznego i ekskomunikach nakładanych na kontrowersyjnych teologów. Odpowiedzi kardynała Ratzingera na pytania "Znaku" są zaproszeniem do dalszego współmyślenia, które pomagać będzie współczesnemu człowiekowi w utrzymaniu otwartości na spotkanie z prawdą. Jedno z wyzwań, jakim sprostać musi chrześcijaństwo, niesie ze sobą rozwój nauki. "Znak" od początku swego istnienia stara się pokazywać szanse i zagrożenia związane z tym procesem, a przede wszystkim stara się informować o tym, co z filozoficznego czy teologicznego punktu widzenia ważne we współczesnych naukach. Tym razem zapraszamy do refleksji nad kognitywizmem, w którym jego zwolennicy widzą nowy, interdyscyplinarny paradygmat nauki i obietnicę rozwikłania odwiecznych dylematów filozofii przede wszystkim rozumienia człowieka i stosunku duszy do ciała. Rewolucja w myśleniu czy nowy modny żargon A może po prostu kolejna metoda badawcza, pomocna w rozwiązywaniu konkretnych problemów szczegółowych (choćby takich jak... natura celownika, o czym mowa jest w naszych Polowaniach na idee), lecz bezradna wobec spraw podstawowych Posłuchajmy głosów zwolenników i oponentów...
Książka "Znak nr 534. Kognitywizm" - oprawa miękka - Wydawnictwo ZNAK.
Spis treści:
Dialog jest koniecznością
Kardynał Joseph Ratzinger odpowiada na pytania „Znaku", tłum. Dorota Zańko
Wiemy, że społeczeństwo zachodnie jest bardzo zlaicyzowane i zsekularyzowane. Za trzydzieści lat zagrażać nam zaczną poważne niebezpieczeństwa: społeczeństwo niechrześcijańskie, które nie świętuje niedzieli, nie uznaje już nierozerwalności małżeństwa chrześcijańskiego jako fundamentu społeczeństwa. Ale to uwypukla odpowiedzialność Kościoła, misję ludzi wierzących, którzy mają wcielać wartości chrześcijańskie mocą swojego życia, świadectwa i rozumu.
Co kognitywizm wnosi do filozofii?, George Lakoff, Mark Johnson, tłum. Andrzej Pawelec
Umysł jest z natury ucieleśniony. Myślenie jest w przeważającej części nieświadome. Pojęcia abstrakcyjne są najczęściej metaforyczne. Oto trzy główne odkrycia, których pod koniec XX wieku dokonał kognitywizm. Na skutek tych odkryć filozofia zmieniła się nieodwołalnie. Ponad dwa tysiąclecia spekulacji na temat tych aspektów rozumu dobiegły końca.
Etyczne roszczenia kognitywistów, Ks. Bogusław Wójcik
Dyskusja dotycząca istnienia umysłu ma wielkie znaczenie dla teorii etycznych, które wraz z eliminacją absolutnego punktu odniesienia przeżyły ogromną metamorfozę. Czy będą poddane jej kolejny raz po eliminacji tego, co nazywaliśmy dotychczas umysłem?
Odwzorowania w umyśle i w języku, Gilles Fauconnier, tłum. Andrzej Pawelec
Istotnym zagadnieniem kognitywnym jest kwestia, w jaki sposób język pojawił się w trakcie ewolucji biologicznej. W tym przypadku, jak się wydaje, brak jest ciągłości, którą często odnajdujemy, śledząc ewolucję organów czy zdolności fizycznych. Nie znaleziono gatunków wyposażonych w elementarne zdolności językowe, które stanowiłyby brakujące ogniwa pomiędzy brakiem języka a pełnią władz językowych u Homo sapiens.
Dusza zakotwiczona, Andrzej Pawelec
Nasze dusze są zakotwiczone podwójnie: w naszej cielesności i w naszej (wspólnotowej) aktywności. Jesteśmy osobami nie wbrew, ale dzięki tym więzom. Tylko na takim fundamencie można zbudować coś, co przetrwa w konfrontacji z czasem.
POLOWANIE NA IDEE
Kognitywizm przełom czy modny żargon? Jolanta Antas, Elżbieta Tabakowska, Bartłomiej Dobroczyński, Ryszard Legutko, Andrzej Pawelec, Piotr Pieńkowski, Tomasz Sikora, Jan Woleński
Językoznawstwo kognitywne a język wartości, Joanna Podhorodecka
Korzystając z osiągnięć psychologii, językoznawstwo kognitywne tworzy aparat teoretyczny pozwalający na analizę języka jako sposobu wyrażania treści pojęciowych; w zakresie, w jakim jest to możliwe, systematyzuje „czynnik ludzki" w języku i pozwala spojrzeć z nieco innej perspektywy na trudne obszary językoznawstwa język wartości czy też metaforę poetycką i potoczną.
Tematy i refleksje
O nienawiści, Adam Hernas
BIblia a świat współczesny
Pokój i miecz, Anna Świderkówna
Sylwetki ojców pustyni
Mojżesz, Małgorzata Borkowska OSB
Zdarzenia - książki - ludzie
Ciało śmiertelne i chwalebne, Alina Merdas RSCJ
Pytania do angielskiego gentlemana, Paweł Kłoczowski
Oświecenie jako pretekst do rozmowy, Tomasz Merta
Liberalizm trybalistyczny, Artur Wołek
Rozsądek i emocje w ciele migdałowatym, Aleksandra Tokarz
Romans z idolem, Edward Fiała
W obronie rozumu i obiektywności, Tadeusz Szubka
Radykalne konsekwencje, Maciej Witek
Kościół mój dom
Świętość Kościoła jaśnieje w świętych, Janusz Poniewierski
Jedenasta wieczorem
Modlitwa za Kościół, Karl Rahner SJ, tłum. Juliusz Zychowicz
Z książek nadesłanych
Summary
Sommaire