Kariera prowincjonalnego szlachcica. Przypadki pisarza i sędziego ziemskiego zatorskiego Jana Pisarzowskiego (1599-1679)

Opis książki:

18 kwietnia Roku Pańskiego 1638 Władysław IV, z Bożej łaski król Polski, Wielki Książę Litewski, a także dziedziczny król Szwedów, Gotów i Wendów, przyłożył podpis pod listem do Jana Pisarzowskiego, ówczesnego pisarza ziemskiego zatorskiego. Monarcha donosił o sporze między dwoma swymi poddanymi, który toczył się wówczas przed Trybunałem Koronnym. Liczył na to, że Pisarzowski, pełniący funkcję deputata, będzie popierał wskazaną przez niego stronę konfliktu.

Podobnych pism w zbiorze korespondencji pisarza zatorskiego jest znacznie więcej. Do grona ich nadawców należeli przedstawiciele elity władzy ówczesnej Rzeczypospolitej: dwóch monarchów, księżna, prymas, kilku biskupów, kilkunastu świeckich senatorów oraz rzesza szlachty z obszaru całej Korony. Chociaż większość listów dotyczyła procesów w Trybunale Koronnym, do Pisarzowskiego wysyłano także prośby o interwencję na sejmiku czy udzielenie pożyczki.

Tymczasem małopolski szlachcic, wywodzący się z niewielkich Pisarzowic położonych w księstwie zatorskim, pochodził ze średniozamożnej rodziny, zarządzającej zaledwie połową jednej wsi. Nie wiadomo, czy otrzymał jakiekolwiek wykształcenie. W ciągu swojej długiej, kilkudziesięcioletniej działalności politycznej Jan pełnił funkcję pisarza, a potem sędziego zatorskiego, sześć razy był wybierany na deputata do Trybunału Koronnego, ponad dwadzieścia razy był marszałkiem sejmikowym, dwukrotnie posłował na sejmy. Skala podejmowanej przez Pisarzowskiego aktywności jest zdumiewająca, szczególnie w porównaniu z jego niewielkim zapleczem społeczno-majątkowym.

Monografia – na podstawie szerokiego wyboru materiałów źródłowych (obejmującego m.in. korespondencję, akta sejmikowe, rekognicjarze poborowe i inwentarz majątkowy) – prezentuje proces realizacji kariery politycznej przez Jana Pisarzowskiego, czyli prowincjonalnego małopolskiego szlachcica żyjącego w latach 1599–1679.

Książka "Kariera prowincjonalnego szlachcica. Przypadki pisarza i sędziego ziemskiego zatorskiego Jana Pisarzowskiego (1599-1679)" - Agata Kwiatek - oprawa miękka - Wydawnictwo Księgarnia Akademicka. Książka posiada 236 stron i została wydana w 2024 r.