Magia w średniowieczu

Opis książki:

... dlaczego procesy czarownic odbywały się w zachodniej Europie właśnie w okresie od piętnastego do siedemnastego wieku Dlaczego wielu przywódców religijnych i intelektualnych owej epoki popierało te prześladowania Co oznacza fakt, że nieproporcjonalnie wielką część oskarżonych o czary stanowiły kobiety oraz że w szczytowym momencie nasilenie polowań na czarownice zwykle właśnie kobiety padały ich ofiarami

Niniejsza książka nie daje odpowiedzi na wszystkie te pytania, usiłuje jednak skonstruować pewien schemat pomocy w ich zgłębianiu.

PRAKTYCY MAGII

"O ile nie sposób formułować uogólnień co do rodzaju ludzi stających się nieoficjalnymi uzdrowicielami, o tyle również beznadziejne są uogólnienia co do stosowanych przez nich technik. Wszelako pewne możliwości wynikają jasno choćby z historii kobiety z Todi nazwiskiem Matteuccia Francisi, która w 1428 była sądzona za używaną przez siebie magię. (...) Wszelako prawdziwą specjalnością Matteucci była magia miłosna. Odmawiała ona zaklęcia nad ziołami, z których kobiety robiły sobie napoje miłosne. Dawała im też płyny do zmywania rak i twarzy, mające budzić namiętność w mężczyznach. gdy kochanka pewnego duchownego skarżyła się, że już od dłuższego czasu nie obcuje on z nia cieleśnie, za to spuszcza jej lanie, Matteuccia wzięła woskową figurkę i umieściła ją w ogniu, tymczasem zaś klientka recytowała formułę przyrównującą wosk do serca owego księdza. Po tej ceremonii ksiądz zaczął kochac ja namietnie i spełniać wszelskie jej życzenia."

MAGIA MEDYCZNA

Charakter tej ksiągi trudno okreslić, jako że jest ona zbiorem materiałów z rozmaitych źródeł. Ogólnie biorąc stanowi ona dość wstrzemięźliwy wyciąg z medycyny klasycznej, ale nie brak tez w niej elementów tego, co późniejsi autorzy nazywaja magia naturalną. Oto na przykład przepis leczenia choroby skóry: "Weź gęsiego tłuszczu, dolną część omanu wielkiego i żmijowca, "ziela biskupiego" [ ] i lepczycy. Porządnie utrzyj razem wszystkie cztery zioła, wciśniej je i dodaj łyżkę zjełaczałego mydła. Jeśli masz trochę oliwy, domieszaj jej starannie i natrzyj się tą mieszanką na noc. Po zachodzie słońca skalecz się w szyje i milcząc wpuść krew do strumienia, spluń za nią trzy razy i powiedz: "Weź tę chorobę z soba i popłyń w dal". Wróć do domu odkrytą droga, przez cały czas idź w milczeniu."

ALCHEMIA

Sednem alchemii jest znalezienie eliksiru, czyli "kamienia filozoficznego", który ołów i onne pospolite metale może przemieniać w złoto i srebro. Poszukując tego eliksiru alchemicy całe lata spędzali pracując przy coraz bardziej skomplikowanych piecach i w laboratoriach, i próbując rafinować, sublimować, przetapiać i na inne sposoby przekształcać rozmaite chemikalia. Podczas tych procesów dokonywali wielu ulepszeń narzędzi doświadczalnych. Na przykład ich piece i kolumny destylacyjne przyczyniły się do późniejszego rozwoju chemicznych technik eksperymentalnych.

Jeśli magia jest punktem przecinania się dróg w kulturze średniowiecznej, to szlaków z tego punktu wybiegjących było wiele. Niektórymi z nich podążaliśmy dłużej niz innymi. Szczególnie wyraźnie chcieliśmy pokazać przecinanie sie magii naturalnej z demoniczną, a więc elementów naukowych z religijnymi w kulturze średniowiecznej Europy.

Powiedziano kiedyś: "Największym czarodziejem byłby ten, kto potrafiłby zaczarować siebie tak, by zarazem jego czary wydały mu się obcymi, autonomicznymi zjawiskami". W świetle tej definicji, największymi z magów stali się paradoksalnie sami teologowie, kaznodziejem prawnicy, inkizytorzy i inni sędziowie.

Książka "Magia w średniowieczu" - Richard Kieckhefer - oprawa miękka - Wydawnictwo UNIVERSITAS.