Dane szczegółowe: | |
Wydawca: | Ossolineum |
Oprawa: | twarda |
Ilość stron: | 274 s. |
Wymiar: | 141x208 mm |
EAN: | 9788304047174 |
ISBN: | 83-04-04717-9 |
Data: | 2006-01-26 |
Cena wydawcy: 31.00 złpozycja niedostępna
×
Opis książki:
Postać Jana Kazimierza Wazy budziła sprzeczne opinie zarówno wśród współczesnych, jak i potomnych. Król miał swoich zagorzałych wrogów, ale i prawdziwych wielbicieli. Profesor Zbigniew Wójcik ukazuje nam postać ostatniego Wazy na polskim tronie sine era et studio. Mimo że nie uważa Jana Kazimierza za wybitnego władcę, to dostrzega jego talent jako wodza oraz docenia zasługi w dążeniu do przeprowadzenia reformy państwa.
Książka "Jan Kazimierz Waza" - Zbigniew Wójcik - oprawa twarda - Wydawnictwo Ossolineum.
Spis treści:
I. Dynastia Wazów 5
Początek dynastii Wazów i jej rządy w Szwecji. Związek Wazów z Jagiellonami. Zygmunt III, pierwszy Waza na tronie polskim. Główne problemy jego panowania. Najstarszy syn Zygmunta III, Władysław IV. Inne jego dzieci: Karol Ferdynand, Jan Albert, Aleksander Karol, Katarzyna Konstancja.
II. Młodość i czasy przedkrólewskie Jana Kazimierza
Dzieciństwo i wychowanie, lata młodzieńcze. Wokół elekcji 1632 r. Sojusznik Habsburgów, admirał hiszpański i wicekról Portugalii. W niewoli u kardynała Richelieu. Jezuita i książę Kościoła. Powrót do Polski.
III. Król Polski, wielki książę litewski
W kraju. Rzeczpospolita w roku śmierci Władysława IV. Powstanie na Ukrainie pod wodzą Chmielnickiego. Elekcja 1648. Koronacja. Małżeństwo z Ludwiką Marią. Pierwsze miesiące panowania.
IV. W cieniu wielkiej wojny na Ukrainie (1649-1654)
Zbaraż, Zborów, Beresteczko, Biała Cerkiew. Batoh i Zwaniec. Powstanie ukraińskie a sytuacja międzynarodowa Polski. Sprawy wewnętrzne. Sprawa Radziejowskiego. Sejm 1652 i pierwsze liberum veto. Rosja a wojna na Ukrainie. Ugoda perejastawska 1654 r. i jej historyczne znaczenie. Przewrót przymierzy - sojusz polsko-tatarski 1654 r. Wybuch wojny polsko-moskiewskiej.
V. „Potop"
Nasilenie walki króla z opozycją. Geneza wojny północnej 1655-1660. Ujście i Kiejdany. Polska w rękach Szwedów. Król na wychodźstwie śląskim. Początek oporu przeciw najeźdźcy i powrót króla do kraju. Częstochowa, śluby lwowskie, Tyszowce. Wojna ze Szwecją, Brandenburgią i Siedmiogrodem. Zbliżenie z Rosją. Rozejm w Niemieży (1656). Ku Rzeczypospolitej Trojga Narodów - unia hadziacka (1658). Schyłek drugiej wojny północnej i pokój oliwski (1660).
VI. O reformę państwa
Pierwsze projekty reform w okresie najazdu szwedzkiego. Sprawy sejmu i liberum veto. Problem elekcji vivente rege. Sejm 1661 i ostrzeżenie Jana Kazimierza dla Polski. Sejm 1662. Porażka dworu. Konfederacje wojskowe 1659-1663. Problemy gospodarcze kraju. Zalew podlej monety i jego skutki dla życia politycznego i społecznego.
VII. W walce ze Wschodem
Ukraina po unii hadziackiej, wznowienie wojny z Moskwą i „szczęśliwy rok" 1660. Polska, Rosja i chanat krymski w walce o Ukrainę (1660-1663). Wyprawa Jana Kazimierza na Zadnieprze (1663/1664) i podział Ukrainy. Batalia dyplomatyczna z Moskwą (1663-1666). Traktat andruszowski 1667 r. i jego historyczne znaczenie. Kampania podhajecka 1667 r.
VIII. Wojna domowa i klęska obozu reformatorskiego
Jerzy Sebastian Lubomirski i istota jego konfliktu z dworem. Orientacja francuska i habsburska w Rzeczypospolitej. Bunt Lubomirskiego i sąd sejmowy nad nim. Pierwszy okres rokoszu 1664-1665. Rozejm pod Palczynem i klęska idei porozumienia. Tragiczna bitwa pod Mątwami i koniec wojny domowej. Przegrana wojna o naprawę Rzeczypospolitej.
IX. Dwory królewskie
Dwory królewskie jako centrum polityczne kraju. Moda francuska na obu dworach. Rola Ludwiki Marii i jej dominacja nad Janem Kazimierzem. Rywalizacja obu dworów. Ludzie związani z dworami. Personel dworski. Życie i mecenat artystyczny, naukowy i kulturalny. Finanse, gospodarka i kuchnia. Krytycy życia dworskiego. Romanse królewskie.
X. Abdykacja i emigracja
Śmierć Lubomirskiego i Ludwiki Marii. Wokół planu nowego mariażu Jana Kazimierza. Reakcja opinii szlacheckiej na plany abdykacyjne króla. Zimowy sejm nadzwyczajny 1668 r. U źródeł ostatecznej decyzji abdykacyjnej - traktat Jana Kazimierza z Ludwikiem XIV i Filipem Wilhelmem ks. neuburskim. Sejm abdykacyjny 1668 r. Sytuacja Jana Kazimierza po abdykacji. Ostatnie miesiące w kraju. Wyjazd do Francji i pierwszy okres pobytu na emigracji. Plany matrymonialne eks-króla. Umowa z Bourbonami w sprawie sum neapolitańskich. Testament i śmierć. Trzy pogrzeby: Nevers, Saint-Germain-des-Pres i Wawel.
Bilans
Zwolennicy i przeciwnicy Jana Kazimierza, współcześni mu. Opinie historyków- Plebański, Czermak, Szajnocha, Walewski.Jan Kazimierz w oczach Sienkiewicza i Kubali. Skrajnie tendencyjny obraz Jana Kazimierza u Tadeusza Korzona. Władysław Konopczyński. Współcześni historycy wojskowi o Janie Kazimierzu. Ocena króla w pracach Stefanii Ochmann, Andrzeja Rachuby, Witolda Klaczewskiego i Mirosława Nagielskiego. Biografia króla pióra Tadeusza Wasilewskiego. Król w ocenie Adama Kerstena. Sine ira et studio.
Źródła i bibliografia
Indeks osób
Początek dynastii Wazów i jej rządy w Szwecji. Związek Wazów z Jagiellonami. Zygmunt III, pierwszy Waza na tronie polskim. Główne problemy jego panowania. Najstarszy syn Zygmunta III, Władysław IV. Inne jego dzieci: Karol Ferdynand, Jan Albert, Aleksander Karol, Katarzyna Konstancja.
II. Młodość i czasy przedkrólewskie Jana Kazimierza
Dzieciństwo i wychowanie, lata młodzieńcze. Wokół elekcji 1632 r. Sojusznik Habsburgów, admirał hiszpański i wicekról Portugalii. W niewoli u kardynała Richelieu. Jezuita i książę Kościoła. Powrót do Polski.
III. Król Polski, wielki książę litewski
W kraju. Rzeczpospolita w roku śmierci Władysława IV. Powstanie na Ukrainie pod wodzą Chmielnickiego. Elekcja 1648. Koronacja. Małżeństwo z Ludwiką Marią. Pierwsze miesiące panowania.
IV. W cieniu wielkiej wojny na Ukrainie (1649-1654)
Zbaraż, Zborów, Beresteczko, Biała Cerkiew. Batoh i Zwaniec. Powstanie ukraińskie a sytuacja międzynarodowa Polski. Sprawy wewnętrzne. Sprawa Radziejowskiego. Sejm 1652 i pierwsze liberum veto. Rosja a wojna na Ukrainie. Ugoda perejastawska 1654 r. i jej historyczne znaczenie. Przewrót przymierzy - sojusz polsko-tatarski 1654 r. Wybuch wojny polsko-moskiewskiej.
V. „Potop"
Nasilenie walki króla z opozycją. Geneza wojny północnej 1655-1660. Ujście i Kiejdany. Polska w rękach Szwedów. Król na wychodźstwie śląskim. Początek oporu przeciw najeźdźcy i powrót króla do kraju. Częstochowa, śluby lwowskie, Tyszowce. Wojna ze Szwecją, Brandenburgią i Siedmiogrodem. Zbliżenie z Rosją. Rozejm w Niemieży (1656). Ku Rzeczypospolitej Trojga Narodów - unia hadziacka (1658). Schyłek drugiej wojny północnej i pokój oliwski (1660).
VI. O reformę państwa
Pierwsze projekty reform w okresie najazdu szwedzkiego. Sprawy sejmu i liberum veto. Problem elekcji vivente rege. Sejm 1661 i ostrzeżenie Jana Kazimierza dla Polski. Sejm 1662. Porażka dworu. Konfederacje wojskowe 1659-1663. Problemy gospodarcze kraju. Zalew podlej monety i jego skutki dla życia politycznego i społecznego.
VII. W walce ze Wschodem
Ukraina po unii hadziackiej, wznowienie wojny z Moskwą i „szczęśliwy rok" 1660. Polska, Rosja i chanat krymski w walce o Ukrainę (1660-1663). Wyprawa Jana Kazimierza na Zadnieprze (1663/1664) i podział Ukrainy. Batalia dyplomatyczna z Moskwą (1663-1666). Traktat andruszowski 1667 r. i jego historyczne znaczenie. Kampania podhajecka 1667 r.
VIII. Wojna domowa i klęska obozu reformatorskiego
Jerzy Sebastian Lubomirski i istota jego konfliktu z dworem. Orientacja francuska i habsburska w Rzeczypospolitej. Bunt Lubomirskiego i sąd sejmowy nad nim. Pierwszy okres rokoszu 1664-1665. Rozejm pod Palczynem i klęska idei porozumienia. Tragiczna bitwa pod Mątwami i koniec wojny domowej. Przegrana wojna o naprawę Rzeczypospolitej.
IX. Dwory królewskie
Dwory królewskie jako centrum polityczne kraju. Moda francuska na obu dworach. Rola Ludwiki Marii i jej dominacja nad Janem Kazimierzem. Rywalizacja obu dworów. Ludzie związani z dworami. Personel dworski. Życie i mecenat artystyczny, naukowy i kulturalny. Finanse, gospodarka i kuchnia. Krytycy życia dworskiego. Romanse królewskie.
X. Abdykacja i emigracja
Śmierć Lubomirskiego i Ludwiki Marii. Wokół planu nowego mariażu Jana Kazimierza. Reakcja opinii szlacheckiej na plany abdykacyjne króla. Zimowy sejm nadzwyczajny 1668 r. U źródeł ostatecznej decyzji abdykacyjnej - traktat Jana Kazimierza z Ludwikiem XIV i Filipem Wilhelmem ks. neuburskim. Sejm abdykacyjny 1668 r. Sytuacja Jana Kazimierza po abdykacji. Ostatnie miesiące w kraju. Wyjazd do Francji i pierwszy okres pobytu na emigracji. Plany matrymonialne eks-króla. Umowa z Bourbonami w sprawie sum neapolitańskich. Testament i śmierć. Trzy pogrzeby: Nevers, Saint-Germain-des-Pres i Wawel.
Bilans
Zwolennicy i przeciwnicy Jana Kazimierza, współcześni mu. Opinie historyków- Plebański, Czermak, Szajnocha, Walewski.Jan Kazimierz w oczach Sienkiewicza i Kubali. Skrajnie tendencyjny obraz Jana Kazimierza u Tadeusza Korzona. Władysław Konopczyński. Współcześni historycy wojskowi o Janie Kazimierzu. Ocena króla w pracach Stefanii Ochmann, Andrzeja Rachuby, Witolda Klaczewskiego i Mirosława Nagielskiego. Biografia króla pióra Tadeusza Wasilewskiego. Król w ocenie Adama Kerstena. Sine ira et studio.
Źródła i bibliografia
Indeks osób