Długa droga na Zachód. Tom 1. Dzieje Niemiec 1806-1933. Tom 2. Dzieje Niemiec 1933-1990
Heinrich August Winkler
Dane szczegółowe: | |
Wydawca: | Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego |
Rok wyd.: | 2007 |
Oprawa: | twarda |
Ilość stron: | 1297 s. |
Wymiar: | 167x240 mm |
EAN: | 9788322928257 |
ISBN: | 978-83-2292-825-7 |
Data: | 2007-07-06 |
Opis książki:
Książka ta nie jest typową syntezą historii naszego zachodniego sąsiada, motywem przewodnim tego dwutomowego dzieła jest bowiem rywalizacja dwóch prądów w historii Niemiec w ostatnim dwustuleciu. Pierwszy z nich to żywotny od czasów wczesnego średniowiecza mit Rzeszy Niemieckiej, symbolu chwały i potęgi narodu i państwa. Ziścił się on na nowo wraz ze zjednoczeniem Niemiec i ustanowieniem cesarstwa (1871). Zachwiany klęską pierwszej wojny światowej powrócił w nazistowskiej III Rzeszy, by ostatecznie odejść w przeszłość wraz z jej upadkiem. Drugi nurt dziejów Niemiec to "długa droga Niemców na Zachód”. Brzmi to tylko pozornie paradoksalnie. Nie chodzi bowiem o położenie geograficzne, lecz o przynależność do kręgu demokratycznej kultury politycznej i społecznej. Niemcy powstały jako państwo narodowe o wiele później niż Francja czy Wielka Brytania. Pewne elementy demokracji pojawiły się wprawdzie w XIX stuleciu, jednak w formie pełnej system został wprowadzony dopiero po rozpadzie cesarstwa w 1918 r. Zwycięstwo nazistów zakończyło pierwszą próbę budowy demokracji parlamentarnej. Powojenne dzieje Niemiec – od katastrofy roku 1945 poprzez utworzenie dwóch państw niemieckich i zjednoczenie kraju w 1990 – były okresem marszu Niemców jakby w dwóch kierunkach. Zwycięstwo odniosła opcja reprezentowana przez republikę bońską, przynosząc trwałe zakorzenienie demokracji i orientacji prozachodniej współczesnych Niemiec. Heinrich August Winkler, ur. 1938 w Królewcu, jest wybitnym historykiem niemieckim, znanym z wielu publikacji dotyczących dziejów Niemiec w wieku XIX i XX. Studiował w Münster, Tybindze i Heidelbergu. Po habilitacji w 1963 został profesorem historii najpierw na uniwersytecie we Freiburgu, a następnie w Berlinie, skąd w 2007 odszedł na emeryturę. Zasiada w wielu towarzystwach i radach naukowych. Książkę Der lange Weg nach Westen wydał w roku 2000. W 2002 otrzymał Nagrodę Literacką Friedricha Schiedela.
Książka "Długa droga na Zachód. Tom 1. Dzieje Niemiec 1806-1933. Tom 2. Dzieje Niemiec 1933-1990" - Heinrich August Winkler - oprawa twarda - Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. Książka posiada 1297 stron i została wydana w 2007 r.
Spis treści:
Przedmowa do wydania polskiego
Wprowadzenie
Rozdział I. Znamiona: spuścizna tysiąclecia
1. Cesarstwo i jego mit
2. Rozłam religijny
3. Sprzeczności między Austrią i Prusami
4. Kosmopolici i patrioci
Rozdział II. Skrępowany postęp (1789-1830)
1. Rewolucja francuska i koniec starej Rzeszy
2. Początki niemieckiego nacjonalizmu
3. Okres restauracji
Rozdział III. Nadwerężony liberalizm (1830-1850)
1. Skutki rewolucji lipcowej
2. Niemcy przed rewolucją marcową
3. Rewolucja 1848 roku
4. Małe i duże Niemcy
5. Droga do Ołomuńca
Rozdział IV. Jedność przed wolnością (1850-1871)
1. Epoka reakcji i wojna krymska
2. Nauki płynące z 1848 roku
3. Od nowej ery do konfliktu konstytucyjnego
4. Bismarck i dylemat liberałów
5. Od Düppel do Königgrätz
6. Rok 1866 i "rewolucja od góry" Bismarcka
7. Liberałowie i koniec konfliktu konstytucyjnego
8. Tymczasowość Związku Północnoniemieckiego
9. Papież, Königgrätz i dogmat o nieomylności
10. Droga do cesarstwa
Rozdział V. Przemiany nacjonalizmu (1871-1890)
1. Na drodze do małoniemieckiego narodu państwowego
2. Początek Kulturkampfu
3. Rozwój "nowoczesnego" antysemityzmu
4. Od lewicowego do prawicowego nacjonalizmu
5. Polityka wewnętrzna i zagraniczna Bismarcka w latach osiemdziesiątych XIX wieku
6. Zmiana cesarza i upadek kanclerza
7. Konsekwencje polityki Bismarcka
Rozdział VI. Polityka i wojna światowa (1890-1918)
1. Od Capriviego do Hohenlohego
2. Początki niemieckiej polityki światowej
3. Organizacje nacjonalistyczne i symbole narodowe
4. Procesy rozwojowe w systemie partyjnym
5. Era Bülowa
6. Partie i kwestia parlamentaryzacji
7. Wojna światowa jako panaceum? Drugi kryzys marokański z 1911 roku
8. Nacjonalizm i antysemityzm
9. Wojny bałkańskie i afera w Zabern
10. Droga do wojny
11. Polityka i społeczeństwo do listopada 1917 roku
12. Klęska militarna i "rewolucja od góry"
13. Od Rzeszy cesarskiej do republiki
14. Przyczyny rewolucji od dołu
Rozdział VII. Republika w cieniu przeszłości (1918-1933)
1. Warunki ramowe i przestrzenie działania
2. Od Kongresu Rad do Zgromadzenia Narodowego
3. Druga faza rewolucji
4. Wersalski traktat pokojowy
5. Konstytucja republiki weimarskiej
6. Pucz Kappa i Lüttwitza oraz powstanie w Zagłębiu Ruhry
7. Rathenau, Rapallo, reparacje - Niemcy w latach 1921-1922
8. Republika nad przepaścią - kryzys 1923 roku
9. Od Marxa do Luthra
10. Śmierć Eberta i wybór Hindenburga
11. Krytyka kultury i walka klasowa - intelektualiści Weimaru
12. Republika konserwatywna
13. Wielka koalicja do śmierci Stresemanna
14. Koniec demokracji parlamentarnej
15. Przejście do systemu prezydenckiego i wzrost popularności NSDAP
16. Ponowny wybór Hindenburga i upadek Brüninga
17. Zaostrzenie kryzysu
18. Oddanie państwa
19. Przekazanie władzy: przyczyny i alternatywy
Perspektywy
Spis skrótów
Przypisy
Indeks nazwisk Tom 2 Wstęp Rozdział I. Niemiecka katastrofa (1933-1945) 1. Narodowy socjalizm jako polityczna religia wybawienia 2. Od pożaru Reichstagu do ustawy o pełnomocnictwach 3. Dyskryminacja i represje - utworzenie dyktatury 4. Związki i zrzeszenia - rozbicie, ujednolicenie, dopasowanie 5. Likwidacja socjaldemokracji 6. Zniesienie weimarskiego systemu partyjnego 7. Kościoły, szkoły wyższe i kultura po 1933 roku 8. Zarysy "wspólnoty narodowej" 9. Mit wodza i rządy wielu 10. Morderstwa z 30 czerwca 1934 roku - przyczyny i skutki 11. Niemcy pod swastyką 12. Pozbawienie praw, izolacja i prześladowanie kydów 13. Na drodze do wojny - zbrojenia i Anschluß Austrii 14. Rozbicie Czechosłowacji 15. Rozpętanie drugiej wojny światowej 16. Od wojny z Polską do planu Barbarossa 17. Wojna o przestrzeń życiową i wymordowanie kydów europejskich 18. Opór przeciwko Hitlerowi 19. Mit "wodza" i jego upadek 20. Niemiecka katastrofa - próby wyjaśnienia Rozdział II. Demokracja i dyktatura (1945-1961) 1. Cezura roku 1945 2. Zimna wojna i początki podziału Niemiec 3. Powołanie do życia Republiki - uchwalenie konstytucji 4. Polityka Stalina wobec Niemiec i utworzenie NRD 5. Spór o powiązania z Zachodem - RFN do 1953 roku 6. Umocnienie dyktatury i budowa socjalizmu - NRD do 1953 roku 7. Sukcesy Adenauera - cud gospodarczy i traktaty paryskie 8. Przeszłość nazistowska i konserwatyzm we wczesnej Republice Federalnej 9. Punkt kulminacyjny ery Adenauera (1955-1957) 10. Kryzys bloku wschodniego i konsolidacja władzy SED 11. Ultimatum berlińskie a kwestia niemiecka w 1958 roku 12. Korekta kursu SPD - Godesberg i zwrot w polityce zagranicznej 13. Budowa muru berlińskiego jako cezura ogólnoniemiecka Rozdział III. Dwa państwa, jeden naród (1961-1973) 1. Afera "Spiegla" i kultura polityczna Republiki Federalnej 2. Koniec ery Adenauera 3. NRD po budowie muru 4. Klęska Erharda i powstanie wielkiej koalicji 5. Rok 1968 i samoświadomość Republiki Federalnej 6. Polityka wewnętrzna i zagraniczna wielkiej koalicji 7. Droga do koalicji socjaldemokratyczno?liberalnej 8. NRD w drugiej połowie lat sześćdziesiątych 9. Początki rządu Brandta i nowa polityka wschodnia 10. NRD między Ulbrichtem i Honeckerem 11. Brandt w obliczu kryzysu - traktaty wschodnie i wotum nieufności 12. Od parlamentarnego pata do wcześniejszych wyborów do Bundestagu 13. Układ podstawowy jako ogólnoniemiecka cezura Rozdział IV. Zbliżenie i oziębienie (1973-1989) 1. Dymisja Brandta 2. Tożsamość poprzez ideologię - NRD jako "naród socjalistyczny" 3. Polityka wewnętrzna i zagraniczna rządu Schmidta do 1976 roku 4. NRD po Helsinkach 5. Kryzys w Republice Federalnej - "niemiecka jesień" 1977 roku 6. Dylematy lewicy - energia atomowa i "podwójna decyzja" NATO 7. Koniec odprężenia? Inwazja na Afganistan i kryzys w Polsce 8. Uzależnienie i odgraniczenie - Honecker i Republika Federalna 9. Recesja, ruch pokojowy i kryzys państwa partyjnego 10. Stan wojenny w Polsce i reakcje w Republice Federalnej 11. Ostatni rok kanclerza Helmuta Schmidta 12. Od Schmidta do Kohla - boński przełom w 1982 roku 13. Uprawomocnienie przełomu - przedterminowe wybory do Bundestagu w 1983 roku 14. "Kupiona republika" - afera nielegalnego finansowania partii politycznych i proces Flicka 15. Polityka zagraniczna i polityka wobec Niemiec na początku ery Kohla 16. NRD i naród niemiecki na początku lat osiemdziesiątych 17. Tożsamość federalno?republikańska, naród niemiecki i przeszłość nazistowska 18. Gorbaczow i nowa faza stosunków Wschód-Zachód 19. Rozszerzenie i pogłębienie Wspólnoty Europejskiej, rozpad "bloku wschodniego" 20. Nowe spojrzenie na kwestię niemiecką w Republice Federalnej 21. Przełom w Polsce i na Węgrzech - bezruch w NRD Rozdział V. Jedność w wolności (1989/1990) 1. Ucieczka i opozycja - ruch protestu w NRD 2. Reakcje w Republice Federalnej na przełom w Europie Środkowo?Wschodniej 3. "Kto późno przychodzi, tego karze życie" - Honecker za burtą 4. Kapitulacja SED - upadek muru 5. "Rewolucja pokojowa": przyczyny i kulisy 6. "Rewolucja narodowo?demokratyczna" i "Dziesięć punktów" Kohla 7. Okrągły Stół i "kontrolowana implozja" w NRD 8. Modrow w Moskwie - przełom w radzieckiej polityce wobec Niemiec 9. Członkostwo w NATO czy neutralność? 10. Przystąpienie czy konstytucja ogólnoniemiecka? 11. Wybory do Izby Ludowej z 18 marca 1990 roku - plebiscyt za przystąpieniem 12. Zjednoczenie i jego koszty - unia gospodarcza i walutowa 13. Kwestia niemiecka na scenie międzynarodowej 14. Droga ku jedności: traktat zjednoczeniowy i traktat "Dwa plus Cztery" 15. Od 3 października do pierwszych ogólnoniemieckich wyborów do Bundestagu 16. Kwestia stolicy, Traktat z Maastricht i zmiany konstytucyjne 17. Społeczeństwo wschodnioniemieckie po cezurze lat 1989-1990 18. Nowa odpowiedzialność zjednoczonych Niemiec w polityce zagranicznej 19. Przybycie na Zachód - kształtowanie się na nowo narodu niemieckiego Odrzucenie dróg specjalnych: spojrzenie w przeszłość i przyszłość Spis skrótów Przypisy Indeks nazwisk