Lotnicy polscy w bitwie i Wielką Brytanię

Opis książki:

"Bitwa o Wielką Brytanię" - to całość intensywnych przygotowań obronnych oraz bezpośrednich walk lotnictwa brytyjskiego z hitlerowską Luftwaffe od 10 lipca do 31 października 1940 r. Działania Luftwaffe wynikały z dyrektywy nr 16, podpisanej 16 lipca 1940 r. przez Adolfa Hitlera, a szczegółowo sprecyzowane zostały w dyrektywie z l sierpnia 1940 r., pod nazwą "Wytyczne nr 17 do prowadzenia wojny lotniczej i morskiej przeciwko Anglii". Ich treść była następująca: "W celu stworzenia warunków do ostatecznego pokonania Anglii zamierzam kontynuować wojnę w powietrzu i na morzu przeciwko metropolii angielskiej w ostrzejszej formie niż dotychczas. W związku z tym rozkazuję: 1. Jednostki lotnictwa niemieckiego zwalczą możliwie szybko wszystkimi będącymi w ich dyspozycji siłami lotnictwo angielskie. Naloty należy kierować przede wszystkim przeciwko jednostkom latającym, lotniskom i ich urządzeniom naziemnym, organom zaopatrzenia, poza tym przeciwko przemysłowi lotniczemu, łącznie z przemysłem wytwarzającym sprzęt przeciwlotniczy. 2. Po uzyskaniu pewnej czasowej, względnie lokalnej przewagi powietrznej należy wojnę powietrzną kontynuować przeciwko portom, ze szczególnym uwzględnieniem magazynów z zapasami w głębi kraju. Naloty na porty południowego wybrzeża należy prowadzić w ograniczonych rozmiarach...". Do realizacji powyższych działań, określonych kryptonimem "Adier", strona niemiecka wydzieliła siły trzech flot powietrznych: * 2 Floty Powietrznej, pod dowództwem feldmarszałka Alberta Kesseiringa, rozmieszczonej na lotniskach w północno-wschodniej Francji, Belgii i Holandii; - 3 Floty Powietrznej, pod dowództwem feldmarszałka Hugona von Sperriego, rozmieszczonej na lotniskach w północno-zachodniej Francji; - 5 Floty Powietrznej, pod dowództwem generała Hansa Stumpffa, rozmieszczonej na lotniskach w Danii i Norwegii. Wyznaczone floty powietrzne dysponowały łącznie 1937 samolotami. Strona brytyjska plan obrony opierała na założeniu, że "... dopóki Niemcom nie uda się zniszczyć lotnictwa myśliwskiego RAF, dopóty ich lądowanie od strony morza ma nikłe szansę powodzenia". Szczególną uwagę zwrócono więc na organizację obrony powietrznej, składającej się z: - lotnictwa myśliwskiego, liczącego w lecie 1940 r. okoto 700 samolotów; - artylerii przeciwlotniczej, liczącej 2000 dział różnego kalibru: - 1500 balonów zaporowych; - służby obserwacyjno-meldunkowej, która posiadała 80 stacji radiolokacyjnych rozmieszczonych na wybrzeżu oraz 1000 posterunków obserwacyjnych. Przebieg działań w czasie "Bitwy", korzystny dla strony brytyjskiej, historyk Jerzy B. Cynk dzieli na pięć faz: * l faza -10 lipca-7 sierpnia: ataki na żeglugę, intensywne rozpoznanie i sondaż zaczepny obrony; * 2 faza - 8-23 sierpnia: rozszerzone działania przeciwko lotnictwu oraz żegludze morskiej i portom; * 3 faza - 24 sierpnia-6 września: wzmocnione działania o wywalczenie panowania w powietrzu (przeciwko lotnictwu i przemysłowi); * 4 faza - 7-30 września; dzienne ataki bombowe na Londyn; * 5 faza - 1-31 października: działania na wyniszczenie z zastosowaniem lotnictwa myśliwsko-bombowego. Straty lotnictwa niemieckiego, realizującego operację "Adier" wyniosły 1733 samoloty, przy czym lotnictwo myśliwskie zestrzeliło 1437, artyleria przeciwlotnicza - 273 a przeciwlotnicze karabiny maszynowe - 23 samoloty Luftwaffe. Odgrywając główną rolę w "Bitwie", brtyjskie lotnictwo poniosło również duże straty: 915 samolotów zniszczonych i 634 uszkodzone, poległo 515 pilotów. W sukcesach tych, ale również bolesnych stratach, miało swój udział Lotnictwo Polskie. Tworzone od pierwszych miesięcy 1940 r. na Wyspach Brytyjskich, w okresie "Bitwy o Wielką Brytanię" liczyło 4 dywizjony: 300 Dywizjon Bombowy "Ziemi Mazowieckiej", 301 Dywizjon Bombowy "Ziemi Pomorskiej", 302 Dywizjon Myśliwski "Poznański", 303 Dywizjon Myśliwski im. T. Kościuszki. Dywizjony te wchodziły sukcesywnie do walki: 15 sierpnia 1940 r. - dywizjon 302; 31 sierpnia 1940 r. - dywizjon 303, a w nocy z 14 na 15 września 1940 r. - dywizjony 300 i 301 (w tak zwanej bitwie o barki). W czasie "Bitwy o Wielką Brytanię" walczyło 145 polskich pilotów w składzie brytyjskich dywizjonów myśliwskich, w 302 Dywizjonie Myśliwskim "Poznańskim" oraz 303 Dywizjonie Myśliwskim im. T. Kościuszki. Pierwszymi Polakami przydzielonymi do dywizjonów brytyjskich, byli kpi. pil. inż. Wilhelm Pankratz i por. pil. Antoni Ostowicz. 16 lipca 1940 r. zostali oni skierowani do 145 Dywizjonu Myśliwskiego RAF, stacjonującego na lotnisku w Tangmere. Najmłodsi polscy lotnicy: Tadeusz Andruszków, Michał Brzozowski, Paweł Gallus, Eugeniusz Nowakiewicz, Jan Rogowski i Antoni Seredyn - wszyscy urodzeni w roku 1920. Najstarszym polskim pilotem był ppłk Mieczysław Mumler, dowódca 302 Dywizjonu Myśliwskiego "Poznańskiego", urodzony 10 grudnia 1899 roku. Pierwsze zwycięstwo powietrzne odniósł por. pil. Antoni Ostowicz, zestrzeliwując 19 lipca 1940 r. samolot Hę lii. On również zginął jako pierwszy polski pilot; został zestrzelony 11 sierpnia 1940 r. około godziny 10.45 przez Bf109 w rejonie Swanage. W okresie największego nasilenia niemieckich nalotów, Polacy stanowili 13% liczby pilotów myśliwskich pierwszej linii, a w październiku, wskutek wielkich strat poniesionych przez RAF, 20%. Dedykując tę książkę wszystkim 145 polskim pilotom "Bitwy o Wielką Brytanię" pragnę oddać im hołd i zapewnić wieczną pamięć.

Książka "Lotnicy polscy w bitwie i Wielką Brytanię" - Józef Zieliński - oprawa twarda - Wydawnictwo Oficyna Wydawnicza.