Podstawy historii i gramatyki historycznej języka greckiego

Opis książki:

Język grecki charakteryzują dwie podstawowe cechy: jego licząca trzy i pół tysiąca lat historia oraz występująca w jego obrębie wielka różnorodność dialektów. Tak długie i nieprzerwane istnienie języka greckiego pozwala prześledzić kolejne fazy jego ewolucji oraz wydobyć i nazwać zachodzące w nim zmiany. Właściwy charakter i genezę tych zmian w pełni można zrozumieć umieszczając mowę Greków w kontekście innych języków indoeuropejskich i rekonstruowanego języka praindoeuropejskiego. Dzięki zatem odniesieniom do językowego materiału porównawczego łatwiej jest nam pojąć nie tylko ogólne tendencje rozwoju podstawowych elementów fonetycznych, morfologicznych czy leksykalnych, ale również rozwiać niejasności i trudno ści, jakie nastręczają formy nieregularne, czyli formy odbiegające od standardowych reguł i paradygmatów.
Dzieje języka greckiego starałam się ukazać szczególnie z uwzględnieniem dialektów literackich. Zestawienie różnych form dialektalnych, w dużym stopniu znanych już studentowi z lektury fragmentów dzieł greckich, ukazuje język grecki zarówno w szerszym spektrum, jak i umożliwia zdobycie lepszych umiejętności translatorskich. Dialektom greckim osadzonym na gruncie języka literackiego poświęciłam oddzielny rozdział — rozdział piąty pt. Literatura grecka jako świadectwo dziejów języka greckiego. Podstawowy zaś materiał gramatyczny wraz ze słowotwórstwem przedstawiłam w rozdziale trzecim i czwartym, podczas gdy pierwsze dwa rozdziały poświęcone zostały językom indoeuropejskim i ich wzajemnym relacjom oraz podziałowi języka greckiego na dialekty. Natomiast pominęłam składnię, gdyż nie wchodzi ona w zakres programu wykładu z gramatyki historycznej języka greckiego na studiach filologii klasycznej (jedynie przy omawianiu morfologicznych kategorii imiennych i słownych w zarysie uwzględniłam genezę i dzieje wybranych elementów syntaktycznych).
Podręcznik ten przeznaczony jest w równym stopniu dla studentów filologii klasycznej, jak i dla tych wszystkich, którzy nauki języka greckiego podjęli się w ramach lektoratów na innych kierunkach hu-manistycznych i pragną poszerzyć swoją wiedzę z zakresu historii języka i literatury greckiej. Należy bowiem pamiętać, że bez pozna-nia dziejów języka greckiego niemożliwe jest w pełni poznać grecką literaturę.
Na polskim rynku wydawniczym istnieje tylko jeden podręcznik do gramatyki historycznej języka greckiego, autorstwa profesora Oktawiusza Jurewicza (Gramatyka historyczna języka greckiego. Fonetyka - Fleksja, wyd. 1, PWN, Warszawa 1992). Materiał w nim zawarty dla studentów filologii klasycznej, którzy naukę języka greckiego rozpoczynają dopiero na studiach, jest zbyt obszerny i hermetyczny. Fakt ten, jak dowiodła moja dziesięcioletnia praktyka dydaktyczna, w przeważającej mierze zniechęca studentów do nauki greckiej gramatyki historycznej. Ponadto ograniczony wymiar godzin wykładów (w najlepszym razie 60 godzin) zmusza do skoncentrowania się wyłącznie na najistotniejszych aspektach historii i gramatyki historycznej języka greckiego. Opracowanie O. Jurewicza poleciłabym zatem tym studentom, którzy zdobytą już wiedzę pragną ugruntować i poszerzyć.
Podręcznik ten powstał dzięki nieocenionemu wsparciu Profesora Krzysztofa Głombiowskiego, któremu winnam gorące podziękowania za okazaną mi serdeczność oraz cenne uwagi i sugestie. Równie wdzięczna jestem recenzentowi, Panu Profesorowi dr. hab. Marianowi Szarmachowi z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu za wnikliwą krytykę i życzliwą pomoc w ulepszeniu tekstu tej pracy.

Książka "Podstawy historii i gramatyki historycznej języka greckiego" - Anna Marchewka - oprawa miękka - Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.