Wykłady z psychoakustyki

Opis książki:

Przedmowa 9
Rozdzial 1. Wprowadzenie do wykladów z psychoakustyki 11
Rozdział 2. Elementy anatomii i fizjologii układu słuchowego 17
Wprowadzenie .. 17
2.1. Ucho zewnętrzne i środkowe 18
2.2. Ucho wewnętrzne, czyli ślimak ... 19
2.2.1. Budowa i działanie ślimaka ... 20
2.2.1.1. Makromechanika ślimaka: Akt pierwszy analizy dźwięku - błona podstawna. 23
2.2.1.2. Mikromechanika ślimaka: Akt drugi analizy dźwięku - komórki słuchowe. 28
2.2.1.3. Akt trzeci analizy dźwięku - nerw ślimakowy 35
2.2.2. Otoemisje akustyczne. 40
2.2.3. Nieliniowość układu słuchowego. 42
Podsumowanie .. 44
Słownik podstawowych terminów z fizjologii układu nerwowego .. 45
Rozdział 3. Percepcja głośności. 48
Wprowadzenie .. 48
3.1. Próg absolutny 48
3.2. Krzywe równej głośności. 51
3.3. Prawo Stevensa 52
3.4. Dyskryminacja intensywności 53
3.5. Kodowanie intensywności w układzie słuchowym. 55
3.6. Adaptacja. Zmęczenie. Ubytki słuchu. 58
Podsumowanie .. 59
Rozdział 4. Selektywność częstotliwościowa. Maskowanie 61
Wprowadzenie .. 61
4.1. Maskowanie. 61
4.1.1. Wzorce maskowania i wzorce pobudzenia ... 63
4.2. Wstęgi krytyczne 65
4.2.1. Wstęga krytyczna a stosunek krytyczny ... 67
4.2.2. Wyznaczanie szerokości wstęg krytycznych .. 68
4.2.3. Wstęgi krytyczne: wielkości dyskretne czy continuum? .. 74
4.3. Modelowanie selektywności częstotliwościowej .. 75
4.3.1. Psychofizyczna krzywa strojenia (PTC) ... 76
4.3.2. Wyznaczanie kształtu filtrów słuchowych metodą Pattersona - Moore`a 77
4.3.3. Filtry słuchowe a wzorce pobudzenia 80
4.3.4. Selektywność częstotliwościowa u słuchaczy z głuchotą ślimakową. . 81
Podsumowanie .. 82
Rozdział 5. Maskowanie dla sygnałów zmiennych w czasie 83
Wprowadzenie .. 83
5.1. Zmniejszenie efektywności maskowania. Wzrost szansy detekcji sygnału tonalnego. Efekt CMR. 84
5.2. Wzrost efektywności maskowania. Pogorszenie detekcji (dyskryminacji) modulacji. Efekt MDI .. 86
5.3. Kiedy występuje efekt CMR, akiedy MDI? 87
5.4. Zmiana modełu maskowania sygnału. 88
5.5. Słuchowa analiza profilu widma sygnału 88
5.6. Wpływ komodulacji sygnału i maskera na detekcję. Efekt CDD 89
Podsumowanie .. 89
Rozdział 6. Słuchowa analiza struktury czasowej dźwięku 90
Wprowadzenie .. 90
6.1. Modelowanie analizy struktury czasowej 91
6.2. Analiza struktury czasowej szumu szerokopasmowego 92
6.3. Analiza struktury czasowej szumów wąskopasmowych 92
6.4. Wykrywanie przerw między tonami. 94
6.5. „Integracja" czasowa ... 94
Podsumowanie .. 94
Rozdział 7. Percepcja wysokości dzwięku .. 95
Wprowadzenie .. 95
7.1. Percepcja wysokości tonów 95
7.1.1. Tradycyjne teorie słyszenia ... 95
7.1.2. Dyskryminacja częstotliwości tonów 98
7.2. Percepcja wysokości dźwięków złożonych 102
7.2.1. Wysokość rezydualna lub wirtualna 102
7.2.2. Dyskryminacjawysokościdlawielotonów ... 103
7.2.3. Modelowanie percepcji wysokości wielotonów. 103
7.3. Percepcja interwałów muzycznych .. 104
7.3.1. Słuch absolutny i shich relatywny. 106
Podsumowanie .. 106
Rozdział 8. Ocena barwy dźwięku 108
Wprowadzenie .. 108
8.1. Metody oceny barwy dźwięku 109
8.1.1. Semantyczna ocena barwy dźwięku 109
8.1.2. Identyfikacja źródła dźwięku ... 110
8.1.3. Podobieństwo pomiędzy dźwiękami 110
8.2. Próby oceny ilościowej .. 111
8.3. Inne atrybuty wrażenia sluchowego. 112
8.3.1. Ostrość .. 113
8.3.2. Chropowatość 113
8.3.3. Siła fluktuacji 113
8.3.4. Subiektywny czas trwania 114
8.3.5. Tonalność. 114
Podsumowanie .. 114
Rozdzial 9. Słuchowa orientacja w przestrzeni 115
Wprowadzenie .. 115
9.1. Określenie kierunku źródła dźwięku. 115
9.1.1. Lokalizacja źródła w płaszczyźnie horyzontalnej 116
9.1.2. Lokalizacja w płaszczyźnie pionowej 119
9.1.3. Lokalizacja źródła dźwięków rzeczywistych .. 119
9.2. Rola ruchów głowy i małżowiny usznej w lokalizacji źródła dźwięku ... 119
9.3. Rola zjawiska Haasa ... 120
9.4. Binauralność a próg maskowany sygnału 121
9.5. Zdolność układu słuchowego do śledzenia zmiany położenia źródła dźwięku 122
9.6. Modelowanie binauralnej interakcji. 122
9.6.1. Binauralnedudnienia. 124
9.7. Analogia w odczuciu wrażeń dotykowych i słuchowych 124
9.8. Ocena odległości obserwatora od źródła dźwięku. 125
9.8.1. Poziom ciśnienia akustycznego .. 125
9.8.2. Rozproszenie dźwięku 126
9.8.3. Zmiana barwy dźwięku 126
9.9. Słuchowa orientacja przestrzenna niewidomych. 126
Podsumowanie .. 127
Rozdział 10. Percepcyjna reprezentacja wydarzeń akustycznych ... 128
Wprowadzenie .. 128
10.1. Identyfikacja źródeł dźwięku 129
10.2. Rozseparowywanie obiektów dźwiękowych ... 130
10.2.1. Częstotliwość podstawowa ... 131
10.2.2. Efekty związane z włączaniem sygnału ... 131
10.2.3. Percepcyjna moc wykrywania zmiany 131
10.2.4. Wpływ modulacji AM, FM ... 132
10.2.5. Umiejscowienie dźwięku w przestrzeni ... 132
10.2.6. Percepcja sekwencji dźwięków .. 133
l O.S.Organizacjapercepcjisłuchowej ... 133
10.4. Interpretacja efektów CMR i MDI w świetle grupowania percepcyjnego. 136
10.5. Przykłady praktycznego wykorzystania 138
Podsumowanie .. 141
Rozdział 11. Percepcja mowy .. 142
Wprowadzenie .. 142
11.1. Spektrogram. Formanty. 143
11.2. Fonemy .. 146
11.3. Rozpoznawanie mowy .. 147
11.4. Modele percepcji mowy. 150
Podsumowanie .. 151
Rozdział 12. Modelowanie pracy układu słuchowego ... 152
Wprowadzenie .. 152
12.1.Monitoringpojedynczegofiltrasłuchowego ... 153
12.1.1. Koncepcja wstęg krytycznych .. 153
12.1.2. Koncepcja filtrów słuchowych .. 153
12.2. Monitoring wielu filtrów słuchowych. 154
12.3. Modele pobudzenia ... 155
12.4. Analizasceny akustycznej. Formowanie strumienia percepcyjnego 156
Podsumowanie .. 157
Rozdział 13. Percepcyjne konsekwencje uszkodzenia ślimaka 158
Wprowadzenie .. 158
13.1. Selektywność częstotliwościowa ... 160
13.2. Percepcja głośności ... 162
13.2.1. Patologiczne narastanie głośności. Objaw wyrównania głośności (OWG) 163
13.2.2. Adaptacja 164
13.2.3. Inne aspekty percepcji głośności. 165
13.3. Spostrzeganie struktury czasowej sygnału ... 165
13.4. Percepcja wysokości dźwięku 166
13.5. Lokalizacja źródła dźwięku 167
13.6. Percepcja barwy dźwięku 169
13.7. Zakłócenia w komunikacji słownej .. 169
13.8. Problem szumów usznych 170
Podsumowanie .. 171
Rozdział 14. Przykłady zastosowania wyników badań psychoakustycznych 173
Wprowadzenie .. 173
14.1. Psychoakustyka i audiologia 174
14.1.1. Projektowanie aparatów słuchowych 177
14.1.2. Implanty ślimakowe. 178
14.2. Psychoakustyka i akustyka środowiska 180
14.2.1. Nowe kryteria oceny hałasu ... 181
14.2.2. Sygnały ostrzegawcze 182
14.3. Związki psychoakustyki z akustyką wnętrz i elektroakustyką 183
Podsumowanie .. 184
Rozdział 15. Metody stosowane w psychoflzyce 185
Wprowadzenie .. 185
15.1. Klasyczne metody psychofizyki ... 186
15.1.1. Metoda stałych bodźców 186
15.1.2. Metodagranic ... 187
15.1.3. Metoda dostrajania. 187
15.2. Teoria detekcji 188
15.2.1 Podstawowe założenia teorii detekcji sygnałów (TDS) .. 189
15.2.2. Miara wrażliwości układu: d` .. 190
15.2.3. Krzywa ROC 191
15.2.4. Odbiornik idealny .. 193
15.2.5. Teoria detekcji a praktyka doświadczalna. Metoda AFC. 193
15.3. Procedury adaptacyjne. Metody „w górę"-„w dół" 194
15.4. Metody skalowania ... 195
Podsumowanie .. 197
Epilog .. 198
Apendyks 199
Wprowadzenie .. 199
1. Generacja i propagacja sygnału akustycznego ... 199
2. Analiza Fouriera. Widmo dźwięku ... 201
3. Modulacja ... 203
4. Pojęcie liniowości układu .. 204
5. Filtry 205
Bibliografia 207
Słownik polsko-angielski podstawowych terminów. 214
Skorowidz 217

Książka "Wykłady z psychoakustyki" - Urszula Jorasz - oprawa miękka - Wydawnictwo Naukowe UAM.