Potop w tradycji biblijnej oraz literaturze judaizmu okresu Drugiej Świątyni. Studia Biblica Lublinensia

Opis książki:

Przedmowa (Ryszard Rubinkiewicz SDB)

Wstęp

Rozdział I
BIBLIJNY OPIS POTOPU RDZ 6-9 ORAZ JEGO RECEPCJA W KSIĘGACH STAREGO TESTAMENTU

1. Rdz 6-9 w świetle krytyki historyczno-literackiej
1.1. Współczesne opinie na temat powstania Pięcioksięgu
1.2. "Dwie tradycje" w opowiadaniu o potopie w Rdz 6-9
1.3. Natura materiału Rdz 6-9

2. Analiza egzegetyczna Rdz 6-9
2.1. "Synowie Boży i córki ludzkie" (Rdz 6,1-4)
2.2. Zapowiedź potopu (Rdz 6,5 - 7,5)
2.3. Przebieg potopu (Rdz 7,6-24)
2.4. Koniec potopu (Rdz 8,1-22)
2.5. Przymierze Boga z Noem (Rdz 9,1-17)
2.5.1. Błogosławieństwo Boże dla Noego i rodziny (Rdz 9,1-7)
2.5.2. Zawarcie przymierza (Rdz 9,8-17)

3. Rdz 6-9 w kontekście Rdz 1-11 oraz PG
3.1. Rdz 6-9 w strukturze Rdz 1-11 (kontekst bliższy)
3.2. Rdz 6-9 na tle całej teologii kapłańskiej PG (kontekst dalszy)

4. Rdz 6-9 na tle opowiadań starożytnego Bliskiego Wschodu
4.1. Prezentacja starożytnych opowiadań o potopie
4.1.1. Sumeryjskie opowiadanie - Eridu Genesis
4.1.2. Asyryjskie opowiadanie - Atrahasis
4.1.3. Babilońska XI Tablica - Gilgamesz
4.2. Analiza porównawcza Rdz 6-9 z tekstami mezopotamskimi

5. Teologiczne przesłanie Rdz 6-9
5.1. Teologiczny związek między opowiadaniem o stworzeniu a tradycję potopu
5.2. Przewrotność człowieka a potop
5.3. Cel potopu i jego skutki

6. Recepcja opowiadania o potopie Rdz 6-9 w pozostałych tekstach Starego Testamentu
6.1. Tradycja prorocka
6.1.1. Księga Ezechiela a Rdz 6-9 (P)
6.1.2. Apokalipsa Izajasza (Iz 24-27)
6.1.3. Iz 54,7-10 oraz inne teksty Deutero-Izajasza
6.2. Tradycja madrościowa
6.2.1. Syr 44,17-18
6.2.2. Mdr 10,4; 14,5-7

7. Podsumowanie


Rozdział II
TRADYCJA POTOPU W LITERATURZE POZABIBLIJNEGO JUDAIZMU

1. Literatura apokryficzna Starego Testamentu oraz literatura qumranska
1.1. Terminologia oraz zbiory apokryfów Starego Testamentu
1.2. Czas powstawania oraz pochodzenie apokryfów Starego Testamentu
1.3. Charakterystyka i znaczenie apokryficznej literatury apokaliptycznej
1.4. Historia wspólnoty qumranskiej
1.5. Literatura qumranska jako wyraz poglądów wspólnoty

2. Księga Noego (Apokalipsa Noego)

3. Księga Henocha etiopska
3.1. Księga Czuwających
3.1.1. Zagadnienia wstępne
3.1.2. Przyczyny zła i nastania potopu (l Hen 6-8)
3.1.3. Potop - sąd Boży reakcję na szerzące się zło (l Hen 9-11)
3.1.4. Wnioski
3.2. Księga Snów (l Hen 86-89,9)
3.2.1. Zagadnienia wstępne
3.2.2. Wizja zniszczenia ziemi (l Hen 83-84)
3.2.3. Wizja potopu (l Hen 86-89,9)
3.3. List Henocha (l Hen 91-108)
3.3.1. Zagadnienia wstępne
3.3.2. Apokalipsa Tygodni (l Hen 93,3-10; 91,11-17)
3.3.3. Tradycja o Noem (l Hen 106-107)
3.4. Księga Przypowieści (l Hen 37-71)
3.4.1. Zagadnienia wstępne
3.4.2. Sad Pana Duchów nad ziemia (l Hen 54,7 - 55,2)
3.4.3. Wizja Noego dotycząca zniszczenia ziemi (l Hen 65-66)

4. Księga Jubileuszów
4.1. Zagadnienia wstępne
4.2. Przyczyny zesłania potopu (Jub 5,1-19)
4.3. Opis potopu oraz zawarcia przymierza z Noem (Jub 5,20 - 6,16)
5. Apokryficzna Księga Rodzaju
5.1. Zagadnienia wstępne
5.2. Nieprawość przedpotopowego pokolenia oraz narodziny Noego (kol. 0-VI)
5.3. Koniec potopu, złożenie ofiary przez Noego oraz zawarcie przymierza (kol. VII-XVII)
6. Tradycja potopu w tekstach z czwartej groty qumranskiej
6.1. Napomnienie odwołujące się do potopu (4Q370)
6.2. Peszer do Księgi Rodzaju (4Q252)
6.3. Parafraza Genesis i Exodus (4Q422)
6.4. Narodziny Noego (4Q534)

7. Tradycja potopu w literaturze judaizmu hellenistycznego
7.1. Filon Aleksandryjski
7.2. Józef Flawiusz
7.3. Pseudo-Filon

8. Apokalipsy - 4Ezd oraz 2Bar

9. Podsumowanie


Rozdział III
TRADYCJA POTOPU W NOWYM TESTAMENCIE

1. Ewangelie synoptyczne: Mt 24,36-39 parał. Łk 17,26-30
1.1. Znaki nadejścia potopu oraz powtórnego przyjścia Chrystusa (Mt 24,36-39)
1.2. Przykład Noego i Lota (Łk 17,26-30)

2. Listy katolickie
2.1. Potop jako typ chrześcijańskiego chrztu (IP 3,18-21)
2.1.1. Związki IP 3,18-21 z l Hen 6-16
2.1.2. Wnioski
2.2. Ukaranie aniołów w Jud 6
2.3. 2P 2,4-5; 3,5-9
2.3.1. Potop jako sad Boży nad zbuntowanymi aniołami i bezbożnym światem (2P 2,4-5)
2.3.2. Woda i ogień jako symbole Bożego sadu (2P 3,5-9)

3. Wiara Noego przykładem dla chrześcijan (Hbr 11,7)

4. Czy tekst Jk 4,4-6 jest midraszem na temat Noego i potopu?

5. Podsumowanie


Zakończenie

Wykaz skrótów

Bibliografia

The Flood in Biblical Tradition and Literature of Judaism in the
Period of the Second Temple. Summary
Indeks tekstów cytowanych

Indeks osób

Książka "Potop w tradycji biblijnej oraz literaturze judaizmu okresu Drugiej Świątyni. Studia Biblica Lublinensia" - Ewa Zając - oprawa miękka - Wydawnictwo Katolicki Uniwersytet Lubelski, KUL.