Językowo-kulturowy obraz zwierząt utrwalony w animalistycznej frazeologii gwar Gór Świętokrzyskich i Podtatrza

Opis książki:

Dotychczasowa literatura dotycząca frazeologii nie jest zbyt obfita. Lepiej (co nie znaczy w sposób zadowalający) jest zbadana frazeologia polszczyzny ogólnej, natomiast prac na temat frazeologii gwarowej znajdujemy w literaturze niewiele. Dobrze więc się stało, że autor podjął się niełatwego zadania zgromadzenia znacznego zbioru przykładów i jego opracowania w duchu nowszych koncepcji teoretycznych. W pracy zawarł analizę oryginalnego i bardzo interesującego problemu. Do swoich badań zebrał obszerny materiał. W jego analizie wykorzystał (sensownie!) nowsze koncepcje lingwistyczne, przede wszystkim założenia językowego obrazu świata (na podkreślenie zasługuje fakt, że badacz uniknął spłyconej interpretacji tego terminu), także elementy kognitywizmu (…). Kulturową charakterystykę frazeologii animalistycznej poparł autor wiadomościami zaczerpniętymi z prac etnograficznych. Stanowi to mocną stronę rozprawy.

z recenzji prof. dra hab. Bogusława Dunaja
Maciej Rak poddał analizie około 1200 gwarowych jednostek frazeologicznych zawierających nazwę zwierzęcia (np. komuś ziewa się jak psu na paździorach), nazwę części ciała zwierzęcia (np. pokazywać rogi) lub motywowanych zachowaniem zwierzęcia, choć jego nazwa nie występuje (np. huczy jak w ulu). Świat zwierząt, których nazwy wchodzą w skład frazeologii animalistycznej, podzielił na 10 kategorii zgodnych z ludową taksonomią (zwierzęta domowe, hodowlane, dzikie i egzotyczne, ptaki hodowlane i dzikie, gady, ryby, owady i inne). Przy zastosowaniu definicji kognitywnej dał charakterystyki zwierząt uporządkowane według dziewięciu faset (miejsce życia, przeznaczenie, zachowanie, wygląd, przypisywane zwierzęciu cechy intelektu i charakteru, stosunek człowieka do zwierzęcia, stosunek zwierzęcia do człowieka, relacja zwierzęcia z innymi przedstawicielami fauny, zwierzę w kulturze ludowej). Wszystkie zebrane frazeologizmy na płaszczyźnie dosłownej mówią o faunie, ale ich znaczenie metaforyczne odnosi się do ludzi, zgodnie z antropocentrycznym charakterem języka potocznego. Niniejsza praca jest cenna dla kilku obszarów badawczych polskiego językoznawstwa: dialektologii, frazeologii i etnolingwistyki.

z recenzji doc. dr hab. Anny Tyrpy

Książka "Językowo-kulturowy obraz zwierząt utrwalony w animalistycznej frazeologii gwar Gór Świętokrzyskich i Podtatrza" - Maciej Rak - oprawa miękka - Wydawnictwo SCRIPTUM.