Początki świata i ludzkości według Księgi Rodzaju

Opis książki:

Niniejsza książka mówi o początkach świat i ludzkości według utworów zawartych w Ksiądze Rodzaju 1, 1-11,9.
FRAGMENT
STWORZENIE I UPADEK PIERWSZYCH RODZICÓW
Rdz 2, 4b-3, 24
Najbardziej znane i niewątpliwie najwartościowsze opowiadanie Jahwisty, którego już przedstawiliśmy w przedmowie do niniejszej książki, zachowało się w Rdz 2, 4b-3, 24. Językiem barwnym i pełnym antropomorfizmów, korzystając przypuszczalnie z wcześniejszych opowiadań, pisanych lub ustnych1, wielki mędrzec z czasów Salomona (około 970-931) mówi w nim o stworzeniu i upadku pierwszych rodziców. Jego utwór różni się poważnie od rozważonego w poprzednim rozdziale "Heksaemeronu”, który wypowiada idee teologiczne językiem abstrakcyjnym, raczej za pośrednictwem pojęć niż obrazów.
Współczesny człowiek wierzący – jak wspomnieliśmy w przedmowie – czytając Rdz 2, 4b-3, 24, stawia sobie szereg pytań, na które – jeśli nie posiada odpowiedniego przygotowania – nie znajduje poprawnej odpowiedzi: Czy Bóg rzeczywiście ulepił ciało Adama, pierwszego mężczyzny, z prochu ziemi (2, 7)? Czy Ewa została stworzona z żebra Adama ( 2, 18-24)? Czy to wąż nakłonił pierwszą kobietę do buntu przeciw Stwórcy (2, 25-3, 6)? Czy pierwsi rodzice naprawdę zostali wygnani z raju tylko za to, że zjedli owoc z jednego z rosnących w nim drzew (2, 25-3, 24)? Co w tej opowieści Jahwisty należy uważać za wciąż obowiązujące pouczenie religijne, a co jest w niej szatą literacką bądź odzwierciedleniem dawnych przekonań, które nie należą do prawd wiary?
Na te właśnie pytania spróbujemy odpowiedzieć w dwu częściach niniejszego rozdziału, z których pierwsza poświęcona jest analizie tekstu, druga – jego interpretacji.
ANALIZA TEKSTU
Opowiadanie Rdz 2, 4b-3, 24 dzieli się wyraźnie na sześć nierównych części, które mówią kolejno o stworzeniu świata i pierwszego człowieka (2, 4b-7), umieszczeniu człowieka w ogrodzie rajskim (2, 8-17), stworzeniu zwierząt i pierwszej kobiety (2, 18-24), upadku pierwszych rodziców (2, 25-3, 8), sądzie nad winowajcami (3, 9-20) i wygnaniu mężczyzny i kobiety z ogrodu rajskiego (3, 21-24).
Stworzenie świata i pierwszego człowieka
2, 4b Gdy Jahwe Bóg uczynił ziemię i niebiosa, 5Nie istniały jeszcze na ziemi żadne krzewy polne i nie wschodziły żadne polne rośliny, bo Jahwe Bóg nie zesłał deszczu na ziemię i nie było człowieka, który by uprawiał rolę. 6Z ziemi wytrysnęło jednak źródło i nawodniło całą powierzchnię roli. 7Wtedy Jahwe Bóg ulepił człowieka z prochu roli, tchnął w jego nozdrza oddech życia i tak stał się człowiek istotą żywą.
W pierwszym zdaniu swego opowiadania Jahwista stwierdza, że Jahwe Bóg uczynił ziemię i niebiosa2. Nie rozwodzi się on nad tym, w jaki sposób dzieło to zostało dokonane. Jest jednak rzeczą jak najbardziej prawdopodobną, że opracował własne opowiadanie o stworzeniu świata, ale zostało ono usunięte przez redaktora "Księgi Rodzaju”, który uważał, że ta sprawa jest w sposób wystarczający przedstawiona w opowiadaniu o stworzeniu świata i człowieka, które zamieścił na początku tej księgi, a więc w znanym nam już "Heksaemeronie”.
Przypuszcza się, że jahwistyczne opowiadanie o stworzeniu świata było jakąś wersją babilońskiego mitu, w myśl którego – jak mówiliśmy w 1.2.1. – świat został stworzony przez demiurga, czyli boga-stwórcę, gdy ten pokonał potwora uosabiającego pierwotny chaos. Pewnym oparciem dla tego przypuszczenia jest fakt, że prorok Deuteroizajasz, który żył w VI wieku przed Chr. w czasach króla perskiego Cyrusa (555-530) i niejednokrotnie korzystał z pism Jahwisty (por. Iz 41, 8 z Rdz 18, 17; 43, 16-20 z Wj 17, 1b.2.7; 43, 27 z Rdz 27, 36; 51, 1-2 z Rdz 12, 1-3), wspomina, iż Jahwe pokrajał na kawałki potwora Rahaba (por. Iz 51, 9; zob. także Hi 26, 12; Ps 89, 10), który – jak już mówiliśmy w 1.2.1. – jest biblijnym odpowiednikiem bóstwa uosabiającego pramorze, czyli pierwotny chaos.

Książka "Początki świata i ludzkości według Księgi Rodzaju" - Juliusz St. Synowiec OFMConv - oprawa miękka - Wydawnictwo Bratni Zew.