Równouprawnienie kobiet i mężczyzn w społeczeństwie

Opis książki:

"Z badań przeprowadzonych w 2007 roku przez CBOS wynika, że co dziesiąta kobieta była w pracy molestowana, a co piąty pracownik usłyszał poniżające zaczepki z podtekstem seksualnym. (...)
Według badań przeprowadzonych ostatnio przez fundację Feminoteka inspektorzy oddelegowani do tych spraw najczęściej radzili molestowanym osobom, BY ROZWIĄZAŁY PROBLEMY... ZMIENIAJĄC PRACĘ."
Wstęp
Równość kobiet i mężczyzn de jure i de facto to jeden z priorytetów w działalności Oganizacji Narodów Zjednoczonych, Rady Europy i Unii Europejskiej. Polska jako kraj należący do tych organizacji, a także sygnatariusz wielu międzynarodowych dokumentów, w tym Konwencji w sprawie eliminacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, jest zobowiązana do implementacji i respektowania prawodawstwa zakazującego dyskryminacji ze względu na płeć i do zwalczania przejawów nierównego traktowania.

Absolwenci szkół ekonomicznych i biznesowych - przyszli potencjalni menedżerowie - powinni wiedzieć o obowiązującej zasadzie równego traktowania w miejscu pracy i znać genezę wprowadzenia tej zasady do ustawodawstwa międzynarodowego.
Wiedza w tym zakresie i wynikające z niej wyczulenie na problemy równouprawnienia kształtuje pozytywne postawy społeczne, ale może też uchronić menedżerów i kierowników oraz firmy, na rzecz których pracują, przed występowaniem w sądzie jako pozwani w sprawach o dyskryminację. Równość w traktowaniu kobiet i mężczyzn w miejscu pracy jest ważna z punktu widzenia zarządzania coraz bardziej różnorodnymi zasobami ludzkimi. W warunkach polskich najbardziej widoczne jest obecnie zróżnicowanie zasobów pracy ze względu na płeć, choć w niedalekiej przyszłości pracodawcy będą mieli do czynienia z postępującym zróżnicowaniem pracowników także ze względu na narodowość czy rasę. Zasada równego traktowania obowiązuje nie tylko w odniesieniu do płci, lecz także innych cech społecznego zróżnicowania.
Problematyka równouprawnienia jest ważna także dlatego, że efektywne przeciwdziałanie dyskryminacji w sferze zatrudnienia i tworzenie równych szans dla wszystkich pracowników niezależnie od ich płci czy innych cech demograficzno-społecznych wpisuje się w społeczną odpowiedzialność biznesu i przyczynia się do kształtowania lepszego wizerunku firmy oraz przynosi wymierne korzyści ekonomiczne.
Podręcznik ten powstał w oparciu o materiały wykorzystywane w wykładzie pt. "Równouprawnienie kobiet i mężczyzn w społeczeństwie (w sferze zawodowej i społecznej)", prowadzonym przeze mnie w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie.
Zagadnienie równouprawnienia kobiet i mężczyzn w społeczeństwie ma charakter multidyscyplinarny, więc pisząc podręcznik, czerpałam z dorobku wielu nauk, głównie ekonomii, socjologii, psychologii i polityki społecznej, ale także biologii i antropologii. Warto jednak podkreślić, że dominuje w nim perspektywa ekonomiczno-społeczna.
Podręcznik składa się z dziesięciu rozdziałów i aneksu zawierającego dokumenty źródłowe. Każdy rozdział kończy się wskazaniem kluczowych pojęć, wykazem przydatnej literatury, blokiem pytań sprawdzających wiedzę i tematem do przemyślenia (pod rozwagę). Kluczowe pojęcia są zdefiniowane lub objaśnione w ramkach zamieszczonych wewnątrz każdego z rozdziałów.
Pierwszy z nich nawiązuje do historii kobiet i ich walki o podstawowe prawa i wolności. Historia równouprawnienia to historia feminizmu, bowiem to kobiety przez całe stulecia były gorzej traktowane i pozbawione praw posiadanych przez mężczyzn, i to kobiety zorganizowały się, by dokonać zmian w swoim położeniu.
Podstawowe prawa, w tym tak dzisiaj oczywiste prawa wyborcze i prawo do edukacji na wszystkich szczeblach i kierunkach, zostały przez kobiety wywalczone. Literatura na temat ruchów feministycznych i teorii feminizmu jest w Polsce niezbyt bogata, a skorzystanie z materiałów źródłowych jest utrudnione, bowiem znajdują się one głównie w bibliotekach amerykańskich.
Pamięć o kobietach nie została utrwalona na kartach historii - w podręcznikach do historii kobiety nie dość, że rzadko są ukazywane, to jeszcze zostały zepchnięte do nieznaczących ról, jakby na dowód, że nie miały udziału w ważnych wydarzeniach dziejowych. W czasach nam współczesnych jest podobnie, np. z kobietami podziemnej "Solidarności" tworzącymi najnowszą historię Polski. Gdy doszło do "okrągłego stołu" i wolnych wyborów w 1989 r., o kobietach i ich znaczących dokonaniach w walce z poprzednim, narzuconym Polsce i niedemokratycznym systemem, dość łatwo zapomniano. W rozdziale drugim przywołuję pamięć o kobietach, prezentując sylwetki najbardziej znamienitych, wybrane spośród wielu. Wybór ten jest wyborem subiektywnym, a jego celem jest zainspirowanie do refl eksji, że nie tylko mężczyźni przyczynili się do rozwoju nauki i mieli zasługi w przemianach społecznych.
W kolejnych dwóch rozdziałach analizuję wpływ stereotypów na kształtowanie się ról kobiet i mężczyzn w społeczeństwie oraz układ władzy i podział obowiązków w rodzinie. Płynie z tej analizy lekcja, żeby w polityce społecznej wychodzić poza stereotypowe postrzeganie płci i podejmować działania, które w dłuższej perspektywie czasu przyczynią się do bardziej sprawiedliwego funkcjonowania kobiet i mężczyzn w sferze rodzinnej i społecznej.
Trzy następne rozdziały są związane z sytuacją obu płci na rynku pracy oraz zaangażowaniem w procesy gospodarcze. Prezentuję najnowsze dane statystyczne oraz wyniki badań dotyczących zatrudnienia według płci, wynagrodzeń, stanowisk kierowniczych i przedsiębiorczości, a także działań pracodawców na rzecz równego traktowania kobiet i mężczyzn w miejscu pracy - przykłady dobrych praktyk.
Choć skupiam uwagę na Polsce, to pokazuję poszczególne dane na tle innych krajów, w tym głównie należących do Unii Europejskiej.
Kolejny rozdział traktuje o uczestnictwie kobiet i mężczyzn w polityce i we władzy, czyli instytucjach ustawodawczych, sądowniczych i wykonawczych. Nie ma prawdziwej demokracji bez proporcjonalnej reprezentacji kobiet i mężczyzn w parlamencie czy rządzie. Wskazuję, dlaczego ważne jest, żeby więcej kobiet było w gremiach decyzyjnych.
Dwa ostatnie rozdziały są poświęcone ustawodawstwu międzynarodowemu i polskiemu, które narzuca standardy w zakresie równego traktowania płci w społeczeństwie.
Pokazuję, że praktyka nie nadąża za istniejącymi regulacjami prawnymi.
Przepisy zakazujące dyskryminacji nie są przestrzegane przez wielu polskich pracodawców, brakuje instytucji kontrolujących i wymuszających przestrzeganie prawa oraz monitorujących postęp w równouprawnieniu i niedyskryminowaniu kobiet.
Zdecydowałam o przytoczeniu na końcu książki treści dokumentów i materiałów źródłowych istotnych dla równouprawnienia, będących "kamieniami milowymi" w procesie dochodzenia do dzisiejszych standardów. Dotychczas można je było znaleźć rozproszone w licznych broszurach, czasopismach czy pod różnymi adresami w internecie.
Dedykuję tę książkę wszystkim studentom mojej Alma mater - Szkoły Głównej Handlowej, a także studentom innych wyższych szkół ekonomicznych i biznesowych, w szczególności wybierającym takie kierunki, jak zarządzanie, europeistyka i stosunki międzynarodowe, polityka społeczna, administracja publiczna.

Książka "Równouprawnienie kobiet i mężczyzn w społeczeństwie" - Ewa Lisowska - Wydawnictwo Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Książka posiada 315 stron i została wydana w 2008 r.