Roman Amphorae of the 1st-3rd centuries AD found on the Lower Danube. Typology

Opis książki:

Amfory— znajdowane podczas wykopalisk w pomieszczeniach gospodarczych miast rzymskich, a także twierdzach wojskowych— wzbudzały zainteresowanie naukowców od XIX w., głównie ze względu na występujące na nich napisy, odciski stempli, graffiti oraz tituli picti.
Szczególnie intensywnie badano je w Europie Zachodniej, tu bowiem, m.in. na obszarze współczesnej Italii, Hiszpanii, Portugalii, Francji i Niemiec, znajdowały się ważne ośrodki produkcji amfor, a także towarów w nich transportowanych. W Europie Wschodniej (głównie w dzisiejszej Bułgarii i Rumunii) badania wykopaliskowe, wskutek niedostatków finansowych, ograniczano początkowo do stanowisk ważnych prestiżowo, towarzyszyły pracom ratowniczym, a sporadycznie prowadzono je m.in. na terenach kolonii nadczarnomorskich. Badania te z różnych względów (znikome kontakty z naukowcami pracującymi na Zachodzie, kłopoty z dostępem do literatury itp.) powstawały w swoistej próżni, w oderwaniu od ustaleń innych badaczy. W rezultacie tworzono typologie charakterystyczne dla danego stanowiska archeologicznego, opracowywano różne analizy, wyciągano sprzeczne wnioski. Brakowało spójności między badaniami prowadzonymi na Wschodzie i Zachodzie.
Uporządkowania typologii amfor rzymskich pochodzących z obszaru dolnego Dunaju z I-III w. po Chr. podjął się Piotr Dyczek, kierownik Ośrodka Badań Archeologicznych w Novae Uniwersytetu Warszawskiego, od lat czynnie uczestniczący w badaniach prowadzonych w tej twierdzy legionu I Italskiego.
Opracowanie typologii poprzedziły wnikliwe studia literatury przedmiotu, poszukiwania w muzeach, autopsja licznych stanowisk archeologicznych, długotrwałe rozmowy ze znawcami problematyki i autorami rozmaitych typologii.
Piotr Dyczek w swojej typologii wyróżnił i wszechstronnie omówił 36 typów amfor, zaliczając do typów: 1-16 amfory pochodzące z zachodniej części basenu Morza Śródziemnego; 17-26— z wybrzeża Morza Egejskiego i Afryki Północnej; 27-36— z obszaru dolnego Dunaju i południowych wybrzeży Morza Czarnego. W prezentacji typów amfor zachował następujący schemat: dotychczasowa typologia, opis kształtu i poszczególnych elementów, charakterystyka masy ceramicznej (kolor, faktura, skład mineralny i chemiczny), cechy wyróżniające, rozmiary, pojemność, pochodzenie, występowanie, epigrafika, zawartość (przeznaczenie), datowanie. Amfora każdego typu została przedstawiona graficznie, niekiedy pokazano charakterystyczne jej elementy, na mapkach zaznaczono obszary występowania. W tabelach i na wykresach zawarto dane dotyczące składu chemicznego gliny z amfor oraz wyniki badań ceramicznych pobranych z nich próbek.
Książka zawiera katalog amfor, uszeregowanych według typów (autor uwzględnił w nim 5999 naczyń znanych mu z autopsji lub publikacji), tabelę proweniencji amfor oraz umieszczonych na ich powierzchni stempli, napisów malowanych i drapanych, a także bogatą bibliografię.
Rodzaj publ.: dydaktyczna

Książka "Roman Amphorae of the 1st-3rd centuries AD found on the Lower Danube. Typology" - Piotr Dyczek - oprawa miękka - Wydawnictwo Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. Książka posiada 388 stron i została wydana w 2001 r.