Opcje realne w przedsięwzięciach inwestycyjnych

Opis książki:

Współczesne przedsiębiorstwa funkcjonują w otoczeniu charakteryzującym się szybkim tempem zmian warunków gospodarowania (turbulentne otoczenie gospodarcze), co z kolei przekłada się wprost na realizowane przedsięwzięcia inwestycyjne, które coraz częściej charakteryzują się wysoką elastycznością. Elastyczność rozumiana jest jako tkwiąca w samej inwestycji możliwość aktywnego oddziaływania przez decydentów na to przedsięwzięcie inwestycyjne, po podjęciu decyzji o jego realizacji, na przykład dzięki odłożeniu jego realizacji w czasie, zmianie zakresu (rozszerzenie lub ograniczenie) lub zaniechaniu kontynuowania przedsięwzięcia. W zaprezentowanej definicji akcentowane jest dynamiczne rozumienie procesu realizacji przedsięwzięć inwestycyjnych (decydent po podjęciu decyzji inwestycyjnej ma nadal wpływ na wszystkie elementy przedsięwzięcia inwestycyjnego), a nie statyczne (brak możliwości oddziaływania na przedsięwzięcie inwestycyjne po podjęciu decyzji o jego realizacji). W porównaniu z tradycyjnym ujęciem procesu inwestycyjnego, który jako podstawowe założenie przyjmował statyczność (nieodwracalność) przedsięwzięcia inwestycyjnego, czyli brak możliwości wpływania na przedsięwzięcie inwestycyjne, jest to bardzo istotna różnica jakościowa, która w sposób rewolucyjny wpływa na założenia oraz formuły rachunku opłacalności przedsięwzięć inwestycyjnych, które charakteryzują się elastycznością. Wbudowana w przedsięwzięcie inwestycyjne elastyczność staje się więc obecnie dużą wartością, która istotnie może wpływać na jego wartość ekonomiczną i decydować o jego opłacalności. Pojawiła się więc konieczność wyceny elastyczności tkwiącej w przedsięwzięciu inwestycyjnym. Niestety, tradycyjne metody oceny opłacalności opierają się na założeniach, które elastyczności nie uwzględniają, a wręcz ją eliminują, dlatego też nie pozwalają one na pełną ocenę wartości ekonomicznej przedsięwzięcia inwestycyjnego o dużym potencjale elastyczności. W konsekwencji taki sposób rozumowania prowadzi do tego, że ograniczenia tradycyjnych metod oceny opłacalności wynikające z przyjętych w nich założeń stają się ich istotnymi wadami metodycznymi, co wprost ogranicza możliwość samodzielnego ich wykorzystywania w procesie oceny opłacalności przedsięwzięć inwestycyjnych z dużym potencjałem elastyczności. Oba przedstawione zjawiska (wzrost liczby realizowanych przedsięwzięć inwestycyjnych z dużą elastycznością oraz ograniczenia w możliwości wykorzystania do ich oceny tradycyjnych metod oceny opłacalności) zrodziły konieczność wypracowania rozszerzonego podejścia metodycznego do rachunku opłacalności pozwalającego na ujęcie w ocenie opłacalności również wyceny elastyczności. Podejściem tym jest wycena opcji realnych1 (real options valuation – ROV). Dalsze rozważania będą koncentrować się na charakterystyce tej koncepcji, zarówno w ujęciu teoretycznym jak i praktycznym. Zanim jednak zostanie ona szczegółowo zaprezentowana, przedstawione zostaną dwie kluczowe kwestie, które przyczyniły się do jej rozwoju i wzrostu stosowalności w praktyce gospodarczej. Po pierwsze zidentyfi kowane zostaną rodzaje przedsięwzięć inwestycyjnych, w których występuje wysoka elastyczność. Po drugie opisane zostaną ograniczenia tradycyjnych metod oceny opłacalności w zakresie uwzględniania w ocenie wyceny elastyczności tkwiącej w przedsięwzięciu inwestycyjnym. Celem książki jest zainteresowanie decydentów, którzy na co dzień podejmują decyzje inwestycyjne w polskich fi rmach do koncepcji ROV przez ukazanie przesłanek do jej wykorzystywania w procesie oceny opłacalności realizowanych przedsięwzięć inwestycyjnych, a także zmianie w rozumieniu współczesnej strategii fi rm, która coraz częściej jest zbiorem opcji strategicznych. Książka ta jest efektem realizacji tematu badawczego: Wymogi elastyczności i zdolności kierowania zmianami w przedsiębiorstwie – badanie statutowe Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie SGH realizowanego pod kierunkiem prof. zw. dr. hab. Stanisława Kasiewicza. Autorzy pragną podziękować Profesorowi – kierownikowi Katedry Analizy Działalności Przedsiębiorstwa SGH, za inspirację oraz motywację do napisania książki, oraz Profesorowi Andrzejowi Fierli z Katedry Zarządzania Finansami Przedsiębiorstwa SGH za cenne i szczegółowe uwagi i sugestie, bez których książka nie miałaby obecnego kształtu. Autorzy chcieliby również złożyć podziękowania Panu Profesorowi Andrzejowi Hermanowi – Dziekanowi Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie za inspiracje do podjęcia badania oraz za życzliwość w trakcie jego realizacji.

Waldemar Rogowski

Książka "Opcje realne w przedsięwzięciach inwestycyjnych" - Waldemar Rogowski (red.) - Wydawnictwo Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Książka posiada 154 stron i została wydana w 2008 r.