Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956-89. Tom 2
Jan Skórzyński
(red.)
| Dane szczegółowe: | |
| Wydawca: | Ośrodek KARTA |
| Oprawa: | twarda |
| Ilość stron: | 410 s. |
| Wymiar: | 165x240 mm |
| EAN: | 9788388288111 |
| ISBN: | 83-88288-11-3 |
| Data: | 2003-01-01 |
Opis książki:
W tomie drugim: - 140 biografii i portretów przedstawicieli opozycji z całej Polski - Różne środowiska, m.in. Towarzystwa Kursów Naukowych, KOR, podziemnej Solidarności oraz niezależnego ruchu chłopskiego, wolnych związków zawodowych, Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, KPN, Solidarności Walczącej, wydawnictw i pism podziemnych. Księża, artyści, dziennikarze prasy i radia "S", twórcy niezależnego ruchu harcerskiego. - 61 autorów - 410 stron, twarda oprawaPierwszy tom Opozycji iv PRL opublikowaliśmy w roku 2000. Dziś oddaje my do rąk Państwa tom drugi naszego Słownika biograficznego. Jest on skonstruowany według tych samych zasad co pierwszy. Tytułem przypomnienia tylko powtórzmy, że obejmuje on osoby, które przeciwstawiały się w sposób zorganizowany systemowi komunistycznemu w Polsce, przez wiele lat i bez względu na prześladowania, i które działały przede wszystkim w latach 1956-89. Każdy biogram złożony jest z dwóch części. Pierwsza zawiera najważniejsze informacje o bohaterze: datę i miejsce urodzenia, pseudonimy używane w okresie powojennym i opozycji demokratycznej, wykształcenie, miejsca pracy, przynależność organizacyjną oraz formy udziału w ruchu opozycyjnym, a także pełnione funkcje publiczne do dnia dzisiejszego. Część druga to rozbudowany opis działalności opozycyjnej, który ma charakter autorski. Słownik został ułożony wedle tzw. systemu holenderskiego każdy tom ma własny porządek alfabetyczny. W tomie drugim zamieszczamy listę biogramów tomu pierwszego. Nazwiska bohaterów z tomu pierwszego, które pojawiają się także w biogramach publikowanych w tomie drugim, zaopatrzone zostały w odsyłacze z pojedynczymi strzałkami; strzałki podwójne oznaczają, że biogram wskazanej osoby znajduje się w tomie drugim. Indeksy (osobowy i rzeczowy) zestawiamy dla każdego tomu oddzielnie. Wykorzystane w biogramach cytaty opatrzyliśmy informacją bibliograficzną poza przypadkami, gdy pochodzą one z relacji powstałych podczas pracy nad Słownikiem. Nie zestawiliśmy spisu skrótów rozwiązujemy je za pierwszym pojawieniem się w części wstępnej, następnie po raz drugi w części opisowej każdego biogramu. Dwa pierwsze tomy Słownika nie wyczerpują listy osób, które powinny się w nim znaleźć. W miarę postępu prac nad naszym wydawnictwem ta lista zresztą rozszerza się, toteż Rada Programowa postanowiła, iż Słownik będzie publikacją trzytomową zawierającą biogramy najbardziej znaczących postaci polskiej opozycji lat 1956-89 (tom I 160 biogramów, II 140). Do tomu trzeciego dołączone zostanie kalendarium wydarzeń "opozycyjnych" w tym okresie oraz całościowa bibliografia tematu. Jesienią 2002 roku w kwartalniku "Karta" ogłoszona zostanie pełna lista nazwisk osób, które zamierzamy przedstawić w Opozycji iv PRL oraz w polskiej części międzynarodowego Słownika dysydentów, przygotowywanego przez odrębny zespół redakcyjny. Chcemy poddać tę listę publicznej dyskusji, tak by możliwe było jej uzupełnienie czy skorygowanie. Biogramy oddają stan wiedzy na dzień zakończenia pracy nad tomem. Nie ma więc możliwości uniknięcia przypadków podobnych do Lesława Maleszki, który trafił do pierwszego tomu Słownika, mimo że przez cały niemal okres swej działalności w opozycji był konfidentem Służby Bezpieczeństwa co wyszło na jaw wiele miesięcy po zamknięciu tego tomu. W odpowiedzi na pytania o motywy wyboru lat 1956-89, jakie obejmuje nasz Słownik, a nie całego okresu PRL, przypominamy, że zadecydowała o tym wyraźna odrębność warunków i form działania opozycji przed rokiem 1956. Dotyczy to zwłaszcza partyzantki zbrojnej lat czterdziestych. Bardzo dobrze więc, że jak się dowiadujemy od roku 2002, co rok, ukazywać się będą przygotowane przez Instytut Pamięci Narodowej kolejne tomy słownika biograficznego konspiracji lat 1944-56. To, że oba te słowniki powstają odrębnie, uważamy za naturalne tak różnych okresów historycznych dotyczą. Po zakończeniu obu przedsięwzięć warto będzie z pewnością zestawić losy nonkonformistów w całym okresie Polski komunistycznej. Pierwszy tom Słownika potwierdził, iż dokumentowanie historii opozycji w PRL może dać efekt nie tylko interesujący poznawczo, ale też bardzo emocjonujący. Kto i w jaki sposób został przedstawiony w tamtym tomie stało się tematem wielu dyskusji, czasem bardzo gwałtownych. Także dlatego chcemy dobitnie powtórzyć: wszystkie tomy Słownika są równorzędne. Osoby z drugiego tomu nie są mniej ważne od przedstawionych w pierwszym, osoby z trzeciego będziemy traktować na równi z poprzednimi. Nie było i nie ma żadnego innego kryterium wyboru niż stopień przygotowania biogramów poszczególnych osób. Wszystkim osobom zaangażowanym w pracę nad drugim tomem serdecznie dziękujemy. Mamy nadzieję kontynuować tę współpracę przy tomie następnym. Dziękujemy także tym, którzy zechcieli podzielić się z nami swoimi uwagami o pierwszym tomie Opozycji w PRL. Wiele z nich znajduje swoje odbicie w tomach następnych.
maj 2002 Zbigniew Gluza, Jan Skórzyński
Książka "Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956-89. Tom 2" - Jan Skórzyński (red.) - oprawa twarda - Wydawnictwo Ośrodek KARTA.
Spis treści:
BOHATEROWIE AUTORZY
Stefan Amsterdamski Marek Kunicki-Goldfinger
Janusz Anderman Grzegorz Majchrzak
Piotr Bartoszcze Andrzej W. Kaczorowski
Roman Bartoszcze Andrzej W. Kaczorowski
Jacek Bartyzel Przemysław Waingertner
Janusz Bazydło Paweł Sowiński
Lech Bądkowski Piotr Adamowicz
Marek Aleksander Biały Elżbieta Matyja
Czesław Bielecki Paweł Sowiński
Konrad Bieliński Paweł Sowiński
Władysław Bieńkowski Bartosz Kaliski
Jacek Bierezin Jacek Pietrzak
Jerzy Borowczak Piotr Adamowicz
Bogdan Borusewicz Małgorzata Strasz, Piotr Adamowicz
Kazimierz Brandys Jerzy Jacki
Jarosław Broda Rafał Bubnicki
Włodzimierz Brus Józef Halbersztadt
Leszek Budrewicz Rafał Bubnicki
Jan Całka Edyta Bednarska-Kolbiarz
Andrzej Celiński Andrzej Friszke
Janina Jadwiga Chmielowska Jarosław Neja
Urszula Doroszewska Marek Kunicki-Goldfinger
Krzysztof Dowgiałło Piotr Adamowicz
Andrzej Drawicz Sławomir Stępień
Joanna Duda-Gwiazda Zofia Płużańska
Jan Dworak Andrzej Friszke
Lech Dymarski Zofia Płuźańska
Mirosław Dzielski Waldemar Żyszkiewicz
Jacek Fedorowicz Robert Spałek
Tomasz Filipczak Jacek Pietrzak
Waldemar Fydrych Rafał Bubnicki
Bolesław Gleichgewicht Rafał Bubnicki
Waldemar Gniadek Robert Mazurek
Przemysław Górny Wojciech Jerzy Muszyński
Franciszek Grabczyk Jerzy Ridan
Grzegorz Grzelak Piotr Zaremba
Maciej Grzywaczewski Piotr Zaremba
Aleksander Hali Piotr Zaremba
Jan Hanasz
Stefania Hejmanowska Jerzy Krzyżanowski
Lothar Herbst Rafał Bubnicki
Adam Hodysz Piotr Adamowicz
Wacław Holewiński Piotr Stańczyk
Michał Jagła Andrzej W. Kaczorowski
ks. Kazimierz Jancarz Jerzy Ridan
Tadeusz Jandziszak Jan Ryszard Sielezin
Janina Jankowska Andrzej Friszke
Ryszard Jankowski Małgorzata Choma-Jusińska
Wojciech Jankowski Krzysztof Galiński
Jan Jarosz Jarosław Szarek
Mirosław Jasiński Rafał Bubnicki
Jerzy Jedlicki Marek Kunicki-Goldfinger
Robert Kaczmarek Ewa Zając
Jacek Kaczmarski Konrad Rokicki
Ryszard Kardasz Grzegorz Gołojuch
Henryk Karkosza Krzysztof Burnetko
Krystyna Kersten Zbigniew Romek
o. Jan Andrzej Kłoczowski Krzysztof Burnetko
Dariusz Kobzdej Piotr Adamowicz
Andrzej Kołodziej Krzysztof Brzechczyn
Tadeusz Kowalik Józef Halbersztadt
Sergiusz Kowalski Jacek Staszelis
Jan Kozłowski Adam F. Baran, Andrzej W. Kaczorowski
Krzysztof Król Tomasz Gajowniczek
Ryszard Krynicki Eugenia Dabertowa
Ewa Kubasiewicz Krzysztof Brzechczyn
Waldemar Kuczyński Grzegorz Majchrzak
Zofia Kuratowskab Grzegorz Majchrzak
Stefan Kurowski Grzegorz Majchrzak
Barbara Labuda Małgorzata Strasz
Irena Lasota Teresa Bochwic
Jan Józef Lipski Andrzej Friszke
Jan Lityński Andrzej Friszke
Jerzy Łojek Jerzy Jacki
Maciej Łukasiewicz Teresa Bochwic
Adam Macedoński Jerzy Ridan
ks. Stanisław Małkowski Zofia Plużańska
Stanisław Marczuk Marek Kietliński
Jacek Merkel Wojciech Modzelewski
Halina Mikołajska Paweł Sowiński
Kornel Morawiecki Jan Ryszard Sielezin
Edward Muller Piotr Adamowicz
Marek Muszyński Rafał Bubnicki
Roman Niegosz Jan Ryszard Sielezin
Edward Nowak Jerzy Sądecki
Stanisław Obertaniec Grzegorz Waligóra
Wojciech Onyszkiewicz Agata Kunicka-Goldfinger
Antoni Pawlak Katarzyna Boruń
Alina Pieńkowska Piotr Adamowicz
Andrzej Piesiak Piotr Cichoracki
Antoni Pietkiewicz erzy Pawlas
Jerzy Jacek Pilchowski Grzegorz Waligóra
Józef Pinior Rafał Bubnicki
Jan Polkowski Waldemar Żyszkiewicz
Krzysztof Pomian Aleksander Wolicki
ks. Jerzy Popiełuszko Małgorzata Strasz
Aleksander Przygodziński Maria Nowakowska-Majcher
Krzysztof Pusz Piotr Adamowicz
Maciej Rayzacher Piotr Stańczyk
Anna Rewska Jerzy Kłosiński
Jan Maria Rokita Krzysztof Burnetko
Zofia Romaszewska Paweł Sowiński
Zbigniew Romaszewski Paweł Sowiński
Anna Rudzińska Teresa Bochwic
Ryszard Siwiec Małgorzata Strasz
Barbara Skarga Marek Kunicki-Goldfinger
Edward Staniewski Piotr Byszewski
Adam Stanowski Adam F. Baran
Krzysztof Stanowski Adam F. Baran
Stefan Starczewski Marek Kunicki-Goldfinger
Andrzej Stelmachowski Andrzej W. Kaczorowski
Adam Strug Piotr Stańczyk
Jan Strzelecki Bartosz Kaliski
Bogumił Studziński Teresa Bochwic, Andrzej W. Kaczorowski, Jerzy Sadecki
Jerzy Surdykowski Jerzy Sadecji
Klemens Szaniawski Grzegorz Bochenek, Błażej Brzostek
Jan Józef Szczepański Jerzy Sadecki
Stanisław Szczuka Teresa Bochwic
Romuald Szeremietiew Sławomir Cenckiewicz
Janusz Szpotański Bartosz Kaliski
Józef Ślisz Andrzej W. Kaczorowski
Jerzy Targalski Małgorzata Strasz
Jacek Taylor Przemysław Maksymiuk
Marian Terlecki Wojciech Jerzy Muszyński
Ryszard Terlecki Krzysztof Burnetko
bp Ignacy Tokarczuk Jan Żaryn
Andrzej Urbański Krzysztof Biernacki
Mieczysław Ustasiak Michał Paziewski
Janusz Waluszko Michał Januszaniec
Jan Waszkiewicz Rafał Bubnicki
Stanisław Węglarz Małgorzata Choma-Jusińska
Mariusz Wilk Zofia Płużańska
o. Ludwik Wiśniewski Michał Paziewski
Jan Witkowski Michał Paziewski
Krzysztof Wolicki Bartosz Kaliski
Dariusz Wójcik Tomasz Gajowniczek
Edmund Zadrożyński Marcin Orłowski
Janina Zakrzewska Barbara Szacha
Antoni Zambrowski Zofia Płużańska
Roman Zimand Dorota Siwicka