Konteksty społeczno-kulturowe zdrowia i Medycy Tom 5. Eugenika - aspekty społeczne i etyczne

Opis książki:

Od pewnego czasu daje się zauważyć w Polsce wzrost zainteresowania eugeniką, także tzw. nową eugeniką, jej genezą, ideologią, a przede wszystkim konsekwencjami w sferze polityki zdrowotnej. Ta swego rodzaju moda na eugenikę ma kilka powodów. Są to przede wszystkim obawy przed skutkami rozwoju biotechnologii medycznej, która wprowadzając nowe metody, na przykład w sferze medycznie wspomaganego rozrodu, wkracza w dziedzinę niesłychanie wrażliwą moralnie i społecznie, jaką jest spełnianie fundamentalnego prawa każdego człowieka do posiadania potomstwa. Lęki budzi także inne wielkie osiągnięcie genetyki, jakim jest ustalenie w 2000 r. sekwencji genomu człowieka (w ramach amerykańskiego programu Human Genome Project). Zdaniem części bioetyków, a także wielu obywateli jego znajomość może być wykorzystywana nie tylko w formie poradnictwa genetycznego, ale także w celu eliminacji potomstwa dziedzicznie obciążonego, co narusza zasadę prawa do życia wszystkich istot ludzkich. Jest to według zwolenników etycznej zasady świętości życia ludzkiego działanie eugeniczne, bowiem prowadzi do eliminacji (poprzez aborcję) osób genetycznie obciążonych, zaś w przypadku dzieci urodzonych skutkuje genetyczną stygmatyzacją bądź wykluczeniem z życia społecznego1. Z drugiej jednak strony postęp w dziedzinie genetyki molekularnej daje duże nadzieje, na przykład w sferze poszerzenia możliwości eliminacji przy pomocy terapii genowej niektórych wrodzonych chorób, a także może przyczynić się do podniesienia jakości życia osób dotkniętych tymi defektami. (...)
Celem kolejnego tomu Kontekstów społeczno-kulturowych zdrowia i medycyny jest ukazanie niektórych aspektów funkcjonowania myśli eugenicznej w Polsce i na świecie. Publikację otwiera interesujący artykuł Anety Bołdyrew poświęcony oddziaływaniu maltuzjanizmu i neomaltuzjanizmu na rozwój myśli eugenicznej w Polsce. Autorka, analizując prace kilku wybitnych ekonomistów polskich z końca XIX i początku XX w. (m.in. Zofii Daszyńskiej-Golińskiej, Ludwika Krzywickiego, Adama Krzyżanowskiego, Józefa Rostafińskiego), ukazała skalę recepcji idei Thomasa R. Malthusa na gruncie polskiej ekonomii i demografii; zastanawia się również nad pytaniem, na ile zainteresowanie ekonomistów polskich maltuzjanizmem i neomaltuzjanizmem mogło wpłynąć na obecność problematyki eugenicznej w ich opracowaniach.

Michał Musielak, Krzysztof Prętki

Książka "Konteksty społeczno-kulturowe zdrowia i Medycy Tom 5. Eugenika - aspekty społeczne i etyczne" - oprawa miękka - Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Książka posiada 124 stron i została wydana w 2013 r.