Pomoc Polaków dla ludności żydowskiej na Rzeszowszczyźnie 1939-1945

Opis książki:

Książka stanowi uzupełnienie wiedzy o pomocy udzielanej ludności żydowskiej przez Polaków na Rzeszowszczyźnie. W dotychczasowych badaniach problem ratowania Żydów od śmierci na wymienionym terenie był podejmowany tylko na marginesie badań nad polityką władz okupacyjnych wobec mieszkańców Rzeszowszczyzny lub przy omawianiu stosunków polsko-żydowskich.

Praca składa się z dwóch części. Pierwsza to zarys monograficzny, drugą stanowią 82 wybrane relacje i dokumenty polskie i żydowskie.

W części pierwszej książki przedstawiono liczne przypadki pomocy ze strony Polaków. Były to przede wszystkim indywidualne działania, zazwyczaj członków rodzin mieszanych, sąsiadów lub przedwojennych przyjaciół, a nierzadko także osób nieznajomych. Często z narażeniem życia, swojego i najbliższych, przeciwstawiali się niemieckiej polityce eksterminacyjnej wobec Żydów poprzez różne działania: od wskazania im drogi ucieczki, poprzez zaopatrywanie w żywność i aryjskie dokumenty, po ukrywanie ich w różnych kryjówkach. Część z nich za pomoc udzielaną Żydom poniosła najwyższą karę – zostali zamordowani przez niemieckie władze okupacyjne. Wiele uwagi poświęcono także motywom, jakimi kierowały się osoby udzielające pomocy skazanym na zagładę Żydom, oraz przyczynom niepowodzeń tych działań.

W części drugiej zamieszczone zostały dokumenty oraz relacje dokumentujące różne sposoby pomocy, jaką nieśli mieszkańcy Rzeszowszczyzny ludności żydowskiej. Warto podkreślić, że są to w części dokumenty nieznane bliżej osobom zainteresowanych tematem.

Książkę uzupełnia aneks, w którym znajdują się imienne wykazy mieszkańców Rzeszowszczyzny, zaangażowanych w udzielanie pomocy Żydom. Wyszczególniono w nim osoby, które poniosły śmierć za działania na rzecz ratowania Żydów lub w inny sposób były za to represjonowane przez niemieckie władze okupacyjne, te, które zostały odznaczone medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata oraz te, które z różnych powodów nie zostały dotąd uhonorowane.

Książka "Pomoc Polaków dla ludności żydowskiej na Rzeszowszczyźnie 1939-1945" - Elżbieta Rączy - oprawa twarda - Wydawnictwo Instytut Pamięci Narodowej, IPN. Książka posiada 416 stron i została wydana w 2008 r.