Czytelnik ocenzurowany. Literatura w kryptotekstach - recenzjach cenzorskich okresu stalinizmu. Seria: Dziennikarze. Twórcy. Naukowcy

Opis książki:

Praca dzieli się na sześć części: wstęp, cztery rozdziały oraz zakończenie.

Rozdział I, Tematyka poruszana w recenzjach cenzorskich, obejmuje następujące zagadnienia: II wojna światowa w literaturze dla dzieci i młodzieży, rugowanie magii i elementów nadprzyrodzonych z literatury adresowanej do najmłodszych, wizerunek socrealistycznej "nowej rodziny" i "nowego człowieka", kwestie obyczajowe w literaturze końca lat czterdziestych i początków lat pięćdziesiątych. W rozdziale II, Recenzja cenzorska jako kryptotekst, autorka formułuje definicję recenzji cenzorskiej. Jej zdaniem cenzorska wypowiedź oceniająca, posiadająca cechy recenzji literackiej, wydawniczej, naukowej i tekstu propagandowego, to kryptotekst, czyli tekst niejawny o celowo ograniczonej dystrybucji. W rozdziale III, Struktura i język recenzji cenzorskiej, kontynuowane są rozważania związane z recenzją jako typem tekstu. Dotyczą one m.in. trójdzielnej budowy recenzji (streszczenie, ocena, decyzja) czy podziału cenzorskich ocen ze względu na różne kategorie: cenzurowanie ze względu na temat, okoliczności powstania utworu, autora, społeczną użyteczność książki, wydawnictwo, czas złożenia do GUKPPi W. Rozdział IV, Cenzorska nadgorliwość? Strategie cenzorskie wobec twórców i tematów "wygodnych", poświęcony jest sposobom oceniania i losom edytorskim książek, w których w pełni ujawnia się socrealistyczna poetyka. Jako przykład tekstu uznanego w GUKPPi W za pisany "na zamówienie nowej rzeczywistości" zostało wybrane opowiadanie Przy budowie Tadeusza Konwickiego.

Książka "Czytelnik ocenzurowany. Literatura w kryptotekstach - recenzjach cenzorskich okresu stalinizmu. Seria: Dziennikarze. Twórcy. Naukowcy" - Anna Wiśniewska-Grabarczyk - oprawa twarda - Wydawnictwo Instytut Pamięci Narodowej, IPN. Książka posiada 192 stron i została wydana w 2018 r.