Mit ludożercy. Antropologia i antropofagia

Opis książki:

William E. Arens - (ur. 1940), antropolog i afrykanista. Stopień doktora uzyskał na Uniwersytecie Wirginii w 1970 roku na podstawie dysertacji wykorzystującej obserwacje terenowe z północnej Tanzanii. Badania prowadził również w Sudanie, Szwecji i we Włoszech. Jest profesorem na nowojorskim uniwersytecie Stony Brook, na którym zarządza programami wymiany międzynarodowej. Zajmował się m.in. problemami etnicznymi, tradycyjnymi kultami religijnymi, pokrewieństwem i kazirodztwem. Oprócz Mitu ludożercy (1979) ogłosił książki On the Frontier of Change (1979) i The Original Sin (1986). Obecnie interesuje się anglosaskimi relacjami z podróży do krajów skandynawskich od XVIII do XX wieku. Nadal jednak poświęca uwagę miejscu ludożerstwa w teoriach antropologicznych oraz społeczno-kulturowym aspektom postrzegania kuru czy choroby wściekłych krów. W 1989 roku William Arens został doktorem honoris causa uniwersytetu w Göteborgu w Szwecji.

* Mit ludożercy. Antropologia i antropofagia to jedna z najbardziej oryginalnych prac w amerykańskiej antropologii społecznej drugiej połowy XX wieku. Dzieło zaczepne i całkowicie osobne, chociaż wywody Arensa można by usytuować w nurcie krytyki kolonializmu, naukowego warsztatu etnografa oraz dekonstrukcji literatury podróżniczej. Autor konsekwentnie przedstawia kanibalizm jako zjawisko niepewne, o wątłym uzasadnieniu źródłowym, istniejące przede wszystkim w kulturowej wyobraźni, a także mające funkcję uniwersalnego operatora stosunków między grupami społecznymi. Konfrontuje się z fantazmatami, przekłamaniami i wymową odkryć archeologicznych. Dostrzegłszy w obrazie dzikiego, brutalnego ludożercy kontrowersję wiecznie aktualną, stawia w jednym szeregu opisy podboju Nowego Świata i tezy zawarte w nowoczesnym piśmiennictwie akademickim, uzurpującym sobie prawa do obiektywizmu.

"Termin «kanibal», twierdzi Arens, to zbiorowa etykietka, jaką każda grupa naznacza inną grupę, tę, która «jest po drugiej stronie wzgórza», o której często niewiele wie, nie potrafiąc zrozumieć innego sposobu życia, innych zwyczajów kulinarnych, obyczajów seksualnych i sposobów przyozdabiania ciała. Ten sam mechanizm jest widoczny w opisach kultur pozaeuropejskich sporządzanych przez badaczy wywodzących się z cywilizacji zachodniej, w której obrębie konsumpcja ludzkiego mięsa należy do najbardziej strzeżonego tabu. Argumentacja Arensa zmierza ku temu, by pokazać, jak tworzyła się wizja świata zaludnionego przez kanibali, nieodmiennie należących do «innych», a nie do «nas» ".

z recenzji Wojciecha Józefa Burszty

Książka "Mit ludożercy. Antropologia i antropofagia" - William Arens - oprawa miękka - Wydawnictwo Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. Książka posiada 256 stron i została wydana w 2011 r.