Polska i Niemcy w Unii Europejskiej. Gospodarki i przedsiębiorstwa w procesie globalizacji
Józef Olszyński
(red.)
| Dane szczegółowe: | |
| Wydawca: | Szkoła Główna Handlowa w Warszawie |
| Rok wyd.: | 2010 |
| Oprawa: | miękka |
| Ilość stron: | 392 s. |
| Wymiar: | 167x240 mm |
| EAN: | 9788373785168 |
| ISBN: | 978-83-7378-516-8 |
| Data: | 2010-06-09 |
Opis książki:
Publikacja jest zbiorowym opracowaniem 19 autorów, którzy autonomicznie prezentują różne aspekty uczestnictwa polskiej i niemieckiej gospodarki oraz przedsiębiorstw w procesach integracji UE ostatnich lat.
Całość książki została pogrupowana w trzy części.
Część I Niemcy jako partner gospodarczy jest zbiorem 6 opracowań, które przedstawiają stan, zmiany i cechy charakterystyczne gospodarki Niemiec.
Część II Polska obecność gospodarcza w Niemczech obejmuje 7 kolejnych opracowań, podejmujących problematykę polskiej obecności gospodarczej na rynku niemieckim od strony jej uwarunkowań i realizacji.
Część II Niemcy i Polska - bilans rozszerzenia UE w 2004 r. stanowią 4 opracowania prezentujące zestawienie korzyści i strat Niemiec i Polski, wynikających z rozszerzenia oraz cząstkowe jego aspekty, takie jak wpływ na koniunkturę, gospodarkę regionów przygranicznych i inwestycje bezpośrednie.
Autorzy książki wyrażają wolę kontynuowania prac badawczych z zakresu realizacji bilateralnych relacji polsko‑niemieckich w kontekście uczestnictwa obu krajów w integracji UE i będą wdzięczni za wszelkie uwagi.
Wstęp
Polska i Niemcy wspólnie w Unii Europejskiej. Gospodarki i przedsiębiorstwa w procesie integracji jest wynikiem kontynuacji tradycyjnych zainteresowań badawczych pracowników Zakładu Badań nad Gospodarką Niemiecką Instytutu Gospodarki Światowej SGH i osób z nimi współpracujących z innych polskich ośrodków akademickich oraz aktualnego skierowania tych zainteresowań na problematykę realnych procesów ekonomicznych, urzeczywistnianych przez przedsiębiorstwa na integrujących się rynkach obu państw. Szczególnym powodem ukierunkowania prac badawczych i treści cząstkowych opracowań tej publikacji stały się: zachęcający do podsumowań i ocen 5-letni jubileusz członkostwa Polski w Unii Europejskiej oraz wymagająca aktualizacji analiz i prognoz istotna zmiana warunków ramowych prowadzenia działalności gospodarczej, będąca skutkiem zjawisk kryzysowych lat 2008-2009 w gospodarce światowej.
Ostatnie 5-lecie, podczas którego przedsiębiorstwa z Niemiec i z Polski realizowały swoje strategie biznesowe na relatywnie dużej polsko‑niemieckiej części wspólnego rynku Unii Europejskiej, przyniosły, zarówno gospodarce Niemiec, jak i Europy Środkowej oraz Polski, poszerzenie zakresu i form współpracy, przyśpieszenie procesów wzajemnych powiązań oraz pogłębienie współzależności. Dla Niemiec oznacza to, iż ich cele uczestniczenia w integracji europejskiej i promocji objęcia nią krajów Europy Środkowej i Wschodniej są realizowane. Politycznie przyjazna dla Niemiec przestrzeń poszerza się, w sferze gospodarczej zaś realizuje się ich wiodąca rola. Niemcy stały się na początku XXI wieku pierwszym partnerem handlowym i inwestycyjnym niemal wszystkich krajów Europy Środkowej i Wschodniej, w tym i Polski. Kraje te stanowią drugi co do ważności, po krajach Europy Zachodniej, rynek zbytu dla towarów niemieckich. Polska obecność gospodarcza w Niemczech u progu 2010 r. jest również bardzo znacząca. Jej waga i znaczenie związane są z jej dużym ilościowym i wartościowym zakresem oraz z bogactwem form powiązań gospodarczych. Niezależnie od istniejących asymetrii w znaczeniu ilościowym i w elementach jakościowych bilateralnych relacji polsko‑niemieckich - między obu krajami tworzy się sieć powiązań, która wzmacnia istniejącą wielowarstwową bliskość i komplementarność gospodarki i Polski, i Niemiec.
Zjawiska kryzysowe ostatnich lat dotknęły mocniej gospodarkę RFN, a relatywnie mniej - gospodarkę Polski. W relacjach bilateralnych nie przyniosły większych szkód ani problemów. Odwrotnie: pozycja Polski na rynku niemieckim wzmocniła się, bilans handlowy dla Polski uległ poprawie oraz nastąpiły korzystne przesunięcia w strukturze towarowej polskiego eksportu w kierunku dó technologicznie bardziej zaawansowanych.
Książka "Polska i Niemcy w Unii Europejskiej. Gospodarki i przedsiębiorstwa w procesie globalizacji" - Józef Olszyński (red.) - oprawa miękka - Wydawnictwo Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Książka posiada 392 stron i została wydana w 2010 r.
Spis treści:
CZĘŚĆ I. NIEMCY JAKO PARTNER GOSPODARCZY
Józef Olszyński: Realizacja idei i polityki europejskiej Niemiec wobec Europy Środkowej
1. Wprowadzenie
2. Europa Środkowa w niemieckich koncepcjach i polityce integracji europejskiej przed zjednoczeniem Niemiec w 1990 r.
3. Polityka europejska zjednoczonych Niemiec a Europa Środkowa
4. Podsumowanie
Bibliografia
Piotr Kalka: Porównanie potencjałów badawczo‑rozwojowych RFN i krajów Europy Środkowej
1. Wprowadzenie
2. Ogólne wydatki na prace badawcze i rozwojowe
3. Struktura ogólnych wydatków na B+R
4. Liczba i struktura kadr badawczo‑rozwojowych
5. Zasoby wytworzonej wiedzy naukowej
6. Podsumowanie
Bibliografia
Sebastian Płóciennik: Systemowe konsekwencje globalnego kryzysu finansowego i gospodarczego dla Niemiec
1. Wprowadzenie
2. Założenia
3. Niemiecki system gospodarczy
4. Gospodarka Niemiec a mechanizm kryzysu
5. Polityka antykryzysowa
5.1. Corporate governance i rynek kapitałowy
5.2. Relacje między firmami
5.3. Relacje przemysłowe
6. Podsumowanie
Bibliografia
Karina Szewczyk: Polityka łagodzenia skutków kryzysu gospodarczego w gospodarce niemieckiej w latach 2007-2009
1. Źródła i objawy kryzysu gospodarczego w Niemczech
2. Pierwszy pakiet pomocowy
3. Drugi pakiet pomocowy
4. Różne oceny skuteczności pomocy
5. Podsumowanie
Bibliografia
Piotr Albiński: Przyjęcie euro w Niemczech - z jakich doświadczeń może skorzystać Polska?
1. Wprowadzenie
2. Reformy walutowe w Niemczech do 1990 r.
3. Udział Niemiec w integracji walutowej Zachodniej Europy po 1945 r.
3.1. Europejska integracja monetarna
3.2. Zjednoczenie Niemiec a europejska integracja monetarna - stanowisko Niemiec odnośnie do traktatu z Maastricht
3.3. Niemiecki spór o europejską integrację monetarną
3.4. Rola Niemiec w utworzeniu Paktu Stabilności i W zrostu (PSW) z 1997 r. i w jego modyfikacji w 2005 r.
4. Konwergencja nominalna w Niemczech i kształtowanie się realnego kursu wymiany
5. Sytuacja gospodarcza Niemiec po 2002 r. i skutki wprowadzenia euro
6. Skutki wprowadzenia euro w Niemczech - podsumowanie
7. Realizacja kryteriów konwergencji nominalnej w Polsce
7.1. Spór o konwergencję nominalną
7.2. Konwergencja nominalna w Polsce w latach 2007-2010
8. Porównanie niemieckich i polskich doświadczeń na drodze do euro - wnioski
9. Warunki wejścia Polski do ERM II w kontekście niemieckich doświadczeń
10. Warunki przyjęcia euro przez Polskę w kontekście niemieckich doświadczeń - podsumowanie
Bibliografia
Tadeusz Sporek: Polityka ochrony środowiska w Niemczech - realia a ekologiczny sukces
1. Wprowadzenie
2. Niemieckie realia ochrony środowiska
3. Elementy i zasady polityki ekologicznej
4. Formy finansowania działań w zakresie ekologii
5. Europejskie problemy ekologiczne - stanowiska oraz działania Polski i Niemiec wobec zagrożeń środowiska
5.1. W pływ integracji na środowisko
5.2. Przedsięwzięcia ekologiczne w polskiej energetyce
5.3. Działania prośrodowiskowe w niemieckiej polityce energetycznej
Bibliografia
CZĘŚĆ II. POLSKA OBECNOŚĆ GOSPODARCZA W NIEMCZECH
Bogumiła Brocka‑Palacz: Ekonomiczne determinanty polskiej obecności gospodarczej na rynku niemieckim
1. Wprowadzenie
2. Czynniki o charakterze krótkookresowym, wpływające na polską obecność gospodarczą w Niemczech
2.1. Wzrost gospodarczy w ostatniej dekadzie
2.2. Zmiany poziomu i struktury popytu wewnętrznego
2.3. Przyczyny słabości popytu wewnętrznego
3. Czynniki o charakterze długookresowym, oddziałujące na polską obecność gospodarczą w Niemczech
3.1. Podstawowe różnice struktur gospodarczych
3.2. Wspieranie przedsiębiorstw w Niemczech
4. Podsumowanie
Bibliografia
Józef Olszyński: Prawnoinstytucjonalne i polityczno‑społeczne determinanty polskiej obecności gospodarczej w Niemczech
1. Wprowadzenie
2. Ramowe warunki prawne i otoczenie instytucjonalne działalności polskich firm na rynku niemieckim
3. U warunkowania polityczne i społeczno‑psychologiczne
4. Podsumowanie
Andreas Bielig: The Protection of Intellectual Property in Germany. Challenges and Chances for Polish Enterprises
1. Introduction
2. The Polish IPR System at a Short Quantitative Glance
2.1. Development of Intellectual Property Categories
2.2. Piracy and Counterfeiting in Poland
3. The Position of Polish Enterprises in Germany from the IPR‑Perspective
3.1. Patents
3.2. Utility Models
3.3. Trademarks
3.4. Designs
3.5. Topographies
3.6. Geographical Indications and Designations of Origin
3.7. Interim Conclusions
4. Developments in the IPR system - Chances and Challenges for Polish Enterprises
4.1. Patents and Utility Models
4.2. Designs
4.3. Trademarks
Conclusions
References
Ochrona własności intelektualnej w Niemczech. Szanse i wyzwania dla polskich przedsiębiorstw
Streszczenie
Elżbieta Czarny, Andżelika Kuźnar, Katarzyna Śledziewska: Handel Polski z Niemcami na początku XXI wieku
1. Wprowadzenie
2. Wymiana towarowa Polski z Niemcami
3. Wewnątrzgałęziowa wymiana towarowa Polski z Niemcami
4. Handel usługami między Polską a Niemcami
5. Podsumowanie
Bibliografia
Ireneusz Bil: Polski eksport towarowy na rynek niemiecki w warunkach globalnego kryzysu gospodarczego
1. Kryzys finansowy a realna gospodarka
2. Kryzys a handel światowy
3. Handel zagraniczny Polski w 2008 r. i w pierwszym półroczu 2009 r.
4. Niemcy jako partner handlowy Polski w latach 2008-2009
5. Pozycja handlowa Polski w Niemczech
6. Sytuacja w niemieckim handlu zagranicznym w I połowie 2009 r.
7. Struktura towarowa polskiego eksportu do Niemiec
8. Podsumowanie i wnioski
Bibliografia
Magdalena Proczek, Maria Janczak: Niemieckie bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce na tle europy Środkowej oraz polskie BIZ w RFN po 2000 r.
1. W prowadzenie
2. Niemieckie BIZ w krajach Europy Środkowej w latach 2000-2003
3. Niemieckie BIZ w krajach Europy Środkowej w latach 2004-2007
4. Polskie BIZ w RFN w latach 2004-2007
5. Podsumowanie i wnioski
Bibliografia
Filip Kamiński: Migracje osób pomiędzy Polską a Niemcami w skali kraju i regionów przygranicznych - uwarunkowania i trendy
1. Wprowadzenie - teoretyczne uwarunkowania migracji
2. Motywy migracji
3. Zjawisko migracji w Polsce i w Niemczech na przestrzeni ostatnich lat
3.1. Zjawisko migracji z Polski do Niemiec na podstawie statystyk niemieckich
3.2. Rozmiary i kierunki emigracji z Polski na podstawie Narodowego Spisu Powszechnego Ludności
3.3. Rozmiary i kierunki emigracji z Polski w latach 2004-2008 na podstawie szacunków GUS
4. Specyfika obszaru pogranicza polsko‑niemieckiego
4.1. Sytuacja demograficzna regionów przygranicznych
4.2. Rynek pracy na pograniczu polsko‑niemieckim
4.3. Migracje w polsko‑niemieckim obszarze przygranicznym
5. Ekonomiczne skutki migracji
6. Podsumowanie
Bibliografia
Załącznik
CZĘŚĆ III. NIEMCY I POLSKA - BILANS ROZSZERZENIA UE W 2004 R.
Przemysław Deszczyński: Bilans korzyści oraz strat Niemiec i Polski po rozszerzeniu Unii Europejskiej w 2004 r.
1. Wprowadzenie
2. Niemcy i Polska wobec wschodniego rozszerzenia Unii Europejskiej
3. Bilans politycznych korzyści i strat Niemiec i Polski po rozszerzeniu Unii Europejskiej w 2004 r.
4. Bilans ekonomicznych korzyści i strat Niemiec i Polski po rozszerzeniu Unii Europejskiej w 2004 r.
5. Podsumowanie
Bibliografia
Witold Małachowski: Zagraniczne inwestycje bezpośrednie w procesie transformacji gospodarki Niemiec i Polski
1. Wprowadzenie
2. Problemy statystyczne
3. Uwagi terminologiczne
4. Proces transformacji a zagraniczne inwestycje bezpośrednie
5. Asymetria w zagranicznych inwestycjach bezpośrednich Niemiec i Polski
6. Rozwój i struktura niemieckich inwestycji bezpośrednich w Polsce po rozszerzeniu UE na tle państw Europy Środkowo‑Wschodniej
7. Konsekwencje niemieckich inwestycji bezpośrednich w Polsce na tle inwestycji w Europie Środkowo‑Wschodniej
8. Tendencje rozwoju niemieckich i polskich inwestycji bezpośrednich
9. Podsumowanie
Bibliografia
Ryszard Stefański: Wpływ wschodniego rozszerzenia Unii Europejskiej na koniunkturę gospodarczą Niemiec
1. Wprowadzenie
2. Wpływ wschodniego rozszerzenia Unii Europejskiej na gospodarkę niemiecką w świetle koncepcji teoretycznych
3. Metodologia badań empirycznych
4. Wyniki
5. Podsumowanie
Bibliografia
Zbigniew Świątkowski: Gospodarka obszarów przygranicznych Polski i Niemiec w pięć lat po rozszerzeniu Unii Europejskiej
1. Wprowadzenie
2. Delimitacja obszaru przygranicznego po stronie niemieckiej
3. Problemy demograficzne niemieckiego obszaru przygranicznego
3.1. Spadek liczby ludności
3.2. Starzenie się społeczeństwa
4. Specyfika ekonomiczna obszaru przygranicznego
4.1.Siła nabywcza
4.2. Produktywność gospodarki
5. Rynek pracy na obszarze pogranicza
6. Podsumowanie
Bibliografia