Komórki roślinne w warunkach stresu. Tom 1. Komórki in vivo cz.1

Przedmowa

CZĘŚĆ PIERWSZA. WARUNKI NATURALNE

1. Komórki i organelle w warunkach naturalnych (Adam Woźny, Krystyna Przybył)

1.1. Komórki prokariotyczne
1.1.1. Prokarionty i eukarionty
1.1.2. Fitoplazmy i spiroplazmy
1.1.3. Bakterie
1.2. Komórki eukariotyczne
1.2.1. Ogólna charakterystyka komórki eukariotycznej
1.2.2. Komórki roślinne
1.2.2.1. Wprowadzenie
1.2.2.2. Ściana komórkowa

Etapy powstawania ściany komórkowej 29 * Ogólna budowa ściany 32 * Ważniejsze funkcje ściany 32 * Zmiany wywołane przez czynniki stresowe i patogeny 33

1.2.2.3. Błona komórkowa
Budowa i właściwości błon biologicznych 33 * Błona komórkowa i jej funkcje 36
1.2.2.4. Cytoplazma
Charakterystyka ogólna 40 * Aktywność biochemiczna cytoplazmy 41
1.2.2.5. Cytoszkielet
1.2.2.6. Jądro komórkowe
Morfologia i ultrastruktura jądra interfazowego 43 * Chromosomy interfazowe (chromatyna) i podziałowe 45 * Jąderko 46 * Wybrane funkcje jądra komórkowego 47 * Transport białek do jądra 47 * Niektóre cechy odróżniające podział mitotyczny komórki roślinnej od zwierzęcej 49
1.2.2.7. System błon wewnętrznych
Retikulum endoplazmatyczne 50 * Aparat Golgiego 54 * Wakuole 60
1.2.2.8. Mitochondria
Budowa mitochondriów 65 * Transport przez błonę wewnętrzną 70 * Import
białek do mitochondriów 71 * Niektóre cechy swoiste dla mitochondriów roślinnych 72
1.2.2.9. Plastydy
Strukturalne składniki wspólne dla plastydów 73 * Podstawowa droga rozwojowa chloroplastu 74 * Podział (namnażanie się) plastydów 74 * Wybrane funkcje otoczki plastydowej 76 * Wybrane biosyntezy odbywające się z udziałem otoczki 78 * Charakterystyka ważniejszych typów plastydów 79 * Częściowa autonomia genetyczna plastydów 84

1.2.2.10. Peroksysomy
Klasyfikacja funkcjonalna i ważniejsze funkcje peroksysomów roślinnych 86


1.3. Komórki grzybowe

2. Wirusy, wiroidy, priony (Krystyna Przybył)
2.1. Cechy odróżniające wirusy od innych organizmów
2.2. Budowa wirusów i ich klasyfikacja
2.3. Cykle rozwojowe wirusów; bakteriofagi, wirusy roślinne, wirusy zwierzęce i retrowirusy
2.3.1. Bakteriofagi
2.3.2. Wirusy roślinne
2.3.3. Wirusy zwierzęce
2.3.4. Retrowirusy
2.4. Wiroidy
2.5. Priony
Skorowidz rzeczowy

CZĘŚĆ DRUGA. WARUNKI STRESU 3. Komórka w warunkach stresu środowiskowego

3.1. Biotyczne czynniki stresowe (Krystyna Przybył)
3.1.1. Stadia rozwoju choroby
3.1.1.1. Wnikanie patogenów i nawiązanie kontaktu z rośliną gospodarzem
3.1.1.2. Makroskopowe i mikroskopowe zmiany chorobowe
3.1.2. Reakcje odporności
3.1.2.1. Reakcja nadwrażliwości
3.1.2.2. Strukturalne i fizyczne bariery

3.2. Abiotyczne czynniki stresowe
3.2.1. Stres deficytu wodny (Tomasz Wyka)
3.2.1.1. Właściwości i rola wody w komórce
3.2.1.2. Stosunki wodne w komórce

Potencjał wody 33 * Diagram Hóflera 35 * Jak wykrywamy stres wodny? 37
3.2.1.3. Procesy fizjologiczne w komórce w warunkach deficytu wody
Wzrost 37 o Podziały komórkowe 42 * Fotosynteza C3 43 * Fotosynteza CAM 48 * Oddychanie 50 * Metabolizm azotu 51
3.2.1.4. Sygnalizacja stresu wodnego i mechanizmy obronne
Sygnalizacja suszy 53 * Geny indukowane przez suszę 57
3.2.1.5. Tolerowanie desykacji
3.2.1.6. Komórki szparkowe
3.2.1.7. Tkanki wodne
3.2.1.8. Związki z innymi rodzajami stresu
3.2.2. Wybrane gazowe czynniki stresowe - SO2, NO* i O3 (Adam Woźny)
3.2.2.1. Wprowadzenie
3.2.2.2. Reakcje komórki roślinnej na dwutlenek siarki
Źródła dwutlenku siarki 81 * Pobieranie, metabolizm i toksyczność SO2 82
* Długodystansowy transport siarki pochodzącej z SO2 87 * Współzależność
między siarką "pędową " i procesami zachodzącymi w komórkach korzenia 89
* Mechanizmy odporności na nadmiar SO2 89
3.2.2.3. Reakcje komórki roślinnej na tlenki azotu
Źródła tlenków azotu, pobieranie przez rośliny 90 * Toksyczność, metabolizm i detoksyfikacja tlenków azotu 91
3.2.2.4. Reakcje komórki roślinnej na ozon
Źródła ozonu 93 * Pobieranie i objawy wywołane przez ozon 94 * Toksyczność 97 * Mechanizmy obronne i naprawcze 99

3.2.3. Metale śladowe (Magdalena Krzesłowska)
3.2.3.1. Metale ciężkie - metale śladowe
3.2.3.2. Pobieranie metali i ich transport wewnątrz komórki
Endocytoza i dyfuzja 104 o Wnikanie i transport metali w komórce na skutek aktywności transporterów błonowych 106
3.2.3.3. Wybrane przejawy toksyczności metali w komórce
Generowanie reaktywnych postaci tlenu i wolnych rodników -stres oksydacyjny 118 * Zaburzenia błon biologicznych 124 * Oddziaływanie na
fotosyntezę 125 * Oddziaływanie na oddychanie mitochondrialne 129 * Oddziaływanie na stosunki wodne 131 * Odziaływanie na odżywianie mineralne 131 * Odziaływanie na kwasy nukleinowe i białka 132 * Hamowanie wzrostu 134 * Lokalizacja metali w komórce oraz zaburzenia jej ultrastruktury 136
3.2.3.4. Odporność komórek roślinnych na stres spowodowany obecnością metali śladowych
Rośliny odporne i wrażliwe, mechanizmy unikania i tolerowania stresu 141 * Mikoryza 143 * Wydzielanie substancji chelatujących metale do ryzosfery 146 * Ściana komórkowa 147 * Synteza kalozy 148 * Kontrola pobierania metali 149 * Neutralizacja aktywności jonów metali przez chaperony i chelatory oraz ich sekwestracja w wakuoli 149 * Naprawa uszkodzeń w komórce 157 * Ekspresja niektórych genów związanych z odpornością komórki na metale 157
3.2.3.5. Reakcje obronne komórki na obecność metali śladowych
3.2.3.6. Fitoremediacja

3.2.4. Stres solny (Adam Woźny)
3.2.4.1. Wprowadzenie
3.2.4.2. Bezpośrednie skutki zasolenia

Aktywność enzymatyczna 167 * Zakłócenie równowagi pokarmowej 167 * Zaburzenia w obrębie błon 168 * Zmiany w procesach metabolicznych 168

3.2.4.3. Pośrednie skutki zasolenia Stosunki wodne 169 * Ograniczenie dostępności substancji pokarmowych - efekt uboczny zasolenia 170 * Stres oksydacyjny 171
3.2.4.4. Mechanizmy umożliwiające dostosowanie się rośliny do zasolenia
Wykluczanie soli 171 * Przemieszczanie soli wewnątrz organizmu 173 * Usuwanie nadmiaru soli 173 * Rozcieńczenie roztworu soli, sukulencja 178 * Kompartmentacja soli 178 * Tolerancja na zasolenie 180
3.2.4.5. Geny tolerancji na zasolenie. Inżynieria genetyczna
Odbiór i transdukcja sygnału 185 * Geny i białka indukowane zasoleniem 187
* Podsumowanie 190

Skorowidz rzeczowy