Krzyż i półksiężyc. Zachodnie Bałkany wobec Turcji w latach 1444-1463
Piotr Wróbel
| Dane szczegółowe: | |
| Wydawca: | Historia Iagellonica |
| Rok wyd.: | 2000 |
| Oprawa: | twarda |
| Ilość stron: | 218 s. |
| Wymiar: | 170x240 mm |
| EAN: | 9788391201886 |
| ISBN: | 83-912018-8-0 |
| Data: | 2001-01-07 |
Opis książki:
Ekspansja Turków Osmańskich na Bałkany była bez wątpienia jednym z najdonioślejszych w skutki wydarzeń w dziejach naszego kontynentu. Najazd nie tylko całkowicie zburzył dotychczasową strukturę polityczną w poludniowo-wschodniej Europie, ale wywołał również głęboką transformację stosunków społecznych. W krajach nim dotkniętych dokonały się przełomowe zmiany etniczne, wyznaniowe, kulturalne oraz gospodarcze. Skutki kilkuwiekowej obecności Osmanów na Bałkanach odczuwalne są do dziś we wszyskich krajach regionu, choć istnieją znaczne rozbieżności co do ich oceny. Mimo że kolejne aneksje przebiegały w stosunkowo szybkim tempie, podbój Bałkanów przez Turków był procesem rozciągniętym w czasie. Od zajęcia przez nich pierwszych stałych pozycji w południowej Europie (1352) do oparcia granic imperium na środkowym Dunaju po podboju Serbii (1459) upłynęło ponad sto lat. W wyniku obserwacji prawidłowości związanych z osmańskimi aneksjami, w nauce pojawiła się teoria o etapowym ich przebiegu. Według wybitnego badacza H. Inalcika, w pierwszej fazie sułtan dążył do politycznego i ekonomicznego zdominowania atakowanego obszaru przez niszczące rajdy wojsk, narzucenie swego zwierzchnictwa oraz przygniatającego haraczu. Etap ten, zależnie od sytuacji w państwie tureckim, kondycji kraju najeżdżanego, stopnia jego izolacji oraz innych czynników, mógł trwać nawet kilkadziesiąt lat. W fazie drugiej następowało bezpośrednie włączenie państwa w skład imperium w wyniku podjętej na dużą skalę wyprawy militarnej, likwidacja dynastii rządzącej i części miejscowych elit oraz zaprowadzenie systemu lennego opartego na timar, ułatwiającego Turkom scentralizowany zarząd administracyjny i gospodarczy.
Książka "Krzyż i półksiężyc. Zachodnie Bałkany wobec Turcji w latach 1444-1463" - Piotr Wróbel - oprawa twarda - Wydawnictwo Historia Iagellonica. Książka posiada 218 stron i została wydana w 2000 r.
Spis treści:
Część pierwsza
WYDARZENIA POLITYCZNE W SERBII, BOŚNI I DUBROWNIKU W LATACH 1444-1463 A EKSPANSJA TURECKA
1. Agresja turecka na Bałkany w l. połowie XV w
2. Bałkany w okresie spadku aktywności militarnej państwa osmańskiego (1444-1448)
2.1. Turcja w latach 1444-1448
2.2. Położenie Serbii, Bośni i Dubrownika jesienią 1444 r. - podobieństwa i różnice
2.3. Restauracja Despotowiny a konflikty lokalne na Bałkanach w latach 1444-1448
2.4. Bezpośrednie stosunki państw zachodnich Bałkanów z Turcją w latach 1444-1448
3. Od drugiej bitwy na Kosowym Polu do upadku Konstantynopola (1448-1453)
3.1. Turcja w ostatnich latach rządów Murada II i początkach panowania Mehmeda II
3.2. Konflikty lokalne na Bałkanach w latach 1448-1453
3.3. Serbia, Bośnia i Dubrownik wobec Turcji w przededniu zdobycia Konstantynopola (1451-1453)
4. Ożywienie ekspansywnej polityki Turcji na Bałkanach w latach 1453-1459. Osmańska aneksja Despotowiny
4.1. Turcja pod rządami sułtana Mehmeda II od zdobycia Konstantynopola do podboju Serbii (1453-1459)
4.2. Wzrost nacisku Turcji na Serbię
4.3. Bośnia i Hercegowina w latach 1453-1459
4.4. Republika Dubrownicka w latach 1454-1458
5. Bośnia w przeddzień upadku. Dubrownik w latach 1459-1463
5.1. Główne kierunki ekspansji tureckiej w latach 1459-1463
5.2. Bośnia i Hercegowina w latach 1459-1463
5.3.Republika Dubrownicka w latach 1459-1463
Część druga
AGRESJA TURECKA A PROCESY GOSPODARCZE I SPOŁECZNO-RELIGIJNE W BOŚNI, SERBII I DUBROWNIKU W LATACH 1444-1463
1. Wpływ ekspansji tureckiej na gospodarkę i handel państw zachodnich Bałkanów w latach 1444-1463
1.1. Górnictwo Bośni i Serbii. Rola Dubrownika w handlu kopalinami
1.2. Obrót artykułami niegórniczymi
1.3. Aktywność gospodarcza ludności Bośni i Serbii w świetle transakcji kredytowych
1.4. Główne centra handlowe Bośni i Serbii oraz ich przesunięcia. Kolonie dubrownickie
1.5. Ograniczenie wymiany. Zagrożenie tureckie a problem ceł i przywilejów handlowych w Bośni i Serbii. Napady na kupców
1.6. Szlaki handlowe na terenie Bośni i Serbii a aneksje osmańskie
1.7. Handel lądowy i morski Dubrownika w połowie XV w.
1.8. Przemysł i pieniądz w Dubrowniku. Ograniczenia luksusu
2. Migracje i przemieszczenia etniczne jako wynik zagrożenia tureckiego
2.1. Agresja turecka a migracje na terenie Bośni i Serbii
2.2. Dubrownik a problem migracji
2.3. Migracje Wlachów
2.4. Dubrowniczanie w służbie serbskiej
3. Zmiany w strukturach administracyjnych, finansowych i społecznych Bośni i Serbii w ostatnich dekadach ich istnienia
3.1. Specyfika systemu feudalnego w Bośni. Stosunki między władcami a szlachtą bośniacką
3.2. Agresja turecka a sytuacja wewnętrzna Serbii.
Położenie władzy centralnej, nowe podatki, tworzenie vlasti
4. Problemy wyznaniowe w Serbii i Bośni w latach 1444-1463 i ich związek z ekspansją turecką
4.1. Położenie Cerkwi prawosławnej w Serbii a najazdy tureckie
4.2. Ekspansja turecka a stosunki wyznaniowe w Bośni
Wnioski
Summary
Bibliografia
Indeks osobowy
Indeks nazw geograficznych