Prawo materialne Unii Europejskiej w zarysie

Opis książki:

Spis treści

Wykaz skrótów
Przedmowa ( Artur Kuś )

Rozdział I. Podstawowe założenia rynku wewnętrznego Unii Europejskiej
( Artur Kuś )

§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Pojęcie i zakres prawa materialnego Unii Europejskiej
§ 3. Formy międzynarodowej integracji gospodarczej
1. Uwagi ogólne
2. Strefa wolnego handlu
3. Unia celna
4. Rynek wewnętrzny (wspólny rynek, jednolity rynek)
5. Unia monetarna
6. Pełna integracja
§ 4. Geneza i rozwój rynku wewnętrznego w Unii Europejskiej
§ 5. Elementy rynku wewnętrznego Unii Europejskiej
1. Znoszenie barier i ograniczeń pomiędzy państwami członkowskimi
2. Eliminowanie zniekształceń konkurencji
3. Działania prawotwórcze Unii Europejskiej
4. Swobody europejskie i wspólne polityki
Pytania kontrolne
Podstawowa literatura
Wykaz podstawowych orzeczeń

Rozdział II. Swoboda przepływu osób
( Tomasz Sieniow )

§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Podstawy prawne
§ 3. Równe traktowanie
§ 4. Zakres podmiotowy
1. Obywatele państw członkowskich UE
2. Pracownicy migrujący
3. Osoby działające na zasadzie samozatrudnienia
4. Emeryci lub renciści
5. Studenci
6. Członkowie rodziny obywatela Unii/pracownika migrującego
7. Status obywateli państw trzecich
§ 5. Zakres przedmiotowy swobody przepływu osób
1. Uwagi ogólne
2. Prawo wyjazdu z państwa członkowskiego
3. Prawo wjazdu na terytorium innego państwa członkowskiego
4. Prawo pobytu
5. Dostęp do zatrudnienia w państwie przyjmującym
6. Równe traktowanie w zatrudnieniu
§ 6. Podsumowanie
Pytania kontrolne
Podstawowa literatura
Wykaz podstawowych orzeczeń

Rozdział III. Strefa Schengen
( Anna Szachoń-Pszenny )

§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Geneza powstania strefy Schengen
1. Uwagi ogólne
2. Unie paszportowe w Europie
3. Początki współpracy granicznej w Unii Europejskiej
4. Umowa z Saarbrücken
§ 3. Swoboda przemieszczania się w Unii Europejskiej i strefie Schengen
§ 4. Podstawy prawne strefy Schengen
1. Uwagi ogólne
2. Układ z Schengen
3. Konwencja Wykonawcza
4. Kodeks Graniczny Schengen
5. Wspólnotowy Kodeks Wizowy
6. Acquis Schengen w Traktacie Lizbońskim
§ 5. Państwa strefy Schengen wobec Unii Europejskiej
1. Uwagi ogólne
2. Nordyckie państwa strefy Schengen – Norwegia i Islandia
3. Szwajcarska "integracja bez członkostwa"
4. Państwa kandydujące do strefy Schengen
§ 6. Działanie Systemu Informacyjnego Schengen (SIS)
1. Zasady działania SIS
2. System Informacyjny Schengen drugiej generacji
3. Krajowe biura SIRENE
§ 7. Wizy i mały ruch graniczny
1. Cudzoziemcy w strefie Schengen
2. Przekraczanie granic w ruchu wizowym
3. Zasady małego ruchu granicznego
§ 8. FRONTEX jako agencja graniczna
1. Uwagi ogólne
2. Strategiczne znaczenie wschodniej granicy zewnętrznej strefy Schengen/Unii Europejskiej
3. Podstawy prawne działania FRONTEX-u
4. Rola i zadania FRONTEX-u
Pytania kontrolne
Podstawowa literatura
Wykaz podstawowych orzeczeń

Rozdział IV. Swoboda przedsiębiorczości
( Paweł Wojtasik )

§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Pojęcie i cechy przedsiębiorczości
1. Uwagi ogólne
2. Samodzielność działalności gospodarczej
3. Transgraniczny charakter działalności gospodarczej
4. Stałość działalności gospodarczej
§ 3. Zakres podmiotowy swobody przedsiębiorczości
1. Podmioty uprawnione
2. Formy zakładania przedsiębiorstw
3. Uprawnienia akcesoryjne
§ 4. Zakres przedmiotowy swobody przedsiębiorczości
1. Zakaz dyskryminacji
2. Zakaz ograniczeń
3. Regulacje zawarte w tzw. dyrektywie usługowej
§ 5. Wyjątki od swobody przedsiębiorczości
1. Wykonywanie władzy publicznej
2. Ograniczenia uzasadnione względami porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego i zdrowia publicznego
§ 6. Spółki
1. Uwagi ogólne
2. Element transgraniczny w prawie spółek
3. Ponadnarodowe formy spółek
§ 7. Zasada wzajemnego uznawania kwalifikacji
1. Uwagi ogólne
2. Uznawanie dyplomów i kwalifikacji
3. Znaczenie dyrektywy 2005/36/WE w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych
4. Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości w sprawie uznawalności kwalifikacji zawodowych
Pytania kontrolne
Podstawowa literatura
Wykaz podstawowych orzeczeń

Rozdział V. Swoboda świadczenia usług
( Paweł Wojtasik )

§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Pojęcie usługi
§ 3. Cechy usługi
1. Uwagi ogólne
2. Charakter czasowy
3. Charakter odpłatny
4. Świadczenia realizowane przez władze publiczne
5. Charakter transgraniczny
§ 4. Zakres podmiotowy swobody świadczenia usług
§ 5. Zakres przedmiotowy swobody świadczenia usług
1. Uwagi ogólne
2. Zasada traktowania narodowego
3. Zakaz ograniczeń
§ 6. Ograniczenia w swobodzie świadczenia usług
1. Uwagi ogólne
2. Działalność związana z wykonywaniem władzy publicznej
3. Ograniczenia uzasadnione względami porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego i zdrowia publicznego
§ 7. Swoboda świadczenia usług a swoboda przedsiębiorczości
§ 8. Swoboda świadczenia usług a swoboda przepływu pracowników
Pytania kontrolne
Podstawowa literatura
Wykaz podstawowych orzeczeń

Rozdział VI. Ograniczenia swobód personalnych rynku wewnętrznego w Unii Europejskiej
( Edyta Krzysztofik )

§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Wyłączenia i ograniczenia swobód personalnych rynku wewnętrznego
1. Uwagi ogólne
2. Klauzule derogacyjne
a) Charakter i zakres klauzul derogacyjnych
b) Bezpieczeństwo i porządek publiczny
c) Ochrona zdrowia publicznego
3. Wyłączenia swobód unijnych
a) Zatrudnienie w administracji publicznej
b) Udział w wykonywaniu władzy zwierzchniej
4. Podsumowanie
§ 3. Ochrona interesu ogólnego
1. Uwagi ogólne
2. Katalog przesłanek uzasadniających ograniczenie swobód personalnych na rynku wewnętrznym w Unii Europejskiej
a) Zapewnienie dobrej administracji sądowej
b) Poszanowanie reguł deontologicznych, zawodowych i dyscyplinarnych
c ) Ochrona interesów osób zatrudnionych
d) Ochrona dóbr kultury
e) Polityka językowa
f) Ochrona reputacji sektora finansowego
g) Tożsamość narodowa i konstytucyjna państw członkowskich
3. Usługi o szczególnym znaczeniu dla państw członkowskich
a) Gry losowe
b) Wartości chronione w konstytucjach państw członkowskich
4. Podsumowanie
§ 4. Inne ograniczenia swobód rynku wewnętrznego
1. Uwagi ogólne
2. Przepisy szczegółowe Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej
3. Przepisy prawa wtórnego
§ 5. Badanie środków ograniczających swobody personalne rynku wewnętrznego
1. Uwagi ogólne
2. Kompetencje Trybunału Sprawiedliwości
a) Skarga na niewykonywanie zobowiązań traktatowych przez państwo członkowskie
b) Pytanie prejudycjalne
c) Pojęcie "środka" ograniczającego swobody
3. Zasady kontroli środka ograniczającego swobody rynku wewnętrznego
a) Uwagi ogólne
b) Zakaz dyskryminacji
c) Zasada proporcjonalności
§ 6. Uwagi końcowe
Pytania kontrolne
Podstawowa literatura
Wykaz podstawowych orzeczeń

Rozdział VII. Swobodny przepływ towarów
( Renata Maria Pal )

§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Unia celna
§ 3. Obszar celny, statystyczny i VAT Unii Europejskiej
1. Obszar celny UE
2. Obszar statystyczny UE (Anna Szachoń-Pszenny)
3. Obszar VAT państw członkowskich UE (Anna Szachoń-Pszenny)
§ 4. Pojęcie towaru
§ 5. Pochodzenie towaru
§ 6. Zakaz wprowadzania nowych ceł i opłat o skutku równoważnym do ceł
§ 7. Zakaz opodatkowania dyskryminacyjnego i protekcjonistycznego
1. Uwagi ogólne
2. Zakaz opodatkowania dyskryminacyjnego
3. Zakaz opodatkowania protekcjonistycznego
§ 8. Zakaz ograniczeń ilościowych i ograniczeń o skutku równoważnym do ograniczeń ilościowych
1. Uwagi ogólne
2. Formuła Dassonville
3. Formuła Cassis de Dijon
4. Formuła Keck
§ 9. Ograniczenia swobodnego przepływu towarów
1. Uwagi ogólne
2. Moralność publiczna
3. Porządek publiczny i bezpieczeństwo publiczne
4. Ochrona życia i zdrowia ludzi i zwierząt oraz ochrona roślin
5. Ochrona krajowych dóbr kultury
6. Ochrona własności przemysłowej i handlowej
Pytania kontrolne
Podstawowa literatura
Wykaz podstawowych orzeczeń

Rozdział VIII. Wspólna Polityka Handlowa
( Anna Szachoń-Pszenny )

§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Zasady Światowej Organizacji Handlu jako podstawy polityki handlowej
§ 3. Efekty handlowe w ramach integracji europejskiej
§ 4. Wspólna Polityka Handlowa jako wyłączna kompetencja Unii Europejskiej
§ 5. Poziomy realizacji Wspólnej Polityki Handlowej
§ 6. Rodzaje środków Wspólnej Polityki Handlowej
§ 7. Środki taryfowe
§ 8. Środki parataryfowe
1. Pojęcie środków parataryfowych
2. Środki parataryfowe wynikające z taryfy celnej
a) Kontyngent taryfowy
b) Plafon taryfowy
c) Zawieszenie poboru ceł
d) Inne środki parataryfowe wynikające z taryfy celnej
3. Podatki graniczne
4. Opłaty celne
§ 9. Środki pozataryfowe
1. Pojęcie środków pozataryfowych
2. Środki antydumpingowe
3. Środki antysubsydyjne
4. Środki ochronne przeciwko nadmiernemu importowi
5. Kontyngenty ilościowe
6. Nadzór importu lub eksportu
7. Zakaz importu lub eksportu
8. Niedozwolone praktyki handlowe
§ 10. Wybrane umowy handlowe i celne
1. Rodzaje umów handlowych Unii Europejskiej
2. Europejska Strefa Wolnego Handlu
3. Europejski Obszar Gospodarczy
4. Specyficzna unia celna z Turcją
5. Umowy celne z Andorą i San Marino
6. Umowy celne ze Szwajcarią
Pytania kontrolne
Podstawowa literatura
Wykaz podstawowych orzeczeń

Rozdział IX. Swoboda przepływu kapitału i płatności
( Katarzyna Woch )

§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Liberalizacja swobody przepływu kapitału i płatności – rys historyczny
§ 3. Akty prawa pochodnego regulujące przepływ kapitału i płatności
§ 4. Pojęcie kapitału i płatności
§ 5. Istota swobody przepływu kapitału
1. Uwagi ogólne
2. Inwestycje bezpośrednie
3. Inwestycje w nieruchomości
4. Operacje odnoszące się do papierów wartościowych będących przedmiotem obrotu na rynku kapitałowym
5. Operacje dotyczące jednostek uczestnictwa w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania
6. Operacje odnoszące się do papierów wartościowych i innych instrumentów będących przedmiotem obrotu na rynku pieniężnym
7. Operacje na rachunkach bieżących i depozytowych instytucji finansowych
8. Kredyty związane z transakcjami handlowymi lub świadczeniem usług z udziałem rezydentów
9. Pożyczki pieniężne i kredyty
10. Poręczenia, pozostałe gwarancje i prawa zastawu
11. Transfery wynikające z wypełniania umów ubezpieczeniowych
12. Przepływy kapitału o charakterze osobistym
13. Fizyczny przywóz i wywóz aktywów finansowych oraz inne przepływy kapitału
§ 6. Ograniczenia swobody przepływu kapitału
1. Uwagi ogólne
2. Nabywanie akcji i wykonywanie praw z akcji
a) Problem "złotych akcji"
b) Wykonywanie prawa głosu
c) Opodatkowanie dywidend
3. Nabywanie nieruchomości
4. Ustanawianie hipotek
5. Dokonywanie inwestycji bezpośrednich
6. Udzielanie pożyczek pieniężnych i kredytów
7. Nabywanie spadku
§ 7. Dopuszczalne ograniczenia swobody przepływu kapitału i płatności
1. Uwagi ogólne
2. Zróżnicowanie podatników ze względu na różne miejsce zamieszkania lub inwestowania kapitału
3. Podejmowanie środków niezbędnych do zapobiegania naruszeniom ich ustaw i aktów wykonawczych, zwłaszcza w sferze podatkowej i w dziedzinie nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami finansowymi
4. Ustanawianie procedur deklarowania przepływu kapitału do celów informacji administracyjnej lub statystycznej
5. Podejmowanie środków uzasadnionych ochroną porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego
6. Pozostałe dopuszczalne ograniczenia swobody przepływu kapitału
§ 8. Swoboda przepływu kapitału i płatności a inne swobody rynku wewnętrznego
§ 9. Prawne uregulowania swobody przepływu kapitału i płatności w wybranych umowach międzynarodowych
Pytania kontrolne
Podstawowa literatura
Wykaz podstawowych orzeczeń

Rozdział X. Wspólne reguły konkurencji w Unii Europejskiej
( Katarzyna Miaskowska-Daszkiewicz )

§ 1. Wprowadzenie
1. Podstawy prawne i zakres wspólnych reguł konkurencji
2. Pojęcie przedsiębiorstwa w prawie konkurencji
3. Pojęcie rynku właściwego
§ 2. Zakaz praktyk ograniczających konkurencję
1. Uwagi ogólne
2. Zakaz porozumień ograniczających konkurencję
3. Zwolnienia spod zakazu porozumień ograniczających konkurencję
4. Zakaz nadużywania pozycji dominującej
5. Postępowanie w przedmiocie naruszenia zakazu praktyk ograniczających konkurencję
§ 3. Kontrola koncentracji przedsiębiorstw
1. Uwagi ogólne
2. Pojęcie i rodzaje koncentracji
3. Postępowanie w sprawie koncentracji
§ 4. Państwowe monopole handlowe i przedsiębiorstwa publiczne
1. Uwagi ogólne
2. Państwowe monopole handlowe
3. Przedsiębiorstwa publiczne
§ 5. Pomoc publiczna dla przedsiębiorców
1. Uwagi ogólne
2. Pomoc publiczna niezgodna z rynkiem wewnętrznym
3. Pomoc publiczna dopuszczalna na mocy Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej
4. Pomoc publiczna dopuszczalna na mocy prawa wtórnego Unii Europejskiej
5. Kontrola pomocy publicznej
Pytania kontrolne
Podstawowa literatura
Wykaz podstawowych orzeczeń

Książka "Prawo materialne Unii Europejskiej w zarysie" - Artur Kuś - oprawa miękka - Wydawnictwo Katolicki Uniwersytet Lubelski, KUL. Książka posiada 440 stron i została wydana w 2011 r.