Dyskurs, apokryf, parabola. Strategie filozofowania w prozie współczesnej
Maciej Michalski
| Dane szczegółowe: | |
| Wydawca: | Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego |
| Oprawa: | miękka |
| Ilość stron: | 238 s. |
| Wymiar: | 145x205 mm |
| EAN: | 9788373261532 |
| ISBN: | 83-7326-153-2 |
| Data: | 2006-04-11 |
Opis książki:
Literatura i filozofia od swych początków poruszają się na obszarze tych samych problemów, często różniąc się jedynie - i to nie zawsze w znacznym stopniu - formą wyrazu. Na wzajemne relacje między literaturą i filozofią rzutuje potoczne, ale także nierzadkie w tekstach krytycznych myślenie wartościujące. Charakteryzowanie utworu literackiego określeniem "filozoficzny" wiąże się zwykle z pozytywną oceną tegoż dzieła. Z kolei nazwanie literaturą tekstu o aspiracjach filozoficznych, wpisującego się w ustaloną poetykę dyskursu, służy raczej jego deprecjacji. Takie myślenie na szczęście w znacznej mierze należy do przeszłości, o czym świadczy choćby znaczna liczba prac powstałych w ostatnich latach, poświęconych zagadnieniom związków obu dziedzin językowej aktywności. Sytuację tę zmieniły dopiero inspiracje metodologiczne, głównie z kręgu szeroko rozumianego poststrukturalizmu.
Książka "Dyskurs, apokryf, parabola. Strategie filozofowania w prozie współczesnej" - Maciej Michalski - oprawa miękka - Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Spis treści:
Literatura jako sposób filozofowania 15
Literatura a filozofia: między tożsamością a różnicą _ 15
Myślenie w kategoriach różnicy _ 17
Myślenie w kategoriach tożsamości 22
Literatura i filozofia: w poszukiwaniu wspólnych korzeni _27
Strategie fllozofowania literaturą 36
Strategia jako pojęcie literaturoznawcze 36
Trzy strategie filozofowania: wstępny zarys _40
Strategia dyskursywna 41
Strategia paraboliczna _44
Strategia apokryficzna _45
Strategia dyskursywna _48
Pojęcie dyskursu 48
Dyskurs jako strategia 53
Podmiot i podmiotowość w strategii dyskursywnej _57
Ślady podmiotowości: poza tekstem 58
Ślady podmiotowości: między tekstami _ 59
Ślady podmiotowości: wewnątrz tekstu 62
Ironia 62
Teatr mowy _ 65
Formy wypowiedzi dyskursywnej _73
Esej _ 74
Formy włączone w obręb dyskursu _ 77
Aforyzm _78
Modlitwa 80
Cytat _ 83
Elementy dyskursu fllozofii 84
Taktyka paraboli w dyskursie 87
Metafora _ 88
Exemplum i kreacja świata przedstawionego _ 89
Wypowiedź dyskursywna jako figura refleksji 93
Punkt 93
Linia 97
Koło 101
Strategia paraboliczna 106
Wstępne ustalenia 106
Autor - tekst - odbiorca 109
Fikcyjność i dwupoziomowość paraboli _ 113
Relacje między poziomami semantycznymi paraboli 119
Taktyka dyskursu - rama metatekstowa 121
Taktyka dyskursu - elementy dyskursywne w obrębie narracji 122
Kształt świata przedstawionego i kreacja postaci 128
Rodzaje form parabolicznych _133
W stronę kreacji i ontologii _ 141
W stronę narracji i egzystencji _ 145
Kategorie estetyczne w strategii parabolicznej _ 147
Tragizm 147
Ludyczność i przerażenie: literacka zabawa światem _150
Strategia apokryficzna _161
Charakterystyka strategii 161
Apokryf współczesny i współczesny apokryf fllozofujący _ 168
Apokryf a parabola 171
Autor - odbiorca 173
Od apokryfu do elementów apokryficznych _175
Apokryf a kanon _ 182
Co może stanowić kanon? 182
Apokryficzność a intertekstualność 185
Stosunek apokryfu do kanonu _ 187
Parodia filozoficzna _187
Pretekstowość 200
Komplementarność 202
Komentarz _ 204
Polemika 206
Budowa apokryfu 207
Parateksty _207
Ukształtowanie formalne apokryfu 211
Apokryficzne transpozycje _ 214
Zakończenie: dlaczego filozofia jako sposób filozofowania? _218
Bibliografia _220
Bibliografia podmiotowa _ 220
Bibliografia przedmiotowa 222
Opracowania krytycznoliterackie 222
S. Brzozowski _ 222
H. Elzenberg 222
L. Kołakowski 223
K. L. Koniński 223
S. Lem _224
B. Miciński _225
S. Mrożek _ 226
S. Themerson _ 226
Opracowania teoretyczne 227