| Dane szczegółowe: | |
| Wydawca: | Wydawnictwo Naukowe PWN |
| Oprawa: | miękka |
| Ilość stron: | 464 s. |
| Wymiar: | 170x240 mm |
| EAN: | 9788301129316 |
| ISBN: | 83-01-12931-X |
| Data: | 2003-11-06 |
Opis książki:
Książka jest pierwszą w historiografii (nie tylko polskiej) próbą syntezy dziejów mniejszości niemieckiej na ziemiach polskich w XX wieku. Jest dziełem historyka i archiwisty, który w umiejętny sposób wykorzystuje także metody badawcze nauk społecznych (socjologii i politologii). Praca, oparta na szerokiej podstawie źródłowej, konstruuje obszerny obraz mniejszości niemieckiej w Polsce na tle stosunków niemiecko-polskich w XX wieku. Wbrew dotychczasowym przedstawieniom tematu autor rezygnuje z szukania dowodów na istnienie "V kolumny" Niemców w Polsce; nie próbuje także interpretować świadomości istniejącej wśród mniejszości niemieckiej w Polsce oraz jej patriotycznych przejawów jako oznak i przykładów wielkoniemieckiego nacjonalizmu. Za pomocą jasnych sformułowań stara się opisać różnorodne formy współżycia Polaków i Niemców. Sięganie do historycznych wydarzeń sprzed l wojny światowej i ukazywanie faz długiego pokojowego współżycia Polaków i Niemców nadaje pracy walor obiektywizmu.
Książka "Niemcy w Polsce w XX wieku" - Dariusz Matelski - oprawa miękka - Wydawnictwo Naukowe PWN.
Spis treści:
Rozdział I: Osadnictwo Niemców na ziemiach polskich do 1918 roku
1. Niemcy na ziemiach polskich do 1815 roku
2. Niemcy na ziemiach polskich pod zaborami (1815-1918)
a) zabór pruski
b) zabór austriacki
c) zabór rosyjski
3. Osadnicy niemieccy — koloniści czy kolonizatorzy?
Rozdział II: Niemcy w Drugiej Rzeczypospolitej (1918-1939)
1. Uwagi wstępne
2. Liczba i rozmieszczenie Niemców
3. Położenie prawne Niemców
a) skargi Niemców w Polsce do Ligi Narodów na podstawie traktatu mniejszościowego
b) skargi Niemców z Górnego Śląska na podstawie konwencji genewskiej
c) Niemcy w Polsce a Europejskie Kongresy Mniejszości Narodowych
4. Polityka narodowościowa państwa polskiego
5. Diaspora niemiecka w Polsce
a) życie polityczne
b) życie gospodarcze
c) życie religijne
d) życie kulturalno-oświatowe i sportowe
6. Polacy wobec Niemców
7. Republika Weimarska i Trzecia Rzesza wobec Niemców w Polsce
8. Niemcy w Polsce wobec Rzeszy i Rzeczypospolitej
9. Uwagi końcowe
Rozdział III: Niemcy na okupowanych ziemiach polskich (1939 -1944/45)
1. Uwagi wstępne
2. Liczba i rozmieszczenie Niemców
3. Polityka narodowościowa okupanta niemieckiego a życie Niemców w diasporze
4. Polacy wobec Niemców
5. Ewakuacja i ucieczka w roku 1945
6. Uwagi końcowe
Rozdział IV: Niemcy w Polsce Ludowej (1944-1989)
1. Uwagi wstępne
2. Liczba i rozmieszczenie Niemców
a) wypędzenie i wysiedlenie Niemców (1945-1950)
b) liczba Niemców polskich — mity i rzeczywistość
c) autochtoni - Polacy czy Niemcy? Problem weryfikacji narodowościowej
d) akcja łączenia rodzin (1950-1989)
3. Położenie prawne Niemców
4. Polityka narodowościowa władz polskich a życie Niemców w diasporze
5. Kościół katolicki i ewangelicki wobec Niemców
6. Polacy wobec Niemców
7. RFN i NRD wobec Niemców w Polsce (1949-1989)
8. Uwagi końcowe
Rozdział V: Niemcy w Trzeciej Rzeczypospolitej (1989-1998)
1. Uwagi wstępne
2. Liczba i rozmieszczenie Niemców
a) Polacy - Niemcy - Ślązacy — trzy narody Śląska
3. Położenie prawne Niemców
4. Polityka narodowościowa rządów polskich
5. Życie wewnętrzne mniejszości niemieckiej
6. Kościół katolicki i ewangelicki wobec Niemców
7. Polacy wobec Niemców
8. RFN wobec Niemców w Polsce
9. Uwagi końcowe
Rozdział VI: Niemcy w Polsce w historiografii
Zakończenie
Aneks
Spis tabel i map
Wykaz ilustracji
Bibliografia
Wykaz skrótów
Indeks osobowy
Indeks nazw geograficznych
Indeks rzeczowy
Zusammenfassung