Moralia. Komentarz do księgi Hioba. Tom 6. Seria: Źródła monastyczne nr 77

Opis książki:

Moralia powstały w okresie pobytu Grzegorza w Konstantynopolu. W dedykacyjnym liście do Lean­dra, biskupa Sewilli, którego poznał w Konstantyno­po­lu, nasz autor wyjaśnia okoliczności powstania dzie­ła. Po wyświęceniu na diakona przez Benedykta I lub Pelagiusza II zostaje wysłany na Wschód. God­ność kościelna ma usprawnić przebywanie w ziem­skich pałacach. Udało się za nim wielu jego konfra­trów z rzymskiego klasztoru, którzy tworząc nową wspól­notę staną się zapleczem duchowym i oparciem dla Grzegorza w latach pobytu na obczyźnie. Do wspól­nych ćwiczeń klasztornych należała lektura du­cho­wa. W ramach tej praktyki, na prośbę współbraci oraz biskupa Leandra, Grzegorz podjął się wykładu Księ­gi Hioba. Pierwsze wersety wyłożył w formie otwar­­tych nauk dla wszystkich, kolejne – podyktował na sposób wykładu. Całość przejrzał, poprawił i ujął w strukturę trzydziestu pięciu ksiąg, które podzielił na sześć części. Grzegorz, rozważając doświadczenia Hio­ba w monastycznej wspólnocie, nie traktuje ich je­dynie teoretycznie. Dyktując kolejne księgi, coraz lepiej uświadamia sobie na podstawie własnych dole­gli­wości, co to jest próba cierpienia. Skarży się na dotkli­wy ból żołądka i chroniczną gorączkę, uznając te przy­padłości za zamierzone przez Boga – jak pisze: abym jako człowiek cierpiący tłumaczył cierpiącego Hioba i dzięki tym ciosom lepiej rozumiał myśl człowieka drę­czonego ciosami.

Nasz autor napisał komentarz do Księgi Hioba w opar­­ciu o znaną koncepcję potrójnego znaczenia tekstu biblijnego, to jest historycznego (historia), typo­lo­gicznego (significatio typica) i moralnego (morali­tas). W pierwszym znaczeniu ujmuje się rzeczy w sen­sie dosłownym – tak, jak nam przekazuje sam tekst. W drugim znaczeniu traktuje się je jako figurę, sym­bol innej rzeczywistości. W trzecim znaczeniu, któ­re podobnie jak drugie można nazwać alegorycz­nym, dokonuje się zastosowania danego tekstu do prak­­tyki ascetycznej czy moralnej życia. W pierwszych księ­gach Grzegorz trzymał się tej trójaspektowej interpretacji, rozpatrując rozdziały natchnionej księgi kolejno w każdym z tych trzech aspektów.

Blask aniołów jest raczej nieosiągalny dla serca grzeszników, ponieważ im niżej upadli oni ku cielesnym pięknościom, tym szczelniej zamknęli swoje oczy na duchowe piękno. Lecz temu, kto jest tak porwany przez kontemplację, że uniesiony łaską Bożą swoim zamiarem już dołącza do chórów anielskich i utwierdzony w rzeczach wyższych trzyma się z dala od każdego marnego czynu, nie wystarczy, że widzi chwałę anielskiego blasku, o ile nie będzie mógł zobaczyć także Tego, który jest ponad aniołami. Widzenie bowiem Jego samego jest prawdziwym pokrzepieniem dla naszego umysłu. (Ks. XXXI)

Książka "Moralia. Komentarz do księgi Hioba. Tom 6. Seria: Źródła monastyczne nr 77" - św. Grzegorz Wielki - oprawa miękka - Wydawnictwo Benedyktynów Tyniec. Książka posiada 437 stron i została wydana w 2016 r.