Christianitas nr 6/2000

DOM BOŻY, BRAMA NIEBIOS

Kard.Stefan Wyszyński Jakie powinny być nowe kościoły?

Szczególnie dla budownictwa kościelnego żywa tradycja ma olbrzymie znaczenie. Chociaż Kościół przyswajał sobie coraz to nowe formy architektoniczne, nowe style, to jednak czuwał na tym, aby świątynie były Domami Bożymi, aby przypominały wyglądem, że są poświęcone służbie Bożej, że to jednak nadal jest Domus Dei i Porta Coeli.

W środku wielkiego zamieszania. Rozmowa o współczesnych kościołach z Piotrem Libickim i Krzysztofem Nawratkiem

W tradycyjnym kościele wszystko zmierzało do centrum, czy był to kościół podłużny, czy był okrągły, to jednak był ten punkt, w którym się wszystko skupiało. Natomiast obecnie centrum się rozproszyło. Oto jeden z najpoważniejszych powodów, dla których ludzie we współczesnych kościołach czują się nieswojo, czują się dziwnie.

Piotr Libicki Skąd się wzięły nowe kościoły?

W panoramie modernistycznej architektury miejsce świątyni zajął budynek użyteczności publicznej, który trudno wyodrębnić od pozostałej zabudowy o zbliżonym charakterze. Architekturę sakralną zaczęły kształtować suche liczby wielkości parafii, ilości wiernych, wygoda uczestniczenia w zgromadzeniu, dobra widoczność, dobra słyszalność i dobra wentylacja.

Zofia Jabłonowska Wyłonienie ładu Kilka uwag o wnętrzach współczesnych kościołów

Dominacja technologii, polski "eksperyment" z wielką płytą, spowodowały odejście od skupionego, modlitewnego charakteru budynków kościelnych. Stąd wyrastały budowle w kształtach swych oscylujące pomiędzy dążeniami do upodobnienia się do magazynu lub domu kultury, nawet silosu zbożowego ? a wybujałą i nie zawsze uzasadnioną oryginalnością.

O. Aidan Nichols OP Resakralizacja kultury materialnej

Trzeba jasno powiedzieć, że minimalistyczna architektura funkcjonalistyczna z nieikonograficznym wnętrzem kościelnym jest rzeczywistym odrzuceniem tradycji katolickiej. Planowanie modernistycznych kościołów dla nowych liturgii, w duchu wrogości wobec odziedziczonych praktyk liturgicznych oraz tradycyjnej pobożności jest kościelnym równoważnikiem projektowanej utopii świeckiego miasta.

ŻYWA TRADYCJA

Poza Chrystusem nie ma zbawienia. Na ankietę odpowiada Paweł Lisicki

ŹRÓDŁO I SZCZYT

Dom Gérard Calvet OSB Modlitwa dnia. Nauka dla nowicjuszy

Jak modlono się dawniej? Czy używano metod? Wydaje się rzeczą oczywistą, że nie. Rozmyślanie wypływało spontanicznie z łona oficjum Bożego. W wiekach wiary liturgia była wielką wychowawczynią dzieci Bożych.

Lorenzo Bianchi Pouczenia zamiast próśb. Terminologia i syntaksa w modlitwach Mszału Rzymskiego

W wielu przypadkach struktura modlitw w nowym Mszale zdaje się przekształcać z prośby w pouczenie, jakby nie zrodziła się ona ani z doświadczenia łaski, ani z rzeczywistej i konkretnej kondycji ludzkiej, lecz przy biurku, zgodnie z tym, jak pewna orientacja kościelna wyobrażała sobie w końcu lat 60 człowieka i świat.

DRABINA JAKUBOWA

Agnieszka Kula Niewidzialne strumienie łask

Siostry przychodzą do klasztoru i zostają w nim do śmierci, aby kochać i trwać przy Umiłowanym. Nie po to, aby działać wielkie rzeczy, nie po to, aby realizować swoje talenty, nie po to, aby szukać pociech wewnętrznych, lecz raczej aby się unicestwić. Miłość wymaga ofiary.

Piotr Marceli Strojecki OSCD Dar Matki Bożej z Góry Karmel

Szkaplerz wywodzi się z fartucha używanego w czasie pracy w celu ochrony pozostałych części ubioru. W taki fartuch można było wytrzeć zabrudzone ręce czy też podtrzymać nim jakąś brudną rzecz. Maryja zechciała wybrać na swój znak tak "niegodną" część stroju zakonnego.

TREŚCI I FORMY

Jacek Bartyzel Dialog teologiczny w dialogu dramatycznym. Port`Royal Henry` ego de Montherlanta

Zarysowany z całą ostrością konflikt dwóch wartości, które powinny się dopełniać "czystości chrześcijańskiego ideału i realizmu społecznego" przywodzi na myśl Schelerowską koncepcję tragizmu: w starciu dwóch niemal równorzędnych wartości "szczyt" przegrywa z "normą", obciążając się dodatkowo winą moralną.

Ks. Jan Sochoń Wiersze

CZASOPRZESTRZEŃ ŁASKI

Maciej Ruczaj Irlandia męczenników

Był to czas "Irlandii ukrytej", czas potajemnie organizowanych pielgrzymek, Mszy polowych odprawianych na pustkowiach, w oborach czy w przemyślnie zakonspirowanych kaplicach. To księża, nie państwowi urzędnicy władali sercami i umysłami ludu, to katoliccy proboszczowie wzywali chłopów do oporu, a czasem osobiście przewodzili powstańczym oddziałom.

ECCLESIA DEI AFFLICTA

Kronika /opr.nk/

WYDARZENIA & KOMENTARZE

Marek Jurek Polska po wyborach

Konrad Szymański SLD zapowiada rewolucję obyczajową

Artur Zawisza Kilka myśli o prawicy

FORUM PERIODYKÓW ZAGRANICZNYCH

Yves Chiron Pius IX i nowoczesność /"La Nef"/

Jean Madiran Czy błogosławiony Jan XXIII był papieżem Agonii? /"Présent"/

Miguel Ayuso A propos `chrześcijańskiej rekonstrukcji społeczeństwa` /"Catholica"/

Robert P. George & William L. Saunders Sezon dla kameleonów /"Crisis"/

W jaki sposób Kościół może mówić do świata współczesnego? Wywiad z René Girardem /"Catholica"/

Steven Schloeder Plany odnowy reformy: nowe spojrzenie na architekturę kościelną /"Crisis"/

Hervé Pennven Czy Bach był teologiem muzyki? /"La Nef"/

RECENZJE

Adam Rosłan Spustoszona winnica /Dietrich von Hildebrand, Spustoszona winnica, Warszawa 2000/

Agnieszka Kula Wyrwać jak najwięcej łask /Ks. Wojciech Zyzak, Modlitwa ojca Pio, Kraków 1999/

LISTY

INFORMACJA O AUTORACH