Książka zawiera refleksje autorów polskich i zagranicznych dyskutujących o specyfice regionu, którego już sama nazwa – Europa Środkowowschodnia – budzi niemałe spory. Wszechstronny rozwój tego obszaru od X do XVIII w. sprowokował uczonych do pogłębienia badań nad szeroką problematyką tytułowego zagadnienia. Dziedzictwo kulturowe regionu poddano wieloaspektowej analizie i ujęto w 7 grup tematycznych. W 15 referatach i koreferatach próbowano m.in. ustalić miejsce Europy Środkowowschodniej wobec innych części kontynentu, ocenić zewnętrzne wpływy i zagrożenia dla tego obszaru, zdiagnozować rozwój gospodarczy, prawno-ustrojowy, kulturalny (działalność elit intelektualnych, różnorodność wyznaniowa). Jednym z najbardziej wartościowych rezultatów konfrontacji są jednak inspirujące tezy, skłaniające do polemik autorów poszczególnych tekstów wokół kluczowej kwestii – jedności czy różnorodności tego obszaru. Czy udało się odpowiedzieć na pytanie postawione w tytule? Wnioski z przemyśleń badaczy pozostawiamy czytelnikowi.
Książka "Europa Środkowo-Wschodnia od X do XVIII wieku - jedność czy różnorodność?" - Krzysztof Baczkowski, Janusz Smołucha (Red.) - oprawa twarda - Wydawnictwo Societas Vistulana.
Spis treści:
Krzysztof Baczkowski — Wstęp ● Jerzy Kłoczowski — Europa Środkowowschodnia w przestrzeni europejskiej ● Antoni Podraza — Europa Środkowa jako region historyczny ● Aron Petneki — Niekorzystne opinie o innych narodach w średniowiecznej Europie Środkowowschodniej i ich analogie na Zachodzie ● Wacław Uruszczak — Swoistość systemów prawno-ustrojowych państw Europy Środkowowschodniej w XV-XVI wieku ● Jūratė Kiaupienė — Swoistość systemu prawno-ustrojowego Wielkiego Księstwa Litewskiego w XV-XVI wieku ● Henryk Samsonowicz — Strefy gospodarcze Europy w średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej. Próba analizy porównawczej ● Anatol Hryckiewicz — Rola gospodarcza ziem białoruskich w Europie Środkowowschodniej we wczesnej epoce nowożytnej ● Wojciech Iwańczak — Rola i znaczenie dwóch kręgów cywilizacyjnych. Slavia occidentalis i Slavia orientalis w dziejach Europy Środkowowschodniej (okcydentalizacja i bizantynizacja regionu) ● Jarosław Isajewicz — Cywilizacje postbizantyjska i łacińska w Europie Środkowowschodniej: strefy współistnienia i wzajemnych wpływów ● Krzysztof Ożóg — Elity intelektualne krajów Europy Środkowowschodniej w późnym średniowieczu i ich horyzonty myślowe ● Ferdynand Uličný — Elita intelektualna na Słowacji w XV wieku ● Stanisław Bylina — Religijność mieszkańców Europy Środkowowschodniej w późnym średniowieczu ● Martin Nodl — Późnośredniowieczna pobożność. Świeccy i duchowni, miasto i wieś, reformacja husycka i zagubiona rewolucja ● Marco Jačov — Europa Środkowowschodnia a zagrożenie osmańskie od XV do XVII wieku ● Maria Barbara Topolska — Dziedzictwo kultury zachodnioeuropejskiej w Wielkim Księstwie Litewskim i na ziemiach ruskich Korony od XV do XVIII wieku
