Polska. Raport o konkurencyjności 2010. Klastry przemysłowe a przewagi konkurencyjne

Opis książki:

Przekazujemy do rąk Czytelników 25-te, jubileuszowe wydanie dorocznego raportu o gospodarce polskiej, publikowanego przez Instytut Gospodarki Światowej Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Raport poddaje analizie konkurencyjność Polski w 2009 r. w porównaniu do innych krajów Unii Europejskiej, w szczególności nowych państw członkowskich UE oraz głównych partnerów handlowych Polski. Konkurencyjność zdefiniowana została dla potrzeb tych analiz jako zdolność kraju do uzyskania trwałej poprawy jakości życia, wzmocnienia pozycji ekonomicznej na rynkach zagranicznych oraz wzrostu atrakcyjności inwestycyjnej. W raporcie, na który składa się siedem rozdziałów, definicja ta stanowi ogólne ramy do badania różnorodnych zagadnień gospodarczych i społecznych składających się na pozycję konkurencyjną Polski.

Pierwszy rozdział niniejszego raportu zawiera porównanie wyników gospodarczych Polski w 2009 roku z rezultatami uzyskanymi przez inne kraje. Tempo wzrostu gospodarczego jest jednym z mierników konkurencyjności, i dlatego analizie poddane zostały tendencje wzrostu PKB w Polsce na tle innych krajów. Analizę tę uzupełnia badanie stopnia konwergencji realnego dochodu w Polsce w stosunku do krajów UE15 oraz określenie skali nierówności dochodowych i poziomu ubóstwa. Gwałtowny rozwój technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz coraz większa łatwość przemieszczania się ludzi i towarów sprawiają, że Polska aktywnie uczestnicząc w międzynarodowym podziale pracy jest coraz silniej zintegrowana z gospodarką globalną za pośrednictwem powiązań handlowych, inwestycyjnych oraz dzięki migracji ludności. W świetle teorii ekonomicznych powiązania gospodarcze z zagranicą mogą przyczynić się do wzrostu gospodarczegoi zwiększenia poziomu życia społeczeństwa.

W związku z tym w rozdziale 2 została dokonana szczegółowa ocena pozycji Polski w światowym handlu i międzynarodowych przepływach inwestycyjnych, a także określona rola transakcji gospodarczych z zagranicą w kształtowaniu konkurencyjności polskiej gospodarki.

Rozdziały 3 i 4 koncentrują się natomiast na czynnikach oddziałujących na konkurencyjność Polski w 2009 r. Podstawy oceny wpływu tych czynników na pozycję konkurencyjną wykraczają poza prostą rachunkowość wzrostu. W niniejszym raporcie wyróżnione zostały dwie grupy czynników, które mogą wpływać na konkurencyjność gospodarki: (1) zasoby i ich wydajność oraz (2) skuteczność polityki gospodarczej i jakość instytucji. Obie grupy czynników scharakteryzowane zostały od strony ilościowej i jakościowej, a następnie dokonano oceny znaczenia poszczególnych czynników dla kształtowania konkurencyjności Polski w 2009 r.

Rozdział 5 zawiera syntezę badań prowadzonych we wcześniejszych częściach raportu oferując zwięzłą ocenę pozycji konkurencyjnej Polski w gospodarce światowej w 2009 roku. Na tej podstawie wskazano najważniejsze silne i słabe strony polskiego systemu gospodarczego oraz wyzwania, którym Polska musi sprostać w 2010 r.

W ostatnich dwóch rozdziałach raportu poddano analizie rolę klastrów w kształtowaniu konkurencyjności Polski. Wprawdzie klastry w Polsce wciąż znajdują się we wczesnym stadium rozwoju, ale istnieje duży potencjał dla tworzenia konkurencyjnych struktur klastrowych w naszym kraju.

Rozdział 6 prezentuje przegląd inicjatyw klastrowych, dowodząc, że klastering stał się obecnie ważnym bodźcem dla innowacji.
Na tej podstawie sformułowany został wniosek o potrzebie prowadzenia w Polsce odpowiedniej polityki wspierania klastrów, co znajduje też odzwierciedlenie w najnowszych nurtach polityki regionalnej Unii Europejskiej.

Rozdział 7 poświęcony jest pogłębionej analizie specyficznych typów struktur aglomeracyjnych, czyli klastrów zorientowanych na wiedzę i ich roli w zwiększaniu współpracy między nauką a biznesem. Efektywne więzi między nauką a gospodarką są ważne dla kształtowania konkurencyjności w długim okresie, ponieważ ułatwiają transfer wiedzy i komercjalizację wyników badań, wspierając przedsiębiorczość i zwiększając zdolności technologiczne gospodarki. Z tego względu, w niniejszym raporcie poddano ocenie warunki niezbędne dla pojawienia się klastrów wiedzy w Polsce i wskazano pożądane cele polityki gospodarczej w tym zakresie.

Ostatnia część raportu to krótkie podsumowanie oraz wstępne konkluzje na temat możliwych ścieżek rozwoju Polski i priorytetów polityki gospodarczej, które w czasie wychodzenia gospodarki światowej z globalnego kryzysu ekonomicznego mogą sprzyjać poprawie konkurencyjności i prowadzić do zwiększenia poziomu życia społeczeństwa.
Kwestie te stały się ostatnio tematem społecznej debaty w Polsce i na świecie.

Niniejszy raport ma na celu pobudzenie dalszej dyskusji o kierunkach rozwoju polskiej gospodarki w kontekście silnych zawirowań obserwowanych w ostatnich latach w gospodarce światowej.

Książka "Polska. Raport o konkurencyjności 2010. Klastry przemysłowe a przewagi konkurencyjne" - Marzenna A. Weresa (red.) - oprawa miękka - Wydawnictwo Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Książka posiada 348 stron i została wydana w 2010 r.