Zbiór studiów nad różnorodnymi przejawami aktywności społecznej Żydów mieszkających w Polsce od epoki nowożytnej po czasy współczesne, z przewagą tekstów dotyczących dziejów najnowszych. Autorami zamieszczonych tu artykułów są historycy reprezentujący zarówno środowiska uniwersyteckie, jak i Instytut Pamięci Narodowej. Szeroki zakres chronologiczny udowadnia raz jeszcze, iż chcąc zrozumieć wydarzenia nam najbliższe, trzeba uświadamiać sobie, że niektóre procesy mają korzenie sięgające nawet kilka stuleci wstecz. Atutem prezentowanej publikacji jest także różnorodność zestawionej tu problematyki - od handlu kupców żydowskich w siedemnastowiecznym Krakowie przez budzące ciągłe emocje kwestie Holocaustu, podziemia antykomunistycznego wobec Żydów, czy nastrojów antysemickich i emigracji w roku 1968, po recepcję pojęcia Żyd w języku polskim. Warto sięgnąć po tę książkę, by spojrzeć na dzieje polskich Żydów z tak wielu perspektyw.
Książka "Z przeszłości Żydów polskich" - Jacek Wijaczka, Grzegorz Miernik (red.) - oprawa miękka - Wydawnictwo Instytut Pamięci Narodowej, IPN.
Spis treści:
Przedmowa ● Zenon GULDON, Żydzi w Polsce do końca XVIII wieku. Wybrane zagadnienia ● Szymon KAZUSEK, Handel kupców żydowskich i chrześcijańskich miast województwa sandomierskiego w XVII wieku ● Edmund KIZIK, Żydzi przed gdańskim Sądem Wetowym w połowie XVIII wieku ● Radosław KUBICKI, Żydzi opatowscy od XVI do początku XIX wieku ● Wojciech SALETRA, Żydzi wobec powstania listopadowego 1830–1831 roku — na przykładzie województw krakowskiego i sandomierskiego ● Marta MEDUCKA, Przejawy obecności Żydów polskich w kulturze przed 1939 rokiem (na przykładzie województwa kieleckiego) ● Renata PIASECKA, Społeczność żydowska w powiecie jędrzejowskim w latach 1918–1945 ● Edyta MAJCHER, Działalność żydowskich organizacji społeczno-gospodarczych w międzywojennym województwie kieleckim ● Sebastian PIĄTKOWSKI, O niektórych ekonomicznych aspektach postaw Polaków wobec zagłady Żydów w dystrykcie radomskim (1939–1944) ● Jacek WIJACZKA i Grzegorz MIERNIK, Żydowscy robotnicy przymusowi w zakładach zbrojeniowych HASAG w Generalnym Gubernatorstwie w czasie II wojny światowej ● Mateusz SZPYTMA, Stracili życie — uratowali świat. Rozstrzelanie 24 marca 1944 r. Józefa i Wiktorii Ulmów i ich dzieci za ukrywanie Żydów ● Jan Jerzy MILEWSKI, Losy ludności żydowskiej na ziemiach byłego województwa białostockiego latem 1941 roku ● Ryszard ŚMIETANKA-KRUSZELNICKI, Podziemie antykomunistyczne wobec Żydów po 1945 roku — wstęp do problematyki (na przykładzie województwa kieleckiego) ● Anna PYŻEWSKA, Losy ludności żydowskiej w województwie białostockim w latach 1944–1949 — wybrane problemy ● Grzegorz BERENDT, Emigracja Żydów z Polski w latach 1960–1967 ● Dariusz JAROSZ, Problematyka żydowska w listach do Polskiego Radia z 1968 roku ● Jerzy EISLER, Rok 1968: Żydzi, antysemityzm, emigracja ● Edyta WRÓBEL, Marzec ’68 na Kielecczyźnie ● Dariusz JAROSZ, Społeczeństwo Kielecczyzny wobec „wypadków marcowych” 1968 roku w świetle dokumentów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (komunikat) ● Wiesława MŁYNARCZYK, Holocaust we współczesnej edukacji polskiej młodzieży ● Marzena MARCZEWSKA, Żyd — obraz utrwalony w języku
