Wola i intelekt w filozofii Tomasza z Akwinu

Wstęp 9

Część I. Ogólna teoria intelektu i poznania intelektualnego u człowieka 15

1. Znaczenie słów intellectus i ratio 15
2. Intelekt jako władza poznania niematerialnego 18
3. Intelekt czynny i intelekt możnościowy 20
4. Zmysłowe podstawy poznania intelektualnego 24
5. Pierwsza operacja intelektu możnościowego 34
6. Druga operacja intelektu możnościowego 43
7. Rozum i dyskurs logiczny 51
7.1. Ogólna charakterystyka poznania rozumowego 51
7.2. Rodzaje rozumowań 54
8. Słowo 61
9. Intelekt w sensie ścisłym 70
9. Intelekt w sensie ścisłym a rozum 78

Część II. Poznanie praktyczne 85

1. Podział na intelekt teoretyczny i praktyczny 85
2. Działanie jako cel intelektu praktycznego 91
3. Poznanie teoretyczne i poznanie praktyczne 95
4. Trzy rodzaje poznania praktycznego 99
5. Typy poznania praktycznego na tle struktury czynu ludzkiego 104
6. Konieczność i przygodność w poznaniu praktycznym 109
7. Intelekt praktyczny a prawda 120

Część III. Struktura i działanie intelektu praktycznego 129

1. Intelekt praktyczny a prawo naturalne 129
2. Rodzaje prawa 131
3. Poziomy prawa naturalnego 135
4. Podstawowe zasady prawa naturalnego 136
5. Pojęcie dobra 138
6. Pierwsza zasada praktyczna 144
7. Dobro człowieka 153
8. Pierwsze zasady praktyczne 160

Część IV. Spór o podstawy poznania praktycznego w koncepcji Tomasza 171

1. Elementy metaetyki 171
1.1. Zasada Hume’a 171
1.2. Problem znaczenia sądów etycznych: deskryptywizm 172
1.2.1. Naturalizm 172
1.2.2. Intuicjonizm 173
1.3. Problem znaczenia sądów etycznych: preskryptywizm 174
1.4. Relacja pomiędzy stanowiskami non-naturalistycznymi 176
1.5. Niektóre sposoby obrony naturalizmu 177
2. Metaetyka a Tomasz 183
2.1. Interpretacja non-naturalistyczna 184
2.2 Krytyka interpretacji non-naturalistycznej 189
2.3. Interpretacja naturalistyczna 192
2.3.1. Naturalizm umiarkowany 192
2.3.2. Naturalizm skrajny 199
2.3.3. Autonomia poznania praktycznego z perspektywy interpretacji umiarkowanie naturalistycznej 200

Część V. Rozum praktyczny 203

1. Charakterystyka ogólna rozumu praktycznego 203
2. Dobro w dziedzinie działania 208
3. Rozumowania praktyczne niezwiązane z działaniem 210
4. Rozumowania praktyczne prowadzące do działania 214
5. Przygodny charakter poznania praktycznego związanego z działaniem 222

Część VI. Wola 227

1. Klasyfikacja pragnień 227
1.1. Pojęcie pragnienia 227
1.2. Pragnienie naturalne 228
1.3. Pragnienia oparte na poznaniu 229
1.4. Pragnienie zmysłowe a pragnienie racjonalne 230
1.5. Analiza pragnienia zmysłowego 232
2. Pragnienie racjonalne 237
3. Akty woli i struktura czynu ludzkiego 245
3.1. Prosty akt woli 245
3.2. Radość 249
3.3. Zamiar 250
3.4. Zgoda 252
3.5. Wybór 254
3.6. Użycie 257
4. Struktura czynu ludzkiego 258
4.1. Relacja między elementami czynu ludzkiego 260
4.2. Spory interpretacyjne dotyczące aktów 262
4.3. Struktura czynu ludzkiego a podstawy poznania praktycznego 264
5. Wola a inne władze 266
5.1. Racjonalność woli 267
5.2. Wpływ woli na inne władze 269
6. Wolność i zdeterminowanie woli 276
6.1. Wola a pragnienie naturalne 277
6.2. Wola a konieczność 280
6.3. Wola a konieczność naturalna 282
6.4. Zakres konieczności naturalnej 284
6.5. Wolność woli 291

Zakończenie. Stanowisko Tomasza z perspektywy sporu między intelektualizmem a woluntaryzmem 301

1. Porównanie intelektu i woli 302
2. Relacje między intelektem i wolą - podsumowanie 305
2.1. Wpływ intelektu na wolę 305
2.2. Wpływ woli na intelekt 307
2.3. Prymat intelektu nad wolą 308
2.4. Interpretacje konkurencyjne 310

Bibliografia 315
1. Dzieła Tomasza z Akwinu - teksty źródłowe 315
2. Dzieła Tomasza z Akwinu - przekłady na język polski 315
3. Opracowania 317