Co wolno, a czego nie wolno terapeucie. Zagadnienia etyczne w pytaniach i odpowiedziach. Seria: Biblioteka terapeuty

Podziękowania
Wykaz użytych skrótów
Współautorzy
Wstęp do wydania polskiego
Wstęp
Wskazówki dla czytelników

Część 1

Przegląd zagadnień etycznych związanych z doradztwem i psychoterapią
Specyfika zawodu
Przepisy związane z doradztwem i jego promocja
Etyka w doradztwie psychologicznym
Dylematy etyczne


Część 2

Zagadnienia etyczne dotyczące psychoterapii i doradztwa psychologicznego
Zagadnienie 1
Uważa się, że etyczne doradztwo powinno być ściśle poufne. Jakie są granice poufności w relacji klient-doradca?
Zagadnienie 2
Na co powinien zwrócić uwagę doradca, gdy w związku z pracą z klientem kontaktują się z nim prawnicy, policja lub inni przedstawiciele władz albo gdy klient wymaga tego rodzaju pomocy w swojej sprawie?
Zagadnienie 3
Jakie kwestie etyczne należy rozważyć, gdy klient wręcza doradcy prezent?
Zagadnienie 4
Do czego jestem zobowiązany, kiedy działania lub zachowanie klienta zagrażają innym lub gdy zachowanie innych osób zagraża mojemu klientowi?
Zagadnienie 5
W jaki sposób mogę się upewnić, że jestem świadom swoich uprzedzeń i ograniczam do minimum ich wpływ na moje relacje doradcze?
Zagadnienie 6
Czy dopuszczalna jest sytuacja, gdy doradca utrzymuje z byłym klientem stosunki o charakterze przyjacielskim lub seksualnym?
Zagadnienie 7
Skąd mam wiedzieć, czy nie wykraczam poza granice moich kompetencji?
Zagadnienie 8
Doradca chce zakończyć relację z klientem, ponieważ jest przekonany, że zadanie zostało wykonane, jednak klient nie chce się na to zgodzić - jakie kwestie należy wziąć pod uwagę, podejmując decyzję co do dalszych kroków?
Zagadnienie 9
Jak powinnam postępować, kiedy osoba, z którą pracuję, sygnalizuje poważne zamiary popełnienia samobójstwa? Jakie problemy należy wziąć pod uwagę?
Zagadnienie 10
Czy doradca ma obowiązek walczyć z uprzedzeniami klienta?
Zagadnienie 11
Czy kontaktować się z klientem, jeśli nie przychodzi on na następną sesję? Jaki wpływ na decyzję mogą mieć warunki pracy?
Zagadnienie 12
Pewna para zgłasza się do doradcy. Po krótkim czasie staje się oczywiste, że partnerka jest bardzo uzależniona od mężczyzny. Pojawia sięcoraz więcej dowodów na to, iż mężczyzna wykorzystuje to uzależnienie, by narzucić kobiecie modele zachowań związane ze sposobem odżywiania oraz sferą fizyczną i seksualną, które czynią ją całkiem bezwolną. Kobieta uwielbia partnera i nie ma wobec niego żadnych zastrzeżeń. To on skarży się, że nie można na niej polegać. Nie zdaje sobie sprawy z tego, że krzywdzi partnerkę ani że coś na niej wymusza. Jakie kwestie etyczne należy rozważyć w tym przypadku?
Zagadnienie 13
Neil jest przykuty do wózka inwalidzkiego w związku z nieuleczalną chorobą zwyrodnieniową. On i jego partner, Doug, zgłosili się do doradcy zajmującego się terapią par i ujawnili, że chcieliby zawrzeć między sobą kontrakt, na mocy którego Doug miałby podać Neilowi śmiertelną dawkę leku, kiedy Neil nie będzie mógł już dłużej znosić swego powolnego umierania. Rolą doradcy miało być kontrolowanie negocjacji między partnerami, aby zagwarantować, że żadne ukryte zamiary nie wypaczą kontraktu, którego chcą obydwaj. Jakie kwestie etyczne należy wziąć pod uwagę?
Zagadnienie 14
Do czego zobowiązany jest doradca, gdy klient, będący osobą dorosłą, wyjawia, że był w dzieciństwie molestowany seksualnie, a sprawca może nadal wykorzystywać dzieci?
Zagadnienie 15
Podczas rozmowy wstępnej potencjalna klientka powiedziała mi, że od jakiegoś czasu chodzi do innego doradcy, lecz chce go zmienić. Ten drugi doradca o niczym nie wie. Jak powinnam postąpić?
Zagadnienie 16
Jakie kwestie natury etycznej i praktycznej mogą być związane z przechowywaniem dokumentacji dotyczącej poszczególnych przypadków?
Zagadnienie 17
Jakie problemy etyczne należy rozważyć, gdy były klient - wbrew chęciom terapeuty - upiera się przy podtrzymywaniu kontaktów?
Zagadnienie 18
Czym różnią się problemy etyczne związane z pracą doradczą z dziećmi i młodzieżą od tych związanych z terapią osób dorosłych?
Zagadnienie 19
Co powinnam zrobić, kiedy podejrzewam, że inny doradca postępuje nieetycznie?

Część 3

Problemy etyczne dotyczące szkoleń i ustawicznego kształcenia zawodowego
Zagadnienie 20
Pewien trener jest znany z tego, że jawnie dyskryminuje ludzi, lecz najwyraźniej nikt się temu nie przeciwstawia. Czyim obowiązkiem jest interweniowanie w takiej sytuacji i na czym ta interwencja powinna polegać?
Zagadnienie 21
W większości przypadków podstawy teoretyczne terapii par opierają się na zachodnim systemie wartości, w związku z czym największą wagę przykłada się do indywidualności i niezależności oraz oczekiwań, że problemy dotyczące tzw. relacji intymnych będą omawiane z zachowaniem prywatności. We współczesnym społeczeństwie istnieje zwykle wiele mniejszości etnicznych, dla których poglądy te są sprzeczne z ich normami kulturowymi. Czy zatem etyczne jest szkolenie doradców z uwzględnieniem wyłącznie zachodniego systemu wartości?
Zagadnienie 22
Czy etyczne jest kierowanie klientów do praktykantów i czy powinno im się dobierać klientów?
Zagadnienie 23
Czy na kursach powinno się uczyć klasycznych poglądów psychoanalitycznych, na przykład na kwestię homoseksualizmu i perwersji?

Część 4

Problemy etyczne związane z superwizją
Zagadnienie 24
Czy z etycznego punktu widzenia jest dopuszczalne, by superwizor niemający żadnego doświadczenia w pracy z parami nadzorował doradców, którzy się tym zajmują?
Zagadnienie 25
Jakie jest etyczne uzasadnienie ciągłej superwizji doradczej? BAC zobowiązuje swoich członków do regularnego korzystania z superwizji, podczas gdy od członków UKCP wymaga się jedynie poddania się superwizji wtedy, gdy jest taka potrzeba - czego powinnam się trzymać?
Zagadnienie 26
Byłam przez ostatni rok superwizorem wyszkolonego doradcy i nie oceniam jego pracy pozytywnie. Moim zdaniem, niewłaściwie prowadzi praktykę, choć on sam nie zgadza się z taką opinią. Czy jestem odpowiedzialna za jego błędy, jego dalszy rozwój lub pracę z klientami?
Zagadnienie 27
Doradca, którego jestem superwizorem, z powodu poważnej choroby musiał nagle przerwać pracę. Czy jestem odpowiedzialna za jego klientów? Czy jeśli mam wolne miejsca, powinnam przejąć niektórych jego klientów?

Część 5

Problemy etyczne dotyczące badań naukowych
Zagadnienie 28
Co dla doradców i klientów jest miarą skuteczności relacji doradczej? Jakie należy zachować środki ostrożności, dokonując końcowej oceny doradztwa? Jak taka ocena wpływa na doradców i na profesję?
Zagadnienie 29
Jak środowisko doradców odnosi się do wymagania udokumentowanych badań, dowodzących skuteczności doradztwa, skoro powodują one ryzyko dla klienta, szczególnie w kontekście usług świadczonych przez agencje i instytucje?

Część 6

Inne istotne zagadnienia
Zagadnienie 30
Jakie są argumenty za i przeciw w odniesieniu do podwójnej albo wielorakiej relacji, na przykład bycie jednocześnie doradcą i trenerem, trenerem i superwizorem lub superwizorem kolegi z pracy, który jest równocześnie przyjacielem?
Zagadnienie 31
W jaki sposób agencja lub instytucja zatrudniająca doradcę powinna go wspierać i pokierować sytuacją, w której klient po ujrzeniu doradcy nie zgadza się na pracę z nim z powodu rasy, przynależności kulturowej, niepełnosprawności lub z innych powodów?
Zagadnienie 32
Uprawianie seksu z klientem, praktykantem czy osobą korzystającą z superwizji lub podejmowanie aktywności seksualnej wobec kogoś takiego jest w naszej specjalności nieetyczne. Co właściwie oznacza w doradztwie, szkolnictwie lub superwizji pojęcie "aktywność seksualna"?
Zagadnienie 33
Trafia do ciebie student z kursu doradczego, który, jak się okazuje, nie może w chwili obecnej praktykować jako doradca i nie powinien twoim zdaniem otrzymać kwalifikacji z powodu nierozwiązanych problemów emocjonalnych lub osobistych doświadczeń. Student nie jest skłonny zgłosić tego opiekunowi, który nie zdaje sobie sprawy z problemu. Jak można rozwiązać ten etyczny dylemat?
Zagadnienie 34
Jakie kwestie należy wziąć pod uwagę, kiedy po ustaleniu obowiązujących granic między doradcą i klientem, trenerem i praktykantem, superwizorem i osobą korzystającą z superwizji z chwilą rozpoczęcia realizacji kontraktu okazuje się, że osoby te należą do tego samego kręgu znajomych?
Zagadnienie 35
Jakie względy etyczne należy wziąć pod uwagę, opisując pracę z klientem w celach szkoleniowych, ustawicznego kształcenia zawodowego, w pracy naukowej lub w publikacji?
Zagadnienie 36
Jakie etyczne argumenty przemawiają za tym, by uczynić z terapii obowiązkowy element osobistego rozwoju doradcy?

Posłowie
Dodatek 1
Definicje
Dodatek 2
Znaki ostrzegawcze
Dodatek 3
Polskie regulacje prawne dotyczące pracy psychologa
Bibliografia
Indeks haseł
Indeks nazwisk