Prozaicy pierwszej fali emigracji rosyjskiej 1920-1940

Opis książki:

W historii Rosji XX wieku można wyodrębnić trzy fale emigracji, trzy potoki uchodźstwa. Najliczniejsza, najbardziej społecznie, etnicznie i kulturowo różnorodna była fala pierwsza, wywołana przez Rewolucję Paździemikową i wojnę domową. W tym potoku znalazła się bardzo liczna grupa ludzi kultury i nauki, polityków i duchownych. Drugą falę wywołała II wojna światowa. W latach 1941-1945 poza granicami ZSRR - z przymusu i z wyboru - znalazła się znaczna liczba jego obywateli. Pewna ich część po zakończeniu wojny nie wróciła do ojczyzny. Trzecia fala emigracji pojawiła się w latach siedemdziesiątych, była emigracją z własnego wyboru. Wyjazdy odbywały się legalnie, choć pozwolenia na wyjazd zdobywano najczęściej z trudem. W tymże okresie były również przypadki emigracji przymusowej, np. A. Sołżenicyn, W. Wojnowicz. W każdym z tych potoków znajdowali się pisarze, publicyści, dziennikarze, którzy w nowych miejscach osiedlenia kontynuowali swą pracę. Środowisko kultury było reprezentowane najliczniej w pierwszej fali emigracji. Znalazło się tam wielu twórców, którzy uzyskali rozgłos i sławę przed rewolucją, np. D. Mierieżkowski, A. Remizow, B. Zajcew, A. Kuprin. Byli oni przedstawicielami "wieku srebrnego" literatury rosyjskiej, swą działalność kontynuowali w okresie dwudziestolecia międzywojennego, a niektórzy i po 1945 roku.

Przedkładany skrypt zawiera omówienia najważniejszych utworów poszczególnych pisarzy; w przypadku znacznej liczby tekstów w dorobku jednego autora dokonywałam wyboru kilku, inne omawiałam skrótowo. W szkicach znajduje się spora liczba przytoczeń tekstowych - to dla ilustracji stylu pisarza, jako zachęta do sięgnięcia po cały utwór. W języku rosyjskim zostały podane cytaty ze wspomnień i artykułów autorów będących pisarzami - również w celu zwrócenia uwagi na specyfiką języka i sposób artykułowania myśli. W przekładzie własnym dawałam cytaty z prac historycznoliterackich i artykułów krytycznoliterackich. Pracowałam nad skryptem w nadziei, że pomoże on studentom-rusycystom we wzbogaceniu wiedzy o twórcach i utworach przez dziesięciolecia przemilczanych a przecież będących jakże znaczącą częścią kultury rosyjskiej. Znajomość tego odłamu rosyjskiego procesu literackiego powstałego w diasporze pozwoli też z nowej perspektywy spojrzeć na utwory, które powstawały równolegle w metropolii. Dodam też, że publikacja Prozaicy pierwszej fali emigracji rosyjskiej (1920-1940) jest pierwszą w Polsce próbą szerszego spojrzenia na ten etap dziejów literatury rosyjskiej, prezentacji dorobku pisarzy bądź to zupełnie nieznanych, bądź też znanych z twórczości lat przedrewolucyjnych.

Książka "Prozaicy pierwszej fali emigracji rosyjskiej 1920-1940" - Janina Sałajczykowa - oprawa miękka - Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. Książka posiada 212 stron i została wydana w 2003 r.