Twórcze działanie dziecka w sytuacji zabawowo-zadaniowej
Dorota Kubicka
| Dane szczegółowe: | |
| Wydawca: | Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego |
| Oprawa: | miękka |
| Ilość stron: | 256 s. |
| Wymiar: | 176x250 mm |
| EAN: | 9788323317494 |
| ISBN: | 83-233-1749-6 |
| Data: | 2001-01-13 |
Opis książki:
O twórczości można mówić w wielu różnych znaczeniach. Większość psychologicznych badań nad twórczością ujmuje to zjawisko w kategoriach procesu twórczego lub kategoriach twórczych zdolności. Od dawna bowiem poszukiwano specyficznych właściwości twórczego myślenia, pozwalających na jego odróżnienie od odtwórczych form tego procesu. (...) Poruszając się w ramach tak obszernego i zróżnicowanego pola badawczego, trzeba by więc najpierw powiedzieć, o jakiej twórczości traktuje ta książka. Podstawową jednostką analizy twórczości jest w niniejszych badaniach kategoria czynności - działania. Obiektem badania jest działanie dziecka z przedmiotami, uwieńczone ponadto materialnym wytworem, kończącym to działanie. Zamiast jednak badać, jak procesy twórcze "dzielą się" w dziecku, pytam raczej o to, jak dziecko tworzy, jak organizuje własne czynności, które prowadzą do wyróżnionych, wyjątkowych, twórczych rezultatów. Prowadzone badania odnoszą się do twórczości w znaczeniu instrumentalnym, rozumianej jako rozwiązywanie problemów w działaniu. Chodzi w nich bowiem o to, czy i w jaki sposób dziecko używa swoich twórczych możliwości do rozwiązywania postawionego przed nim praktycznego zadania. Badania dotyczącą twórczości dziecka w zabawie, która jest najbardziej typową i najlepiej rozwiniętą formą aktywności dzieci w wieku przedszkolnym. Ponadto za podstawowe kryterium twórczości przyjmuję tutaj właściwości organizacji działania dziecka podczas wykonywania twórczego zadania, a nie jakość wytworów tego działania.
Książka "Twórcze działanie dziecka w sytuacji zabawowo-zadaniowej" - Dorota Kubicka - oprawa miękka - Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Spis treści:
O jakiej twórczości jest ta książka?
Rozdział 1. Wybrane sposoby rozumienia i badania twórczości
1.1. Poziomy opisu i analizy twórczej aktywności człowieka
1.1.1. Zdolności i procesy twórcze
1.1.2. Co badają testy twórczości?
1.1.3. Strategie twórczości
1.1.4. Wytwór jako kryterium twórczości
1.2. Rola czynników podmiotowych w twórczości
1.3. Szczególna rola stylu poznawczego w twórczym działaniu człowieka
1.4. Rola zadań w sterowaniu twórczą aktywnością
Rozdział 2. Rozwojowe podejście do badania twórczości
2.1. Pojęcia "twórczości" i "rozwoju"
2.2. Rozwój twórczości z perspektywy różnych modeli teoretycznych
2.2.1. Liniowe modele rozwoju twórczości
2.2.2. Modele stadialne
2.2.3. Modele cykliczne
2.2.4. Rozwój jako wielorako powiązane procesy zmian
2.3. Od twórczego dziecka do twórczego dorosłego - co się zmienia?
Rozdział 3. Organizacja twórczego działania
3.1. Przydatność strukturalnych modeli czynności do analizy
mechanizmów twórczych działań
3.1.1. Modele rozwiązywania problemów
3.1.2. Modele podejmowania decyzji
3.1.3. Modele działania pod kontrolą
3.1.4. Połączenie trzech modeli strukturalnych czynności w jeden paradygmat twórczości.
3.2. Swoistość organizacji czynności twórczych
3.3. Antynomiczna natura twórczości a mechanizmy regulacji ludzkich czynności
3.3.1. Dialektyka twórczości
3.3.2. Mechanizmy czynności celowych i mechanizmy dążeń
| Rozdział 4. Nowy kontekst badań nad twórczością - samoregulacja twórczego działania
4.1. Co to jest samoregulacja?
4.2. Badanie procesów samoregulacji działań
4.3. Samoregulacja twórczych działań
4.3.1. Procesy eksploracji
4.3.2. Procesy decyzyjne. Kluczowa rola wyborów i decyzji w twórczym działaniu
4.3.3. Procesy kontrolne
4.3.4. Procesy ewaluacji
4.4. Czym jest twórczość i jak ją można badać? Podstawowe założenia i strukturalny model organizacji twórczych działań
Rozdział 5. Scenotest jako metoda badania czynności tworzenia u dzieci
5.1. Projekcja i twórczość
5.2. Zabawa i twórczość
5.3. Natura zabawek i ich rola we wzbudzaniu twórczej aktywności dziecka
5.4. Scenotest i jego twórczogenne właściwości
5.5. Obserwacyjne wskaźniki czynności twórczych
5.6. Ogólna charakterystyka uzyskanych danych
Rozdział 6. Podstawowe sposoby działania dzieci podczas układania Scenotestu
6.1. Kryteria twórczego układania scenek
6.2. Podstawowe sposoby układania Scenotestu
6.2.1. Podejście konstrukcyjne
6.2.2. Podejście przedtematyczne
6.2.3. Podejście tematyczne
6.2.4. Podejście twórcze
6.3. Rozwojowe i indywidualne różnice w podejściu do zadania
6.4. Dyskusja
6.5. Wnioski
Rozdział 7. Strategie twórczego działania dziecka w sytuacji zabawowo--zadaniowej
7.1. Strategie świadczące o różnym ukierunkowaniu czynności dziecka
7.2. Rodzaje ukierunkowań aktywności dziecka a strategie twórczości
7.3. Ujęcie twórczości w kategoriach strategii działania
7.4. Konstrukcja pomiaru i procedura oceniania
7.5. Wyniki
7.5.1. Psychometryczne właściwości pomiaru
7.5.2. Scenotest w badaniu rozwojowych zmian w organizacji aktywności twórczej u dzieci
7.5.2.1. Rozwój strategii twórczego działania - model addytywny
7.5.2.2. Rozwojowe zmiany układu strategii - model interakcyjny
7.6. Dyskusja
7.7. Wnioski
Rozdział 8. Mechanizmy twórczego działania dziecka podczas układania Scenotestu
8.1. Podstawowe metaregulatory twórczych działań
8.1.1. Metaregulatory "pierwszego rzędu"
8.1.2. Metaregulatory "drugiego rzędu"
8.2. Zasady wnioskowania o czynnościach samoregulacyjnych
8.3. Zasady epizodowania i zasady wyłaniania sekwencji epizodów
8.4. Obserwacyjne wskaźniki czynności samoregulacyjnych i ich znaczenie diagnostyczne
8.5. Hipotezy na temat samoregulacji twórczych działań
8.6. Wyniki
8.6.1. Metaregulacja działań twórczych i mało twórczych
8.6.2. Indywidualne różnice w samoregulacji twórczych działań
8.6.3. Zmiany między pierwszym a drugim układaniem scenek
8.7. Dyskusja
8.8. Wnioski
Rozdział 9. Znaczenie uzyskanych danych dla wiedzy o twórczości i ich edukacyjne implikacje
9.1. Nowe rozumienie twórczości dziecięcej i jego konsekwencje
9.2. Rozwój twórczości na tle uzyskanych wyników
9.3. Nowe ujęcie mechanizmów twórczości
9.4. Diagnostyczna i prognostyczna wartość proponowanych wskaźników twórczości dziecięcej
9.5. Edukacyjne implikacje czynnościowej koncepcji twórczości
Aneks
1. Scenotest: szczegółowy plan obserwacji i interpretacji testu dla celów klinicznych
2. Materiał użyty w badaniach
3. Konstrukcja pomiaru
4. Przykłady metaregulatorów
5. Przykład analizy protokołu obserwacji
6. Dane statystyczne
6.1. Związki między skalami w grupach wieku podczas pierwszego układania
6.2. Porównanie profilów strategii w działaniach mało i wysoce twórczych w grupach wieku
Literatura cytowana
Spis tabel