Europa nieprowincjonalna. Przemiany na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (Białoruś, Litwa, Łotwa, Ukraina, wschodnie pogranicze III Rzeczypospolitej Polskiej) w latach 1772-1999
Dane szczegółowe: | |
Wydawca: | Rytm |
Rok wyd.: | 1999 |
Oprawa: | twarda |
Ilość stron: | 1496 s. |
Wymiar: | 172x248 mm |
EAN: | 9788387893583 |
ISBN: | 83-87893-58-7 |
Data: | 2005-02-15 |
Opis książki:
Monumentalna praca zbiorowa (124 autorów pochodzących z dziesięciu państw, 116 tekstów), omawiająca, w sposób niekiedy kontrowersyjny, dzieje obszaru rozciągającego się między Bałtykiem a Morzem Czarnym, od wschodu ograniczonego granicą Państwa Polskiego w okresie przedrozbiorowym, od zachodu linią demarkacyjną rozdzielającą w latach 1939-1941 okupację sowiecką od niemieckiej. Współwydawcy: Instytut Studiów Politycznych PAN, Polonia Aid Foundation Trust.
Książka "Europa nieprowincjonalna. Przemiany na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (Białoruś, Litwa, Łotwa, Ukraina, wschodnie pogranicze III Rzeczypospolitej Polskiej) w latach 1772-1999" - oprawa twarda - Wydawnictwo Rytm. Książka posiada 1496 stron i została wydana w 1999 r.
Spis treści:
Wstęp (Krzysztof Jasiewicz)
Część l
Tak zwane Kresy Wschodnie jako zjawisko terytorialne, polityczne i kulturowe
Piotr Eberhardt (Warszawa) - Kresy Wschodnie - granice, terytorium, ludność polska
Joanna Gierowska-Kattaur (Warszawa) - Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich - kadra i procesy decyzyjne
Rimantas Miknys (Wilno) - Wilno i Wileńszczyzna w koncepcjach Michała Rómera i krajowców
Wojciech Rójek (Kraków) - Kwestia Wileńszczyzny w pracach rządu RP na uchodźstwie od października 1939 do lipca 1941 roku
* Aleksandra Niemczykowa - Moje Wilno
Magdalena Hułas (Warszawa) - Brytyjskie próby rozwiązania problemu polsko-radzieckiej od lutego do kwietnia 1943 roku
* Larysa Kruszelnyćka - Mój Lwów
Henryka Ilgiewicz (Wilno) - Litewska kontestacja pojęcia „Kresy Wschodnie
Tomasz Stryjek (Warszawa) - Kresy z perspektywy Ukrainy. Ziemie zachodnie
Ukrainy w derżawnyćkiej (państwowej) historiografii ukraińskiej okresu międzywojennego
* Zbigniew Koźliński - Moja Czarnowszczyzna
Hanna Dylągowa (Lublin) - Kresy Wschodnie we wspomnieniach
Krzysztof Dybciak (Lublin) - Tematy kresowe w XX-wiecznej literaturze polskiej
Mieczysław Inglot (Wrocław) - Obraz ojczyzny w liryce polskiej okupowanego Lwowa lat 1939-1945
* Maria Masłowska - Moje Wilno
Tadeusz Epsztein (Warszawa) - Mecenat polskiego ziemiaństwa Wołynia, Podola i Ukrainy w latach 1864-1914
Jan Pruszyński (Warszawa) - Grabież i niszczenie dziedzictwa kulturalnego Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej
Część II
Narody i religie ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej w XV111-XX wieku
Algis Kasperavićius (Wilno) - Kształtowanie się narodu litewskiego
Egidijus Motieka (Wilno) - Początki nowożytnego państwa litewskiego. Jonas Basanavicius - między Litwą{ etniczna a Wielkim Księstwem Litewskim
* Jude Bojarski - Moje Grodno
Sokrat Janowicz (Krynki) - Kształtowanie się narodu białoruskiego
* Jerzy i Andrzej Samuel Kostrowiccy - Nasz Kościeniew
Regina Grejtinnc (Ryga) - Wokół kształtowania się narodu łotewskiego. Narodowe odrodzenie w Latgalii w XIX i XX wieku
* Wiktor Gojdź - Mój Nowogródek
Angelika Juszko-Sztekele (Rezekne)- Etniczne przymioty mieszkańców Latgalii (dawnych Inflant polskich). Na podstawie badań folklorystycznych w drugiej połowie XIX wieku
Eriks Jekabsons (Ryga) " Polska mniejszość narodowa na Łotwie w XIX i XX wieku. Krótka charakterystyka i zarys działalności
Valters Ščerbinskis (Ryga) - Przedstawiciele narodów muzułmańskich oraz Karaimi na Łotwie od końca XIX wieku do czasów obecnych
* Ryszard Kiersnowski - Moje Bieniakonie
Włodzimierz Tugaj (Mińsk) - Mniejszość łotewska na ziemiach białoruskich w XIX i XX wieku
* Tadeusz Czarkowski-GoIcjewski - Moja Wysuczka
Ryszard Torzecki (Warszawa) - Stosunki polsko-ukraińskie od epoki unii lubelskiej do 1945 roku
*Adam Bajcar - Mój Lwów
Iwan Hreczko (Lwów) - Uwagi do dziejów Cerkwi greckokatolickiej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (XVIII-XX w.)
* Anna Kowalska - Mój Nowogródek
Irena Mikłaszewicz (Wilno) - Kościół katolicki na Wileńszczyźnie w latach 1944-1990
* Eugenia Biber - Moje Wilno
Jerzy Holzer (Warszawa) - Początki akulturacji wschodniogalicyjskich Żydów: na rozstajach kultur
Józef A. Gierowski (Kraków) - Uwagi o rusyfikacji ludności żydowskiej
Część III
Społeczeństwo ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej w XIX i XX wieku. Konflikty. Współpraca. Postawy
Daniel Beauvois (Paryż) - Rosyjsko-polska wojna o oświatę na terenie Ukrainy (1863-1914)
*Jan Kukurowski - Moje Waśkowce
Leonid Zaszkilniak (Lwów) - Geneza konniktu polsko-ukraińskiego z lat 1918-1919
* Roman Łypka - Mój Lwów
Vytautas Berenis (Wilno) - Problem dziedzictwa kulturowego Wielkiego Księstwa Litewskiego w ideologii litewskiego ruchu narodowego w XIX i na początku XX wieku
Wojciech Roszkowski (Warszawa) - Litewskie partie chłopskie (1905-1970) *Afanasij Cychun - Moja Kuncewszczyzna
Janis Berzins (Ryga) - O niektórych cechach charakterystycznych robotników zatrudnionych w przemyśle na Łotwie na przełomie XIX i XX wieku
Inesa Pocą (Ryga) - Obraz życia Latgalii w gazecie „Gajsma" (1905-1906)
* Zygmunt Podhorski (opr. Andrzej Suchcitz) - Moja Ukraina i moje Chinocze
Slanisław Witold Dumin (Moskwa) - Szlachta tatarska na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (1795-1999)
Anatol Żytko (Mińsk) - Polityka rosyjska wobec s/Jachty białoruskiej w latach 1861-1914
* Józef Sinolski - Moja Nowa Mysz
Szmuel Spektor (Jerozolima) - Żydzi wołyńscy w Polsce międzywojennej i w okresie II wojny światowej (1920-1944)
Grzegorz Motyka, Rafał Wnuk (Warszawa) - Żydzi w Galicji Wschodniej i na Wołyniu wiatach 1939-1941
*Anna Sobolewska - Moje Grodno
Tomasz Szarota (Warszawa) - Problem kolaboracji w Wilnie pod okupacją sowiecką. Sprawa Teodora Bujnickiego
Ryszard lirykowski (Warszawa) - Wieś Tamawica Polna w powiecie tiumackim i zapomniana placówka AK
Część IV
Wojny, partyzantki i konspiracje na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej w XX wieku
Janusz K. Zawodny (Waszyngton) - Teoria działań partyzanckich. Wokół niekonwencjonalnych sposobów prowadzenia wojny
Marek Ney-Krwawicz (Warszawa) - Ziemie wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej w koncepcjach walki Armii Krajowej. Zarys problemu
* Ryszard Kaczorowski - Mój Białystok
Andrzej Chmielarz (Warszawa) " Organizacja i działalność wywiadu wschodniego ZWZ-AK
Andrzej Krzysztof Kunert (Warszawa) - Powołanie Komendy Obs/.aru Nr 3 ZWZ we Lwowie i Komendy Okupacji Sowieckiej ZWZ w świetle dokumentacji Komendy Głównej ZWZ w Paryżu
Grzegorz Mazur (Kraków) - Walka NKWD ze Związkiem Walki Zbrojnej na Kresach Południowo-Wschód n ich w świetle dokumentów z polskich archiwów w Londynie
Jędrzej Tucholski (Warszawa) - Polskie podziemie antysowieckie w województwie wołyńskim w latach 1939-1941 w świetle materiałów NKWD
*Nikotaj J. Awchimowicz - Mój Augustów
Bernadetfa Gronek (Warszawa) - Początki konspiracji antysowieckiej na terenie „Zachodniej Białorusi" (wrzesień 1939-Iipiec 1940) w świetle dokumentów NKWD
* Stanisław Cieciuch, Józef Jancwicz, Stanisław Karolkiewicz, Henryk Kukliński, Narcyza Piskorz - Nasza Augustowszczyzna
Zygmunt Boradyn (Mińsk) - Partyzantka sowiecka a Armia Krajowa na Nowogródczyźnie 1941-1944
* Antanas Patackas - Moje Troki
Piotr Niwiński (Gdańsk) - Ewakuacja struktur Okręgu Wileńskiego AK z terytorium Wileńszczyzny w 1945 roku
* Prane Dunduliene - Moje Wilno
Jarosław Wołkonowski (Wilno) - Wileński Okręg AK w świetle nieznanych dokumentów odnalezionych w kościele Bernardynów w Wilnie
* Czesław Hołub - Moje Polesie
Jerzy Węgierski (Katowice) - Internowanie dowódców i żołnierzy lwowskiej Armii Krajowej i organizacji NIE w latach 1944-1949
Kazimier/ Krajeński (Warszawa) - Działalność Obwodu AK Szczuczyn-Lida (nr 49/67) wiatach 1945-1949
Tomasz Łabuszewski (Warszawa) - Poakowskic oddziały partyzanckie w byłym Inspektoracie Grodzieńskim AK-AKO-WiN 1945-1950
Post-Home Army partisan dmsiws in the former Grodno Inspectorute - AK- AKO-WiN m 1945-1950
Jerzy Kułak (Białystok) - Powstanie i działalność Narodowego Zjednoczenia Wojskowego na terenie powiatu Łomża (Komenda Okręgu NZW Białystok) 1944-1948
Arvydas Anusauskas (Wilno) - Litewska antysowiecka partyzantka i konspiracja wiatach 1944-1965
Nina Stużyńska (Mińsk) - Antysowiecka konspiracja i partyzantka Zielonego Dębu na terenie Białorusi w latach 19I9-1945
Henryk Stroński (Tarnopol) - Wielka prowokacja NKWD. Sprawa Polskiej Eugeniusz Mironowicz (Białystok) - Antypolska konspiracja białoruska w latach 1919-1925
- Kazimierz Bondarewicz - Mój Kuł
Bohdan Skaradziński (Warszawa) - Fenomen litewsko-biatoruskich formacji Wojska Polskiego (1918-1921)
Ryszard Szawłowski (Warszawa) - Wywiad polski na Związek Sowiecki w Czesław Grzelak (Warszawa) - Możliwości obrony Kresów Wschodnich w 1939 roku przed Armia. Czerwoną
Roman Pawłtowicz (Mińsk) - Losy okrętów Pińskiej Flotylli Rzecznej Marynarki Wojennej Rzeczypospolitej w latach 1939-1941
Janusz K. Zawodny (Waszyngton) - Teoria wojny cywilnej
Część V
Eksterminacja ludności dawnych ziem wschodnich Rzeczypospolitej w XX wieku
Tomasz Piesakowski (Londyn) - Represje sowieckie wobec obywateli polskich w latach 1939-1991 w świetle polskiej historiografii emigracyjnej i źródeł archiwalnych
Aleksander Gurjanow (Moskwa) " Sowieckie represje wobec Polaków i obywateli polskich w latach 1936-1956 w świetle danych sowieckich
Daniel Boćkowski (Warszawa) - Masowe deportacje ludności polskiej z tak zwanej Zachodniej Białorusi jesienią 1939 roku
Albin Głowacki (Łódź) - Przesiedlenie części ludności z obwodu lwowskiego do Mołdawii na przełomie lat 1940/1941
Stanisław Alexandrowicz (Toruń) - Zesłańcy polscy zmarli w Majkainie Zoloto (marzec 1940-wrzesień 1941), Przyczynek do określenia wskaźnika zgonów specpieresideńców
Arunas Bubnys (Wilno) - Represje sowieckich organów bezpieczeństwa wobec Polaków mieszkających na Litwie i polskiego podziemia w latach 1940-1941
Ewa Siemaszko, Władysław Siemaszko (Warszawa) - Mordy ukraińskie na Wołyniu w czasie II wojny światowej
Małgorzata Giżejewska (Warszawa) - Kołyma - północno-wschodnie obozy pracy poprawczej w latach 1932-1957
* Stanisław Bondar, Janina Rogacz, Franciszek Mikniski - Nasz Wołyń
Dov Levin (Jerozolima) - Znaczenie okresu przejściowego lat 1939-1941 dla Holocaustu. Wschodnioeuropejscy Żydzi pod panowaniem systemu radzieckiego
Jan T. Gross (Nowy Jork) - Lato 1941 w Jedwabnem. Przyczynek do badań nad udziałem społeczności lokalnych w eksterminacji narodu żydowskiego w latach II wojny światowej
* Jakub Elbirt - Mój Łuck
Dov Levin (Jerozolima) - Życie codzienne Żydów deportowanych na Syberię w okresie II wojny światowej i po jej zakończeniu
Valentinas Brandisauskas (Wilno) - Migracje i przemiany demograficzne na Litwie w latach czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku
Selim Chazbijewicz (Olsztyn) - Represje wobec ludności tatarskiej na byłych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej w I połowie XX wieku * Maksym Fedorczuk - Mój Wołyń
* Wasyl Soniak - Moje Bieszczady
Roman Dzwonkowski (Lublin) - Represje władz sowieckich wobec duchowieństwa polskiego na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej w latach 1939-1941 i 1944-1966
Natalia Lebiediewa (Moskwa) - Proces podejmowania decyzji katyńskiej
Wojciech Materski (Warszawa) - Z martyrologii narodu estońskiego w latach
Część VI
Między przeszłością a przyszłością. Refleksje. Prognozy. Varia
Andrzej Ajnenkiel (Warszawa) - Wpływ historii na stosunki z sąsiadami. Kilka uwag o relacjach polsko-litewskich
Wojciech Wrzesiński (Wrocław) - Tradycje we lwowskim Wrocławiu
Elżbieta Smułkowa (Warszawa) - Dwa etapy w życiu matki: Lwów-Sybir
Konstanty Czawaga (Lwów) - Przed wywiadem z ostatnim Żydem. Skutki społeczne i psychologiczne nieobecności Żydów na dawnych ziemiach poludniowo-wschodnich Rzeczypospolitej
* Zofia Zając - Mój Mińsk
Jadwiga Staniszkis (Warszawa) - Neotradycjonalizacja jako strategia modernizacji: przyczynek do analizy postkomunizmu
Wiesław Majewski (Warszawa) - „Stateczni" - kozackie ugrupowanie lojalistyczne (1617-1638)
Jan Ziółek (Lublin) - Ziemie wschodnie Rzeczypospolitej w strategii powstań narodowych XIX wieku
Elżbieta Kotarska (Warszawa) - Lwowski aktyw epistolarny 1944-1945. Z lektury dokumentów archiwum specjalnego
Noty biograficzne o autorach artykułów, relacji i wspomnień Streszczenia artykułów, relacji i wspomnień w języku angielskim
Indeks nazwisk
Indeks nazw geograficznych