Dekalog. Dziesięć ważnych przykazań

Opis książki:

Niniejsza książka poświecona jest "Dekalogowi etycznemu", który – znany powszechnie pod nazwą "Dekalog" lub "Dziesięć przykazań" – stanowi zwięzły zbiór nakazów i zakazów religijno–moralnych, do których przestrzegania – według tradycji biblijnej – starożytni Izraelici zobowiązali się w czasach Mojżesza (XIII wiek przed Chr.), podczas zawarcia z Bogiem przymierza, które nastąpiło u stóp góry Synaj.
"Dekalog" zasługuje na uwagę ludzi wierzących nie tylko dlatego, że odegrał i do dziś odgrywa istotną rolę w religii starego przymierza, ale także dlatego, że obowiązuje on również wszystkich chrześcijan. Chrystus bowiem zobowiązał członków swojego Kościoła, związanych z Bogiem nowym przymierzem, do przestrzegania jego postanowień. Jak wiadomo, młodzieńcowi, który Go zapytał, co ma robić, by osiągnąć życie wieczne, odpowiedział: Znasz przykazania: "Nie zabijaj, nie cudzołóż, nie kradnij, nie zeznawaj fałszywie, czcij swego ojca i swoją matkę”.
Niewierzący winni zapoznać się z "Dekalogiem”, ponieważ – jak przyznają najszlachetniejsi spośród nich – przykazania, w których określa on obowiązki wobec bliźnich, odzwierciedlają prawo naturalne, wypisane na sercach ludzkich (por. Rz 2, 14n), i stąd winny kierować postępowaniem każdego uczciwego człowieka.
Należy zresztą zauważyć, że bez znajomości tych obowiązków, bez przekonania o ich słuszności, bez wypełnienia ich przez wierzących i niewierzących nie mogą być uszanowane prawa człowieka, o których się dzisiaj tyle mówi.
FRAGMENT
Na kartach "Pięcioksięgu” zachowały się zbiory przykazań połączonych w dziesiątki i nazywanych w biblistyce dekalogami.
Rzeczownik "dekalog”, po grecku dekalogos, nie występuje w "Piśmie Świętym”, ale z niego się wywodzi. Kilkakrotnie nazywa ono bowiem dziesięć przykazań dziesięcioma słowami (Wj 34, 28; Pwt 4, 13; 10, 4), co tłumacze "Septuaginty”, czyli greckiego przekładu "Starego Testamentu”, opracowanego w Aleksandrii na terenie Egiptu między połową III wieku a 132 rokiem przed Chr., oddali wyrażeniem hoi deka logoi, czyli dziesięć słów. Najstarszym dokumentem, w którym występuje wyraz dekalogos, jest dzieło św. Ireneusza, urodzonego około roku 135-140, a zmarłego w III wieku po Chr., pt. "Przeciw herezjom”.
Osiem dekalogów znajduje się w "Księdze Wyjścia”. Treść sześciu z nich dotyczy niewolników pochodzenia hebrajskiego (21, 2-11), zabójstw i okaleczeń (21, 12-27), szkód i depozytów (22, 4-14), zasad moralnych (22, 17-30), sądownictwa (23,1-9) i kalendarza świąt (23,10-19). Dwa inne, najważniejsze, to "Dekalog etyczny” w 20, 2-17, który zachował się także – z nieistotnymi zmianami – w Pwt 5, 6-21, oraz "Dekalog rytualny” w 34, 10-28. Nazwa pierwszego wywodzi się stąd, że prócz zasad określających obowiązki człowieka wobec Boga podaje on najważniejsze zasady postępowania moralnego. Drugi bierze nazwę stąd, że jego treść dotyczy spraw kultu.
Jedenaście dekalogów mamy w "Księdze Kapłańskiej”. Mówią one o zasadach (Kpł 18, 5-18) i wyjątkowo ciężkich wykroczeniach w dziedzinie seksu (18, 19-30), o obowiązkach moralnych (19, 3- 4.11-14), sprawiedliwości i miłości wobec bliźnich ( 19, 9-10.15-18), postawie, jaką należy zająć wobec obyczajów kananejskich (19, 26-36), cudzołóstwie (20, 10-21), świętości kapłanów (21, 1-9), obowiązkach arcykapłana (21, 10-15), roku jubileuszowym (25, 13-17.23-31) i stosunku do niewolników (25, 39.40b.41.43-52.54) .
Niniejsza książka poświęcona jest wspomnianemu wyżej "Dekalogowi etycznemu”, który – znany powszechnie pod nazwą "Dekalog” lub "Dziesięć przykazań” – stanowi zwięzły zbiór nakazów i zakazów religijno-moralnych, do których przestrzegania – według tradycji biblijnej – starożytni Izraelici zobowiązali się w czasach Mojżesza (XIII wiek przed Chr.), po wyjściu z niewoli egipskiej, podczas zawarcia z Bogiem przymierza, które nastąpiło u stóp Chorebu (Wj 24, 3; Pwt 5, 22-31), góry na Półwyspie Synajskim, bardziej znanej pod nazwą Synaj (np. Wj 19, 18.23). Ukazywał on Izraelowi podstawowe zasady postępowania, które w innych prawach tego narodu, zachowanych w "Pięcioksięgu”, określone zostały w sposób bardziej szczegółowy.
"Dekalog” zasługuje na uwagę ludzi wierzących nie tylko dlatego, że odegrał i do dziś odgrywa istotną rolę w religii starego przymierza, ale także dlatego, że obowiązuje on również wszystkich chrześcijan. Chrystus bowiem zobowiązał członków swojego Kościoła, związanych z Bogiem nowym przymierzem, do przestrzegania jego postanowień. Jak wiadomo, młodzieńcowi, który Go zapytał, co ma robić, by osiągnąć życie wieczne, odpowiedział: Znasz przykazania: "Nie zabijaj, nie cudzołóż, nie kradnij, nie zeznawaj fałszywie, nie oszukuj, czcij swego ojca i swoją matkę” (Mk 10, 19; por. Wj 20, 12-16; Pwt 5, 16-20).
Niewierzący winni zapoznać się z "Dekalogiem”, ponieważ – jak przyznają najszlachetniejsi spośród nich – przykazania, w których określa on obowiązki wobec bliźnich, odzwierciedlają prawo naturalne, wypisane na sercach ludzkich (por. Rz 2, 14n), i stąd winny kierować postępowaniem każdego uczciwego człowieka.
Zauważmy zresztą, że bez znajomości tych obowiązków, bez przekonania o ich słuszności, bez wypełniania ich przez wierzących i niewierzących nie mogą być uszanowane prawa człowieka, o których się dzisiaj tyle mówi.
Jak najbardziej słuszne są słowa, jakie A. Chouraqui – francuski teolog żydowskiego pochodzenia, autor wybitnych przekładów "Pisma Świętego” i "Koranu” – napisał w dziele, w którym rozważa "Dekalog” w kontekście historycznym "Biblii”, judaizmu, chrześcijaństwa, islamu, innych systemów myślowych i zagadnień współczesnych: "Geniusz Dziesięciu Słów polega na tym, że zawierają w sobie ogólny kodeks uniwersalnej etyki. Obejmują wszystkie rzeczywistości nieba i ziemi, jak też całej ludzkości we wszystkich jej stanach, w pracy i w czasie odpoczynku, w jej namiętnościach, masakrach, niewiernościach, kradzieżach, kłamstwach i nienasyconych żądzach.
Dziesięć Przykazań otwiera nam drzwi do utopii, będącej dziś najważniejszym warunkiem naszego przetrwania. Niosą one w sobie powszechną deklarację obowiązków człowieka, pozwalającą zbudować uniwersum i pojednać wreszcie człowieka z tym, co ludzkie”.

Książka "Dekalog. Dziesięć ważnych przykazań" - Juliusz St. Synowiec OFMConv - oprawa miękka - Wydawnictwo Bratni Zew.