Ośrodek Odosobnienia w Grodkowie (1981-1982)

Opis książki:

Ośrodek Odosobnienia w Grodkowie funkcjonował od 24 grudnia 1981 r. do 14 grudnia 1982 r. Ramy czasowe książki nasuwają się więc samoistnie. Ze względu na specyfikę tematu oraz krótki czas istnienia obozów stanu wojennego w pracy przyjęto układ problemowy, dzieląc ją na 3 rozdziały tematyczne. W pierwszym z nich - „Internowanie działaczy opozycji w kontekście wprowadzenia w Polsce stanu wojennego" - przedstawiono prawno-organizacyjne aspekty internowania oraz przygotowanie i przebieg akcji internowania działaczy opozycji, która nosiła kryptonim „Jodła". Drugi rozdział - „Powstanie i działalność Ośrodka Odosobnienia w Grodkowie" - zawiera omówienie tematów dotyczących lokalizacji i zaplecza logistycznego Ośrodka Odosobnienia w Grodkowie, panujących w nim warunków socjalno-bytowych oraz pracy operacyjnej SB. Osobny podrozdział został też poświęcony pierwszemu transportowi internowanych z Wrocławia do Grodkowa, co - biorąc pod uwagę okoliczności tego wydarzenia - wydaje się w pełni uzasadnione. Ostatni, trzeci rozdział traktuje o różnych aspektach życia codziennego internowanych. Znalazła się w nim krótka charakterystyka internowanych. Omówiono też nastroje i wzajemne relacje „pensjonariuszy" grodkowskiego „internatu", ich relacje ze Służbą Więzienną i z więźniami funkcyjnymi oraz kontakty ze światem zewnętrznym. Osobne podrozdziały poświęcono też formom spędzania czasu, twórczości internowanych oraz praktykowanym formom oporu.

Książka została uzupełniona o aneksy - autoryzowane fragmenty zebranych przeze mnie relacji siedmiu byłych internowanych (Zygmunta Staszewskiego, Grzegorza Sochy, Krzysztofa Grzelczyka, Piotra Załuskiego, Przemysława Lazarowicza, Stanisława Huskowskiego i Romana Kowala) i emerytowanego funkcjonariusza Służby Więziennej Bronisława Urbańskiego, wykaz osób internowanych w Ośrodku Odosobnienia w Grodkowie oraz materiały ikonograficzne.

Przy pisaniu pracy starałem się, o ile było to możliwe, konfrontować ze sobą źródła o różnej proweniencji. Dlatego też główną bazę źródłową stanowią z jednej strony źródła wytworzone przez organa państwowe, z drugiej zaś dokumenty Arcybiskupiego Komitetu Charytatywnego oraz wspomniane już relacje. Skorzystałem także z relacji Jarosława Brody i Tadeusza Kurandy, sporządzonych przez Juliusza Woźnego. Pomocne okazały się także m.in. opublikowane wspomnienia Janusza Sanockiego oraz internowanych w Uhercach, spośród których niektórzy przeszli też przez „internat" w Grodkowie, oraz inne publikowane relacje i listy.

Fragment Przedmowy

Książka "Ośrodek Odosobnienia w Grodkowie (1981-1982)" - Grzegorz Kowal - oprawa twarda - Wydawnictwo Instytut Pamięci Narodowej, IPN. Książka posiada 194 stron i została wydana w 2013 r.