Wykluczanie jako problem filozofii edukacji. Komentarz do badań empirycznych
Piotr Kostyło
| Dane szczegółowe: | |
| Wydawca: | Oficyna Wydawnicza Impuls |
| Oprawa: | miękka |
| Ilość stron: | 224 s. |
| Wymiar: | 176x250 mm |
| EAN: | 9788375870442 |
| ISBN: | 978-83-7587-044-2 |
| Data: | 2008-10-01 |
Opis książki:
Niniejsza książka jest próbą teoretycznego podjęcia zagadnienia wykluczania i przedstawienia z perspektywy filozoficznej czterech problemów, jakie zarysowują się czy wręcz narzucają w trakcie lektury Wykluczania autorstwa Zbigniewa Kwiecińskiego. Kończąc wprowadzenie do książki – raportu z badań longitudinalnych dotyczących wykluczania uczniów z dostępu kultury symbolicznej– toruński socjolog edukacji napisał:
Pozostaje ona [ta książka – przyp. P. K.] raportem z badań empirycznych, w którym świadomie nie podejmuję szeregu cisnących się pytań teoretycznych, ideologicznych i praktycznych o źródła nierówności społecznych pośredniczonych poprzez szkolnictwo, o ocenę ich funkcjonalności czy niesprawiedliwości, o możliwości powszechnego wyrównywania szans dostępu do kultury symbolicznej z udziałem edukacji dostępnej przez całe życie *1.
Następnie, w ostatnim zdaniu wprowadzenia, autor zwrócił się z wyraźnym apelem do czytelników:
Niechże ten raport pozostanie źródłem dla dyskusji i stawiania pytań bardziej, niż gotową na nie odpowiedzią *2.
W niniejszej książce zatytułowanej Wykluczanie jako problem filozofii edukacji autor podejmuje dyskusję na ten temat i stawia kilka istotnych z filozoficznego punktu widzenia pytań…
Wykluczanie należy do najbardziej eksploatowanych heurystycznie pojęć współczesnej socjologii, pedagogiki i politologii...
*1 Z. Kwieciński, Wykluczanie, Wyd. UMK, Toruń 2002, s. 7.
*2 Tamże
Książka "Wykluczanie jako problem filozofii edukacji. Komentarz do badań empirycznych" - Piotr Kostyło - oprawa miękka - Wydawnictwo Oficyna Wydawnicza Impuls.
Spis treści:
Wstęp
Rozdział 1
Przedmiot badań – różne podejścia
1.1. Źródła problematyki wykluczania
1.2. Rekonstrukcja głównych punktów
Wykluczania i Nieuniknionego?
1.2.1. Wykluczanie
1.2.2. Nieuniknione?
1.3. Wykluczanie w ujęciu filozofii edukacji
1.3.1. Wykluczanie i normalizacja
1.3.2. Wykluczanie i marginalizacja
1.4. Wykluczanie w ujęciu pedagogiki społecznej
1.4.1. Podejście ilustracyjne
1.4.2. Podejście metodologiczne
1.4.3. Podejście filozofujące
1.5. Wykluczanie w ujęciu socjologii edukacji
1.5.1. Reprodukcja struktury społecznej
1.5.2. Międzynarodowy Program Oceny
Umiejętności Uczniów (PISA)
Podsumowanie
Rozdział 2
Nieuchronność różnicy
2.1. Moralność zamknięta i wykluczanie
2.1.1. Nastawienie na dobro grupy
2.1.2. Przyzwyczajenie
2.1.3. Konieczność
2.1.4. Jednostka i grupa
2.2. Historia wychowania jako historia wykluczania
2.2.1. Wykluczanie jako fakt
2.2.2. Wykluczanie jako norma
2.2.3. Wykluczanie jako delikt
2.3. Warunki możliwości wyeliminowania wykluczania
2.3.1. Trwałość i przemijalność wykluczania
2.3.2. Kulturowy sprzeciw wobec wykluczania
Podsumowanie
Rozdział 3
Sprawiedliwość i usprawiedliwienie
3.1. Sprawiedliwość jako bezstronność
3.1.1. Zasada równej wolności i zasada dyferencji
3.1.2. Sprawiedliwość i prawo do nauki
3.2. Społeczne granice prawa do sukcesu
3.2.1. Wykluczanie jako błąd i wykluczanie jako koszt
3.2.2. Usprawiedliwienie wykluczania
3.3. Demokracja i dyskursy edukacyjne
3.3.1. Dyskurs konserwatywny
3.3.2. Dyskurs elitarystyczny
3.3.3. Dyskurs liberalny
3.3.4. Dyskurs właściwy dla demokracji uczestniczącej
Podsumowanie
Rozdział 4
Przebudzanie świadomości
4.1. Wykluczanie jako błąd nauczycieli
4.1.1. Wykluczanie a niepowodzenia szkolne
4.1.2. Błąd nauczycieli i reprodukcja społeczna
4.2. Akt przebudzenia świadomości
4.2.1. Nauczyciele jako ludzie radykalni
4.2.2. Świadomość istoty wykluczania
4.3. Przebudzenie świadomości w praktyce edukacyjnej
4.3.1. Przebudzenie świadomości jako akt poświęcenia
4.3.2. Uśpiona świadomość wykluczanych
4.3.3. Kształcenie nauczycieli
Podsumowanie
Rozdział 5
Profesjonalizm i etyka
5.1. Praca nauczyciela jako powołanie i zawód
5.1.1. Dwa modele pracy nauczyciela
5.1.2. Powołanie, zawód i wykluczanie
5.2. Profesjonalizacja i etyka
5.2.1. Nauczyciele jako profesjonaliści
5.2.2. Etyka pracy nauczycielskiej
5.3. Etyka powinności i etyka cnoty
5.3.1. Etyka powinności
5.3.2. Etyka cnoty
5.3.3. Nauczyciel między powinnością a cnotą
5.4. Supererogacja: wykluczanie i hojność
5.4.1. Hojność jako „coś więcej”
5.4.2. Granice hojności
Podsumowanie
Zakończenie. Wykluczanie i dylematy myślenia oświeceniowego
Wnioski
Próba syntezy
Punkty orientacyjne
Pytania podstawowe
Idea równości
Sprawczość nauczycieli
Powrót do etyczności
Bibliografia
Literatura źródłowa
Artykuły i czasopisma
Źródła internetowe
Summary
Indeks nazwisk
Indeks rzeczowy