Z zastosowań ontologii Stanisława Leśniewskiego. Analiza ujęcia Desmonda P. Henryego

Opis książki:

W niniejszej pracy pragnie się ukazać filozoficzną ważkość scholastycznych traktatów gramatyczno-logicznych. Temat ten nie zawsze jest współcześnie właściwie rozumiany. Chodzi też o kwestię aplikowalności (inną niż próby dotychczasowe!) ontologii L. Kolejnym zamierzeniem jest przybliżenie polskiemu czytelnikowi oryginalnego dorobku Henry`ego, wzmiankowanego w Polsce jedynie przez Kiczuka oraz Żegleń. Jednakże głównym zadaniem pracy jest próba pokazania, że ontologia Leśniewskiego, w ujęciu zaprezentowanym przez Henry`ego, może być wykorzystana do zrozumiałego współczesnemu przedstawicielowi nauk ścisłych - a zarazem adekwatnego -przedstawienia tez niektórych systemów filozofii powstałych w średniowieczu, jak również wybranych tez filozofów współczesnych. W pracy więc zakłada się, iż ontologia L może z powodzeniem przybliżać fllozofię niektórych kierunków średniowiecznych współczesnemu przedstawicielowi nauk formalnych.
Niniejsza rozprawa pozostaje w ciągłym odniesieniu do systemu ontologii L i innych pomysłów logicznych Leśniewskiego. Dlatego wiele miejsca poświęcono Stanisławowi Leśniewskiemu (nawet pewnym szczegółom biograilcznym) sądząc, iż pomogą lepszemu zrozumieniu myśli przewodnich jego ontologii. Nakreślony powyżej teren dociekań zostanie przedstawiony w trzech rozdziałach. W pierwszym próbuje się wskazać na bogactwo treściowe gramatyczno-logicznych analiz, które można znaleźć w filozoflcznych tekstach z okresu średniowiecza. Jednocześnie wskazuje się na pewne "niedostatki" dotychczasowych prób podejmowanych przez logikę współczesną, starającąsię formalnie (lub pół-formalnie) zapisać owe tezy filozoficzne. Następnie przedstawi się projekt usztucznionego języka traktatów średniowiecznych. Rekonstrukcja owej usztucznionej "filozoficznej" łaciny średniowiecznej (i jej odpowiednika we współczesnym języku angielskim), mająca obrazować język filozofów średniowiecznych, okaże się niewystarczającym środkiem do jego zrozumienia przez współczesnego badacza wykształconego na naukach formalnych. "Niedostatkom" tej metody będzie próbował zaradzić język ontologii L, którego przedstawieniu poświęcony jest rozdz. II, w którym pokaże się najpierw intuicje tkwiące u podstaw rozumienia ontologii L, szczególnie funktorów istnienia, przedstawionych następnie w zapisie formalnym. W końcowej partii tego rozdziału ujęcie Henry`ego ontologii L porówna się z Iwanusia i Słupeckiego przedstawieniem "ontologii elementarnej". Celem tego porównania będzie argumentacja na rzecz szczególnej adekwatności ujęcia przez Henry`ego ontologii L. Natomiast tematem centralnym III rozdz. będzie wykazanie doniosłości (z filozoficznego punktu widzenia) ontologii L jako języka formalnego zastosowanego w analizowaniu niektórych tez wybranych kierunków filozofii średniowiecznej. Drogą analizowania poszczególnych wyników brytyjskiego filozofa i zbierając rezultaty jego dociekań (rozproszone w licznych artykułach i monografiach) nad formalnym zapisem tez średniowiecznych oraz porównując je z wynikami badań innych logików współczesnych pokaże się szczególne znaczenie tych prac. Wielokrotnie też będzie się akcentować specyfikę języka ontologii L. Problemy metafizyczne ujęte za pomocą tego języka w niektórych wypadkach nic nie tracą ze swej doniosłości. Powyższa własność systemu logicznego Leśniewskiego może wpłynąć na przybliżenie i lepsze zrozumienie problematyki filozoficznej średniowiecza współczesnemu przedstawicielowi nauk ścisłych. Zwrócenie uwagi na ten właśnie moment jest oryginalną zasługą Henry`ego. Przy tej okazji będzie się argumentować na rzecz filozoficzno-logicznej adekwatności analiz przedstawionych w niniejszej pracy.

Książka "Z zastosowań ontologii Stanisława Leśniewskiego. Analiza ujęcia Desmonda P. Henryego" - Andrzej K. Rogalski - oprawa miękka - Wydawnictwo Katolicki Uniwersytet Lubelski, KUL.