Od totalitaryzmu do demokracji. Seria: Studia i analizy
Paweł Kuglarz
(red.)Dane szczegółowe: | |
Wydawca: | Ośrodek Myśli Politycznej; Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej |
Oprawa: | miękka |
Ilość stron: | 422 s. |
Wymiar: | 145x210 mm |
EAN: | 9788371884788 |
ISBN: | 83-7188-478-8 |
Data: | 2001-01-02 |
Opis książki:
Obecna publikacja poświęcona jest doświadczeniom, jakie były udziałem polskiego i niemieckiego społeczeństwa na drodze od totalitaryzmu do demokracji. Książka prezentuje materiały konferencji "Dekomunizacja", która odbyła się w dniach 10-12 grudnia 1999 roku w polskim parlamencie. Zorganizowały ją Ośrodek Myśli Politycznej oraz Federalny Związek Towarzystw Polsko-Niemieckich. Cały projekt badawczy powstał dzięki wsparciu Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej i Fundacji ds. Rozliczenia Dyktatury SED. Likwidacja systemu, wszechobecnego i utrwalonego przez pół wieku funkcjonowania, jest zadaniem niezmiernie trudnym, czasochłonnym i wymagającym stosowania różnych rozwiązań. Nie istnieją też gotowe recepty takich rozwiązań, chociaż doświadczenie innych krajów, mających podobne problemy, zasługuje w Polsce na większą niż dotąd uwagę. Dekomunizacja nie jest ze swej istoty rewanżem, zemstą, ani postulatem karania wedle zasady winy zbiorowej. Zakres tego pojęcia jest wielowarstwowy. Organizatorzy konferencji ujęli je w czterech aspektach: 1. dekomunizację sensu stricto - czyli usunięcie z ważnych stanowisk publicznych funkcjonariuszy partii komunistycznych; 2. lustrację; 3. rehabilitację prawno-karną oraz cywilno-prawną, w tym reprywatyzację; 4. penalizację, czyli ściganie sprawców zbrodni komunistycznych oraz wprowadzenie do systemu prawa karnego pojęcia zbrodni komunistycznej. Konferencji przyświecały dwa ważne cele. Po pierwsze, powinna ona pomóc w odmitologizowaniu samego pojęcia "dekomunizacji", dzięki czemu stałoby się ono precyzyjnym narzędziem służącym opisowi pozostałości po komunizmie w instytucjach, prawie, obyczajach, społecznych i politycznych praktykach. Po drugie, powinna ona przyczynić się do lepszego zrozumienia natury transformacji oraz funkcjonowania mechanizmów demokratycznego i niepodległego państwa. W ciągu ostatnich dziesięciu lat udało się polskiemu społeczeństwu dokonać wielkich zmian, ale przekształcenie ustrojowe nie jest zakończone. W dziedzinie usprawnienia struktur państwa zostaje jeszcze wiele do zrobienia. Poniższa publikacja posiada dodatkowy walor poznawczy. Scheda po komunizmie nie jest zjawiskiem specyficznie polskim. Swym zasięgiem obejmuje wszystkie kraje byłego bloku wschodniego. Natomiast doświadczenia niemieckie w dziedzinie przezwyciężania pozostałości totalitaryzmów są wyjątkowe. Żaden inny kraj w powojennej Europie nie przeprowadzał takiej operacji dwukrotnie. To, czego nasi zachodni sąsiedzi musieli się nauczyć najpierw podczas denazyfikacji, i całkiem niedawno, w trakcie dekomunizacji byłej NRD, może stanowić materiał do przemyśleń dla wszystkich społeczeństw Europy Środkowej. Doświadczenia polskie ostatnich lat wyraźnie wskazują, że inicjatywa w dziedzinie definiowania dekomunizacji i narzucania języka publicznych dyskusji na jej temat znalazła się w rękach środowisk, które albo są tej idei zdecydowanie niechętne albo nie doceniają rozmiarów szkód wciąż jeszcze powodowanych przez komunistyczną spuściznę. Z kolei politycy postulujący dekomunizację często nie potrafią sformułować solidnych i nośnych argumentów na rzecz jej potrzeby lub skupiają się na formułowaniu propozycji działań, które dla szerokiej publiczności są słabo zrozumiałe lub zgoła niepokojące. Ten stan rzeczy można i trzeba zmienić. Liczymy na to, iż niniejsza publikacja będzie istotnym krokiem w tym kierunku.
Książka "Od totalitaryzmu do demokracji. Seria: Studia i analizy" - Paweł Kuglarz (red.) - oprawa miękka - Wydawnictwo Ośrodek Myśli Politycznej; Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej. Cena 35.00 zł. Zapraszamy na zakupy! Zapewniamy szybką realizację zamówienia.
Spis treści:
DYSKUSJA
SESJA 3
Rehabilitacja ofiar systemu komunistycznego
Falco Werkentin
Prawnokarna, administracyjnoprawna i zawodowa rehabilitacja ofiar reżimu SED w zjednoczonych Niemczech
Witold Kulesza
Pojęcie zbrodni komunistycznej i rehabilitacja ofiar w polskim prawie karnym
Paweł Kuglarz
Reprywatyzacja
Zbigniew Cichoń
Dekomunizacja a prawa człowieka
Thomas Auerbach
Dlaczego część bojowników o prawa obywatelskie z byłej NRD w odróżnieniu od ruchu demokratycznego w Europie Wschodniej ma zdystansowany stosunek do demokracji parlamentarnej
DYSKUSJA
SESJA 4
Służby specjalne w czasie transformacji
Karl Wilhelm Fricke
Spuścizna tajnych slużb i ich rola w czasie transformacji przedstawione na przykładzie byłego Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (MfS)
Andrzej Zybertowicz
Służby specjalne w czasie transformacji - perspektywa polska
DYSKUSJA
PANEL 2
Komunizm w duszy człowieka
Rafat Matyja, Ryszard Legutko, Brigilte Rauschenach, Maciej Zięba, Stephan Bickhardt, Wojciech Roszkowski, Manfred Wilke Jerzy Buzek, Prezes Rady Ministrów RP
Słowo do uczestników konferencji na zakończenie obrad
AUTORZY
INDEX