Centrum władzy. Protokoły posiedzeń kierownictwa PZPR 1949-1970. Seria: Dokumenty do dziejów PRL. Zeszyt 13

Opis książki:

W latach 1944-1989 monopolistyczne rządy w Polsce sprawowała partia komunistyczna. Przez pierwsze cztery lata była to PPR, następnie zaś PZPR. To oczywiste stwierdzenie można odnaleźć w dziesiątkach podręczników, informatorów, monografii i innych wydawnictw poświęco-nych epoce PRL. Znacznie trudniejsza jest jednak odpowiedź na pytanie, w jaki sposób partia sterowała poszczególnymi dziedzinami życia państwa i społeczeństwa oraz kto właściwie rządził w niej samej. Przedstawiony w niniejszym tomie wybór protokołów z posiedzeń najwyższych władz PZPR z lat 1949-1970 ma pomóc w znalezieniu odpowiedzi na te fundamentalne pytania. W świetle kolejnych statutów Biuro Polityczne stanowiło najwyższą władzę w PZPR w przerwach między zjazdami i posiedzeniami Komitetu Centralnego. Odpowiadało to potocznej opinii, upatrującej w Biurze Politycznym rzeczywiste centrum władzy politycznej. Trzeba jednak odróżnić władzę, leżącą w rękach poszczególnych członków Biura z I sekretarzem KC na czele (a w latach 1948-1954 przewodniczącym KC), od realnych kompetencji tego organu jako ciała o charakterze kolegialnym. O ile zatem nie ulega wątpliwości, że najwyższa władza pozostawała w interesującym nas okresie nieprzerwanie w rękach osób zasiadających w Biurze Politycznym, których gros stanowili doświadczeni funkcjonariusze partyjni z kapepowskim rodowodem, to rola odgrywana przez Biuro jako całość była w poszczególnych latach zróżnicowana. Miało to zwiazek z jego liczebnością i składem personalnym, częstotliwością i tematyką obrad, istnieniem węższych ośrodków decyzyjnych, wreszcie z polityką pierwszych sekretarzy KC kierujących pracami Biura. Zgodnie z uchwalonym na I Zjeździe PZPR w grudniu 1948 r. statutem, bieżącą pracą partii miafy kierować trzy organy: Biuro Polityczne, Sekretariat i Biuro Organizacyjne KC. To ostatnie gremium, którego zadaniem było organizowanie - wraz z Sekretariatem KC - pracy aparatu partyjnego, okazało się jednak efemerydą, a jego rola była marginalna. W swoim wyłonionym na Kongresie Zjednoczeniowym 24-osobowym składzie BO zebrało się tylko jeden raz (27 stycznia 1949 r.). Po kilkumiesięcznej przerwie decyzją Biura Politycznego z 23 września tego roku - notabene w oczywisty sposób sprzeczną ze statutem partii - wyłoniony został nowy, 9-osobowy skład Biura Organizacyjnego. (...) fragment wstępu

Książka "Centrum władzy. Protokoły posiedzeń kierownictwa PZPR 1949-1970. Seria: Dokumenty do dziejów PRL. Zeszyt 13" - oprawa miękka - Wydawnictwo ISP PAN.