Wgląd i poznanie. Epistemologia Bernarda J.F. Lonergana

Opis książki:

Wprowadzenie

Rozdział I
BIOGRAFIA INTELEKTUALNA
1. Sylwetka biograficzna
2. Miejsce Insight
3. Recepcja i oddziaływanie

Rozdział II
TRADYCJA FILOZOFICZNA
1. Filozofia i teologia
a. Filozofowanie jako poszukiwanie uniwersalnych podstaw poznania teologicznego
b. Autonomia filozofii wobec teologii
2. Wielość tradycji
3. Św. Tomasz z Akwinu
4. Transcendentalny tomizm
5. Fenomenologia
6. Hermeneutyka i egzystencjalizm
7. Scjentyzm i antyscjentyzm

Rozdział III
FILOZOFIA POZNANIA
1. Dziedziny filozofii poznania
2. Teoria poznania (cognitional theory)
a. Terminologia
b. Empiryczny i opisowy charakter teorii poznania
c. Praktyczny charakter teorii poznania i samoprzyswojenie (self-appropriation)
d. Teoria poznania a psychologia
3. Epistemologia
a. Pytanie o obiektywność poznania
b. Wartościująco-normatywny charakter epistemologii
4. Metafizyka
a. Pojęcie metafizyki
b. Integralna struktura heurystyczna proporcjonalnego bytu
c. Metafizyka uwyraźniona jako antropologia podmiotu poznającego i "pedagogika"
5. Podstawy filozofii i wzajemne relacje między między dziedzinami filozofii poznania

Rozdział IV
POZNANIE (KNOWING) JAKO PROCES
1. Wiedza wygenerowana immanentnie (immanently generated knowledge) i zawierzenie (belief)
2. Poznanie osobiste (personal knowing)
a. Poznanie jako struktura dynamiczna
b. Poziomy procesu poznania
(I) Poziom doświadczenia (czyli przedstawień)
(II) Poziom rozumienia (czyli inteligencji)
(III) Poziom sądzenia (czyli refleksji)
c. Kontekstualny i historyczny charakter poznania
3. Zawierzenie
a. Zawierzenie (belief) i zawierzanie (believing)
b. Podobieństwa i różnice między wiedzą wygenerowaną immanentnie a zawierzeniem
c. Problem uzasadnienia zawierzenia
d. Proces zawierzania
(I) Etap 1: Prawdziwy raport na temat wiedzy wygenerowanej immanentnie
(II) Etap 2: Ogólny sąd wartościujący
(III) Etap 3: Zreflektowany akt rozumienia
(IV) Etap 4: Szczegółowy sąd wartościujący
(V) Etap 5: Decyzja woli
(VI) Etap 6: Akt zawierzenia

Rozdział V
PRZEDMIOTOWOŚĆ POZNANIA I WIEDZA
1. Własności poznania istotne dla argumentacji transcendentalnej
a. Świadomy charakter czynności poznawczych
b. Intencjonalność poznania
c. Poznanie jako złożona całość i integrująca je intencjonalność pytania
2. Pojęcie bytu (notion of being/reality)
3. Pojęcie obiektywności poznania
a. Złożoność poznania a złożoność pojęcia obiektywności
b. Sąd wirtualnie nieuwarunkowany (virtually unconditioned judgment)
c. Nieskończone pragnienie poznania jako podstawa obiektywności
4. Prawda i jej kryteria
a. Definicja prawdy
b. Bliższe (proximate) i dalsze kryterium prawdy (remote criterion of truth)
5. Realizm krytyczny

Rozdział VI
NATURA WGLĄDU I TYPY WGLĄDÓW
1. Dzieje pojęcia intuicji/wglądu
a. Intuicja jako typ poznania
(I) Intuicja jako akt
(II) Intuicja jako ogląd
(III) Intuicja jako ogląd zmysłowy lub intelektualny (niezmysłowy)
(IV) Intuicja jako poznanie nieoglądowe
(V) Nieaktowe rozumienie intuicji
(VI) Intuicja jako proces
b. Intuicja jako typ wiedzy
(I) Intuicja jako wiedza propozycjonalna (propositional knowledge)
(II) Intuicja jako wiedza niepropozycjonalna (non-propositional knowledge)
(a) Wiedza przez znajomość (knowledge by acquaintance)
(b) Wiedza jak (knowledge-how)
c. Intuicja jako typ dyspozycji poznawczej
(I) Intuicja jako dyspozycja intelektualna lub zmysłowa
(II) Intuicja jako władza irracjonalna lub pozaracjonalna
(III) Intuicja a sfera świadomości i nieświadomości (podświadomości)
2. "Wgląd" a "intuicja"
3. Aktowy charakter wglądu
4. Wgląd jako wiedza niepropozycjonalna
5. Wgląd jako dyspozycja
a. Inteligencja jako wrodzona władza intelektualna
b. Dyspozycje nabyte jako "habitualna struktura umysłu" (the habitual texture of mind)
6. Typy wglądów
a. Wgląd z poziomu inteligencji
(I) Wgląd bezpośredni (direct) w sensie wąskim jako bezpośredni wgląd nieintrospekcyjny a wgląd introspekcyjny (introspective)
(II) Wgląd bezpośredni (direct) w sensie zwykłym odróżniany od wglądu odwrotnego a wgląd odwrotny (inverse insight)
(III) Wgląd bezpośredni (direct) w sensie szerokim jako bezpośredni wgląd niezreflektowany
b. Wgląd z poziomu refleksji - zreflektowany (reflective)
c. Wgląd praktyczny (practical)
d. Wgląd zdroworozsądkowy (commonsense)
e. Wglądy poprawne vs. niepoprawne oraz podważalne (vulnerable) vs. niepodważalne (invulnerable)

Rozdział VII
GENEZA WGLĄDU
1. Pojęcie genezy
2. Geneza wglądu według psychologii poznawczej
a. Podejście typu Gestalt (Gestalt approach)
b. Podejście typu "nic specjalnego" (nothing-special approach)
c. Podejście typu puzzle-problem (puzzle-problem approach)
d. Podejście typu "genialne umysły" (great-minds approach)
3. Świadomy i nieświadomy charakter wglądu
4. Geneza wglądu a kumulatywność i cyrkularność procesu poznania
5. Wgląd a dyspozycyjne wyposażenie podmiotu
6. Pytanie jako warunek konieczny wglądu
7. Zależność wglądu od doświadczenia i wyobraźni
8. Selektywność inteligencji (abstrakcja) a zaistnienie wglądu
9. Antycypacja wglądu w ramach struktury heurystycznej
10. Geneza wglądu z poziomu inteligencji a geneza wglądu zreflektowanego
11. Ucieczka od rozumienia (the flight from understanding) jako mechanizm blokowania wglądów i zjawisko przeoczenia (oversight)

Rozdział VIII
PRZEDMIOT WGLĄDU
1. Przedmiot intuicji/wglądu w dziejach filozofii
a. Intuicja jako poznanie tego, co ogólne i/lub proste
b. Intuicja jako poznanie tego, co jednostkowe i/lub indywidualizujące
c. Intuicja jako poznanie tego, co materialne i zmysłowe
d. Intuicja jako poznanie tego, co duchowe i/lub idealne
e. Intuicja jako poznanie własnych przeżyć i aktów
f. Intuicja jako poznanie jaźni i/lub absolutu (Boga)
2. Pojęcie przedmiotu wglądu
3. Przedmiot wglądu bezpośredniego w sensie zwykłym
a. Inteligibilność
b. Ogólność i indywidualność
c. To, co istotne, i aspektywność ujęcia wglądowego
d. Konieczność, niemożliwość i możliwość
e. Jedność i całościowość
f. Systematyczne procesy i badania klasyczne
(I) Systematyczne współzależności
(II) Heurystyczne pojęcie "natury czegoś"
g. Niesystematyczne procesy i badania statystyczne
(I) To, co niesystematyczne (the nonsystematic), jako przedmiot w punkcie wyjścia wglądu
(II) Idealna częstotliwość i prawdopodobieństwo
(III) Heurystyczne pojęcie "stanu czegoś"
4. Brak inteligibilności (the defect of/in intelligibility) jako przedmiot wglądu odwrotnego
5. Przedmiot wglądu zreflektowanego
6. Przedmiot wglądu praktycznego

Rozdział IX
EPISTEMICZNE WŁASNOŚCI I FUNKCJE WGLĄDU
1. Funkcje przypisywane intuicji/wglądowi w dziejach filozofii
a. Epistemiczne zalety przypisywane intuicji
(I) Bezpośredniość, naoczność i/lub oczywistość
(II) Nieomylność, pewność i/lub niepowątpiewalność
(III) Podstawy wiedzy: pierwsze przesłanki i/lub pierwotne pojęcia
b. Epistemiczne wady przypisywane intuicji
(I) Brak intersubiektywności
(II) Zapośredniczenie
(III) Omylność i możliwość błędów
(IV) Brak poznawczego charakteru
2. Wgląd jako konstytutywny, genetyczno-funkcjonalny element procesu poznania
a. Wgląd a czynności z poziomu doświadczenia
b. Wgląd a czynności z poziomu rozumienia
c. Wgląd a czynności z poziomu sądzenia
d. Wgląd a wnioskowanie
3. Wgląd a intersubiektywna wyrażalność i komunikowalność
a. Rola wglądu w posługiwaniu się językiem
b. Społeczna, intersubiektywna transmisja wglądu
c. Wgląd a interpretacja
4. Problem poznawczej wartości wglądu
a. Nieoglądowy charakter wglądów z poziomu inteligencji
(I) Kreatywność
(II) Niebezpośredniość
(III) Korygowalność i omylność
b. Problem poprawności i niepodważalności wglądów z poziomu inteligencji
c. Wgląd zreflektowany jako bliższe (proximate) kryterium prawdy a oczywistość i konieczność
d. Wgląd zreflektowany a nieomylność, pewność i prawdopodobieństwo sądu
e. Wgląd a nierewidowalna struktura ludzkiego poznania i zasadniczo nierewidowalna wiedza o tej strukturze

Zakończenie
Bibliografia
Kalendarium życia i prac Bernarda Lonergana
The Collected Works of Bernard Lonergan
Glosarium
Summary
Insight and Knowing: Bernard J.F. Lonergan s Epistemology
Indeks rzeczowy
Indeks nazwisk

Książka "Wgląd i poznanie. Epistemologia Bernarda J.F. Lonergana" - Monika Walczak - oprawa miękka - Wydawnictwo Katolicki Uniwersytet Lubelski, KUL. Książka posiada 478 stron i została wydana w 2012 r. Cena 35.91 zł. Zapraszamy na zakupy! Zapewniamy szybką realizację zamówienia.