Mobilność nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej

Opis książki:

Geneza opracowania tego raportu powstała w trakcie prowadzonych badań w latach 1991-1992 w szkołach podstawowych na terenie województwa toruńskiego.
Przedstawiam tu pierwszy raport o stanie mobilności zawodowej nauczycieli. Opisuję nie tylko obecną sytuacje, ale przede wszystkim wskazuję na uwarunkowania społeczne, które prowadzą nauczycieli przedszkola do zmiany pozycji zawodowej - a ściślej do pracy w klasach I-III szkól podstawowych.
Zjawisko to oceniam jako społecznie niekorzystne, ponieważ od kilku lat obserwujemy programową, organizacyjną i funkcjonalną destabilizacje instytucji przedszkola. Proces ten wywołał szereg już dostrzegalnych negatywnych zjawisk, to jest: likwidacja ponad dwu tysięcy przedszkoli, zwalnianie nauczycieli oraz zakłócenia w zakresie kształcenia i doskonalenia tego szczebla edukacyjnego. Na tym tle jawi się dodatkowo problem odpływu nauczycieli przedszkoli do szkół podstawowych, do klas początkowych. Nauczycieli, którzy posiadając odpowiednie kwalifikacje merytoryczno-pedagogiczne do pierwszego segmentu obligatoryjnego systemu edukacyjnego opuszczają przedszkole jako miejsce swojej pracy zawodowej.
Zjawisko zmian pozycji zawodowej nauczycieli nie było dotąd rozpoznawane i nie wiadomo, jakie konsekwencje wynikają z tego dla systemu oświatowego.
Częściową orientację mobilności nauczycieli przedszkoli do klas początkowych szkół podstawowych dają rezultaty badań, które przeprowadziłam w latach 1991/1992 w szkołach podstawowych na terenie województwa toruńskiego - a zawieram w niniejszym raporcie.
Podjęte rozpoznania ukazywały konieczność poszukiwania i uruchomienia takich sposobów i środków w ramach systemu oświatowego, które byłyby satysfakcjonujące zarówno sam system oświatowy, jak i aspiracje nauczycieli przedszkoli. Ponadto wskazuję na potrzebę opracowania i wdrożenia do praktyki kształcenia programowej i organizacyjnej koncepcji przygotowania kadr dla pedagogiki wczesnoszkolnej.
Analiza będąca podstawą niniejszego raportu jest zintegrowana, czyli - jak to się czasem określa - interdyscyplinarna. Zdecydowałam się, świadomie nie rozpatrywać zagadnień wyłącznie w aspekcie socjologicznym, psychologicznym, pedagogicznym. Badałam problemy w całej ich złożoności, sytuując je na obszarze jednej z subdyscyplin pedagogiki, a mianowicie pedeutologii.
Starałam się tak opracować raport, by był użyteczny zarówno dla teoretyków, jak i praktyków skupionych wokół zagadnień współczesnej oświaty.
Na przykład w rozdziale I analiza pozycji zawodu nauczyciela w stratyfikacji społecznej, wyjaśnia nam czynniki warunkujące prestiż społeczno-zawodowy nauczycieli. Dalej, znajdujemy odpowiedź czy i na ile struktura systemu oświatowego stwarza warunki dla zmian pozycji zawodowej nauczycieli. Z kolei, dokonana analiza dotychczasowych badań empirycznych nad zawodem nauczyciela przedszkola wskazuje luki badawcze na tym obszarze. Co więcej, zagadnienia sytuacji nauczyciela przedszkola, stanowi zaniedbane, wręcz nie uprawiane pole współczesnej pedeutologii. Stan ten nie zmniejsza atrakcyjności poznawczej tych zagadnień, przeciwnie, zachęca do przemyśleń.
Rozdział II poświęcony założeniom badawczym oraz ich teoretyczne uzasadnienie, traktuję jako propozycję procedury badawczej dla badań pedeutologicznych.
Natomiast rozdział III obejmuje analizę statystyczna i opisowa. W wyniku tych analiz ustaliłam czynniki warunkujące zmianę pozycji zawodowej nauczycieli przedszkola.
Konfrontacja wyników analizy statystycznej i opisowej (podsumowanie i wnioski końcowe) prowadzi do zarysowania pewnych prognoz i wiążących się z nimi postulatów praktycznych.
Większość uzyskanych wyników prezentowana jest w postaci tabel i ilustrowana graficznie. Przedstawione zostały w ten sposób zależności pomiędzy różnymi zmiennymi. Spis wszystkich tabel, rysunków i diagramów znajduje się na końcu pracy.
Przemyślenia, uogólnenia i wnioski zawarte w niniejszym raporcie nie są zapewne ani wyczerpane, ani ostateczne. Jeżeli mimo takich ograniczeń praca ta przyczyni się nawet w małym stopniu do wzbogacenia wiedzy o nauczycielu, będzie to dla autorki największa nagrodą i satysfakcją.

Książka "Mobilność nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej" - Bolesława Jaworska - oprawa miękka - Wydawnictwo Uniwersytet Mikołaja Kopernika.