O filozofii sprzeciwu, czyli o antropocentryzmie w dziejach filozofii

Opis książki:

Człowiek stal się człowiekiem przez akt nieposłuszeństwa w jakieś nieznanej chwili, kiedy zrozumial słowo "nie". Pierwszym krokiem emancypacji człowieka jest jego myśl, akt abstrakcji, narodziny świadomości zrywającej ze ślepą świadomością przyrody. Pępowina łącząca człowieka z determinizmem natury zostaje bowiem zerwana samoświadomością własnego buntu. Akt buntu jest tożsamy ze świadomością odnalezienia siebie samego. To jakby odczucie własnej obecności poprzez asymetrię ze swym otoczeniem. Albowiem człowiek zbuntowany, odkrywszy w pryzmacie niezgody istotę samego siebie, dokonuje zwrotu, przestaje jakby płynąć z nurtem bytu, nagle się odwraca i idzie pod prąd. Bunt ze swej natury wyraża nieafirmację świata, z jego całą strukturą instytucjonalno-kulturową, w której żyjemy, a którą odrzucamy na rzecz wlasnego Ja. Ja, to wewnętrzne jądro buntu, nabiera cech jedynej zasady bytu, jedynie prawdziwej, jedynie sprawiedliwej. Natomiast świat cały staje się tylko celem przeciwstawienia, przedmiotem odrzucenia, tarczą, w którą miotamy groty naszej negacji. Bunt ma swą intencjonalną dynamikę. Albowiem jest jakby aktem wybiegającym poza to, co jest, w czym się znajdujemy, a co w danym momencie dostrzeżone zostało jako opozycyjne, biegunowo przeciwstawne, po prostu nie do pogodzenia z tym, co odkryliśmy w sobie, zeksterioryzowanym w tych trzech literach N-I-E. Bunt milcząco przywołuje jakąś wartość, tę właśnie wartość, która stanęła na horyzoncie świadomości mojego Ja. Człowiek zbuntowany odrzuca w akcie negacji to wszystko, co było wobec niego zewnętrzne, determinujące go w jakiś sposób; wszystko to w akcie wypowiedzenia posłuszeństwa przestaje obligować. Albowiem ta wartość tkwiąca w człowieku wyrasta ponad wszystko, staje się dobrem najwyższym i najważniejszym. Tak ważnym często, że w jej imię można złamać dotychczas istniejące normy moralne, można podjąć batalię nieomal z całym światem.

Książka "O filozofii sprzeciwu, czyli o antropocentryzmie w dziejach filozofii" - Henryk Szabała - oprawa miękka - Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.